پديد آورنده :
عسكري، احسان
عنوان :
بررسي اثر رژيم رطوبتي و اسيد ساليسيليك بر خصوصيات مورفوفيزيولوژيك، عملكرد، اسانس و مواد مؤثره جمعيت هاي رازيانه
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
يازده، 178ص.: مصور، جدول، نمودار
يادداشت :
ص. ع. به فارسي و انگليسي
استاد راهنما :
پرويز احسان زاده
استاد مشاور :
جمشيد رزمجو، حسين زينلي
توصيفگر ها :
آنتي اكسيدان , كم آبي , تحمل خشكي , راندمان مصرف آب
استاد داور :
پرويز رضواني مقدم، حسين شريعتمداري، حميدرضا عشقي زاده
كد ايرانداك :
ID749 دكتري
چكيده فارسي :
چكيده پژوهش حاضر به منظور ارزيابيتودههـاي رازيانـه در رژيـمهـاي مختلـف آبيـاري شناسـايي مكانيسـمهـاي مـوثر در تحمـل خشكي ارائهي راهكاري عملي براي غلبه بر آثار منفي خشكي و معرفي رژيم آبيـاري برتـر در كشـت ايـن گيـاه دارويـي طراحيوروي 21 تودهرازيانه اروميه همدان كرمان شيراز بيرجند يزد اردبيل ابنسينا كاشان مشهد بوشهر و اصفهان و در سه مرحلهي آزمايشگاهي گلداني و مزرعهاي اجرا شد آزمايش جوانهزني در اتاقك رشد و بـا اسـتفاده از محلـول هــــــايي از پلــــــياتــــــيلن گلايكــــــول در چهارسطحپتانســــــيلاب 0 0 2 0 4 0 و 6 0 مگــــــاپاســــــكال بهصورتفاكتوريلدرقالبطرحكاملاتصادفيوباسهتكرار انجام پذيرفت با تشديد خشكي از درصد و سرعت جوانهزني وزنتر و خشك گياهچه طول ساقهچه و فعاليت ويژهي آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز كاسته شد در حاليكه بر طول ريشهچه غلظت قندهاي محلول پليفنولها و پرولين و فعاليت ويـژهي آنـزيم كاتـالاز افـزوده شـد تـوده مشـهد در بـين 21تـوده رازيانـه بالاترين ميزان درصد جوانهزني وزنتر و خشك گياهچه طول ريشهچه غلظت پليفنولها قندهـاي محلـول و پـرولين و فعاليت ويژهي آنزيمهاي كاتالاز و سوپراكسيد ديسموتاز را دارا بود و به همراه تـودههـاي شـيراز يـزد و كرمـان بـه عنـوان تودههاي متحمل بهخشكي در مرحلهي جوانهزني معرفي شدند در آزمايش گلداني كه به صورت فاكتوريل سـه عـاملي در قالب بلوكهاي كامل تصادفي و در سه تكرار طراحي شد آثار محلولپاشي اسيد ساليسيليك سه سطح شامل صفر 5 0 و يك ميليمولار روي شش توده رازيانه اروميه همدان كرمان شيراز بيرجند و يزد در دو رژيم آبياري آبياري پـس از تخليهي 53 و 57 درصد رطوبت قابل استفادهي خاك مورد بررسي قـرار گرفـت خشـكي باعـث كـاهش در صـفات وزن خشك ساقه طول ساقه و ريشه تعداد چترك تعداد دانه در چتـرك وزن هـزار دانـه پتانسـيل آب و محتـوي نسـبي آب برگ غلظتكلروفيل a و b عملكرد دانه و اسانس و درصد فنكون در اسانس شد درحاليكه ضخامت و وزن خشك ريشه نسبت ريشه به ساقه غلظت پرولين كاروتنوئيدها و قندهاي محلول برگ فعاليت ويژهي آنزيمهـاي كاتـالاز آسـكوربات پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز درصد اسانس و درصد ترانسآنتـول در اسـانس و رانـدمان مصـرف آب بـراي توليـد اسانس و مادهي خشك گياه بر اثر خشكي افزايش يافت تودههاي شيراز و يزد در شرايط خشكي با داشتن بـالاترين ميـزان در صفات پتانسيل آب و محتوي نسبي آب برگ غلظت پرولين كاروتنوئيدها و قندهـاي محلـول بـرگ فعاليـت ويـژهي آنزيمهاي كاتالاز آسكوربات پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز و عملكرد دانه به عنوان تودههاي متحمـل بـهخشـكي و تودههاي همدان و بيرجند با داشتن پايينترين ميزان از صفات مذكور به عنوان تودههاي حسـاس بـهخشـكي معرفـي شـدند محلولپاشي اسيد ساليسيليكبهطور معنيداري صفات مربوط بـه رشـد ريشـه و گيـاه عملكـرد و اجـزاي عملكـرد رانـدمان مصرف آب پتانسيل آب و محتوي نسبي آب برگ غلظتكلروفيل و كاروتنوئيدهاي برگ غلظتپرولين و قنـدهـاي محلـول برگ و فعاليت ويژه آنزيمهاي آسكوربات پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز را افزايش داد با توجه به اينكه اكثر صفات مذكور با عملكرد و تحمل خشكي رازيانه در رابطه بودند بنابراين محلولپاشـي اسـيد ساليسـيليك تحمـل رازيانـه در برابـر خشكي را بهبود بخشيد و عملكرد دانه و اسانس آن را در هر دو شرايط شاهد و خشكي افـزايش داد بـه ويـژه غلظـت 5 0 ميليمولار كه حداكثر عملكرد اسانس را به همراه داشت در آزمايش مزرعـهاي كـه بـه صـورت اسـپليت پـلات در قالـب بلوكهاي كامل تصادفي و در سه تكرار طراحي شد آثار چهار رژيم آبيـاري آبيـاري پـس از تخليـه 53 و 55 و 57 و 58 درصد رطوبت قابل استفادهي خاك روي 21 توده رازيانه اروميه همدان كرمان شيراز بيرجند يزد اردبيل ابـن سـينا كاشان مشهد بوشهر و اصفهان بررسي شد با افزايش سطوح خشكي صفات طول و وزن خشك سـاقه تعـداد چتـرك و دانه در چترك تعداد دانه