توصيفگر ها :
الگوي تنوع , فنوتيپي , ژنوتيپي , عملكرد , اجزاء , كنجد , اكولوژيك , سيتوژنتيك , توارث , تجزيه عاملها , خوشه اي , مورفولوژيك , فنولوژيك , اگمنت , لاتيس
چكيده فارسي :
به منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي عملكرد و اجزاء آن ، و مطالعه روابط بين صفات مختلف و شناخت عوامل موثربر عملكرد كنجد، آزمايشي در سال 1376 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان ، واقع در لورك نجف آباد در قالب دو طرح اگمنت ( شامل 112 رقم و تك بوته از نواحي اطراف اصفهان و 6 شاهد ) و لاتيس ( شامل 36 ژنوتيپ با سه تكرار ) پياده شد. صفات مورد بررسي شامل ، روز تا 50 درصد گلدهي ، روز تا برداشت ، وزن صد دانه ، ارتفاع بوته ، تعداد كپسول در هر بوته ، ارتفاع تا اولين گره ميوه دهنده ، تعداد گره ساقه اصلي ، وزن دانه در هر كپسول ، درصد روغن و عملكرد بوته بود. نتايج تجزيه واريانس در طرح لاتيس ، تفاوتهاي بسيار معني داري را بين ژنوتيپ ها براي كليه صفات بجز روز تا 50 درصد گلدهي نشان داد. همچنين برآوردهاي قابليت توارث عمومي براي كليه صفات بجز روز تا 50 درصد گلدهي بسيار بالا بود. ضريب تنوع براي عملكرد بوته و تعداد كپسول در بوته بسيار بالا و براي روز تا 50 درصد گلدهي و روز تا برداشت بسياركم بود. نتايج رگرسيون مرحله اي در هر دو طرح نشان داد كه تعداد كپسول در بوته و وزن دانه در كپسول ، حداكثر تغييرات عملكرد را توجيه مي كنند. پس از اين صفات در طرح اگمنت ، تعداد گره ساقه اصلي و وزن صد دانه را و در طرح لاتيس صفت روز تا برداشت وارد مدل گرديدند، ولي درصد ناچيزي از تغييرات عملكرد بوته را توجيه كردند. تجزيه و تحليل ضرائب مسير در هر در طرح نشان داد كه تعداد كپسول در بوته بالاترين اثر مستقيم را بر عملكرد بوته داراست . در طرح اگمنت پس از تعداد كپسول در بوته وزن دانه در كپسول بالاترين اثر مستقيم را بر عملكرد دانه داشت . به همين منظور، مي توان تعداد كپسول در گياه را به عنوان مهمترين صفت در انتخاب واريته هاي با عملكرد بالا معرفي كرد. تجزيه به عاملها در هر دو طرح 5 عامل پنهاني را معرفي نمود كه مجموعا" حدود 80 درصد از واريانس بين صفات را توجيه نمودند..