در متر مربع وزن هـزار دانـه پتانسـيل آب و محتـوي نسـبي آب برگ غلظـت كلروفيـل a و b عملكرد دانه و اسانس و درصد فنكون و ليمونن در اسانس كاهش يافت درحاليكهغلظت پرولين و قندهاي محلول بـرگ فعاليت ويژهي آنزيمهاي كاتالاز آسكوربات پراكسيداز و سـوپراكسـيد ديسـموتاز شـاخص برداشـت درصـد اسـانس و درصد ترانسآنتول متيلكاويكول و آلفاپينن در اسانس با افزايش سطوح خشكي افزايش يافـت تـودههـاي يـزد شـيراز و مشهد در شرايط خشكي شديد با داشتن بالاترين وزن خشك ساقه تعداد چترك تعداد دانه در متـر مربـع عملكـرد دانـه شاخص برداشت درصد و عملكرد اسانس راندمان مصـرف آب پتانسـيل آب محتـوي نسـبي آب غلظتكلروفيـل a و b پرولين كاروتنوئيدها و قندهاي محلول برگ و فعاليت ويژهي آنزيمهاي كاتالاز آسـكوربات پراكسـيداز و سـوپراكسـيد ديسموتاز به عنوان تو
چكيده انگليسي :
179 Effect of IrrigationRegime and Salicylic Acid on Morpho Physiological Characteristics Yield Essential Oil and Active Ingredients ofFennel Accessions Ehsan Askari E mail address ehsanaskariii@gmail com March 11 2015 Department of Agronomy and Plant Breeding College of Agriculture Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran 1st Supervisor s Name P Ehsanzadeh ehsanzadehp@gmail com 1st Advisor s Name J Razmjoo krazmjoo@cc iut ac ir 2nd Advisor s Name H Zeinali hoszeinali@yahoo com 3rd Advisor s Name M R Sabzalian sabzalian@cc iut ac ir College Graduate Program Coordinator M M Majidi Department of Agronomy and Plant Breeding College of Agriculture Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Department of Medicinal Plants Agricultural and Natural Resources Research Center of Isfahan Isfahan Iran Abstract This study investigated the effects of water deficit on seed germination growth essential oil content and constituents water use efficiency and some physiological biochemical and agronomic characteristics of twelve fennel accessions under laboratory and field conditions In addition a separate pot study was conducted to evaluate the responses of fennel to water deficit and exogenous application of salicylic acid SA In the germination study progressive drought led to decreases in germination percent and velocity seedling fresh and dry masses shoot length and specific activity of superoxide dismutase though it led to increases in root length soluble carbohydrates proline and polyphenols contents and specific activity of catalase In the pot study drought led to decreases in shoot dry mass root length chlorophyll Chl a and b contents water potential and relative water content RWC and yield and yield components of fennel while it increased root diameter and dry mass root shoot ratio proline and soluble carbohydrates contents the specific activity of catalase CAT ascorbate peroxidase APX and superoxide dismutase SOD seed essential oil content and percentage of trans anethole in the essential oil With the exception of specific activity of CAT exogenous application of SA was found to be beneficial in improving the above traits and mitigating the adverse effects of drought on fennel When fennel plants were subjected to severe drought in the field their shoot length and dry weight number of umbel and fruits per umbel 1000 seed weight RWC Chl a and b seed and essential oil yield and percentage of fenchone and limonene in essential oil decreased while the content of proline and soluble carbohydrates the specific activities of CAT APX and SOD harvest index seed essential oil content and percentage of trans anethole methyl chavicol and alpha pinene in the essential oil increased These finding suggested that accession Yazd in mild drought conditions 55 depletion of available soil water would be an appropriate choice for producing of fennel in Isfahan region Keywords Drought Antioxidative enzymes Water use efficiency Salicylic Acid SA Essential oil Foeniculum vulgare
استاد راهنما :
پرويز احسان زاده
استاد مشاور :
جمشيد رزمجو، حسين زينلي
استاد داور :
پرويز رضواني مقدم، حسين شريعتمداري، حميدرضا عشقي زاده
