پديد آورنده :
ميرجهان مردي، حسين
عنوان :
ارزيابي اثر متقابل رژيم آبياري و محلول پاشي سولفات آهن بر رشد و برخي خصوصيات فيزيولوژيك گياه دارويي رازيانه ﴿Foeniculum vulgare Mill ﴾
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
يازده، 93ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
پرويز احسان زاده
استاد مشاور :
حميدرضا عشقي نژاد، حسن كريم مجني
توصيفگر ها :
عناصر ريزمغذي , تنش خشكي
تاريخ نمايه سازي :
1394/07/18
استاد داور :
محمدحسين اهتمام، مريم حقيقي
تاريخ ورود اطلاعات :
1396/10/04
چكيده فارسي :
20 چكيده رازيانه يكي از مهمترين گياهان دارويي است كه برخورداري از منابع ژرمپالسم گسترده و تنوع ژنتيكي نياز آبي كم بر اهميت اين گياه ميافزايد آب يكي از مهمترين عوامل محيطي است كه تاثير عمدهاي بر رشد نمو و مقدار مواد موثره گياهان دارويي دارد آهن از جمله عناصر ضروري كمنياز ولي مورد نياز گياهان ميباشد كه كمبود آن عملكرد گياهان زراعي را كاهش ميدهد با توجه به خشك و نيمه خشك بودن اقليم بخش اعظم كشور و اينكه كاربرد كودهاي ريزمغذي به خصوص آهن احتماال در چنين شرايطي ميتواند يكي از عوامل مهم در دستيابي به عملكرد مطلوب در گياهان دارويي و به خصوص رازيانه باشد با اين حال تحقيقات بسيار اندكي بر روي تاثير متقابل تنش خشكي و عناصر ريزمغذي به خصوص آهن بر روي گياهان دارويي انجام شده است اين پژوهش به منظور ارزيابي آثار خشكي بر خصوصيات مورفو فيزيولوژيك عملكرد دانه و اسانس دوازده توده رازيانه شامل اروميه همدان كرمان شيراز بيرجند يزد اردبيل ابنسينا كاشان مشهد بوشهر و اصفهان و محلولپاشي ريزمغذي آهن به عنوان راهكاري كاربردي براي غلبه بر آثار زيانبار خشكي بر اين گياه دارويي در سال زراعي 3۹ 2۹31 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه صنعتي اصفهان واقع در ۱4 كيلومتري جنوب غربي اصفهان در منطقه لورك شهرستان نجف آباد و در عرض جغرافيايي 23 درجه و 23 دقيقه شمالي به طول جغرافيايي 15 درجه و 22 دقيقه شرقي به صورت طرح كرتهاي دو بار خردشده و در قالب بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد در اين آزمايش دو سطح آبياري به عنوان فاكتور اصلي و دوازده ژنوتيپ رازيانه به عنوان فاكتور فرعي و دو سطح تيمار عنصر ريزمغذي آهن به ميزان 6 ليتر در هكتار با غلظت نزديك به چهار در هزار به عنوان فاكتور فرعي فرعي در نظرگرفته شدند تنش خشكي باعث كاهش غلظت كلروفيلهاي 45 a درصد 71 b درصد كارتنوييد 43 درصد و افزايش غلظت پرولين و فعاليت كاتاالز و سوپر اكسيد ديسموتاز شد به طور كلي تنش خشكي باعث كاهش اجزاي عملكرد تعداد چتر در بوته تعداد دانه در چتر و وزن هزار دانه ودر نتيجه عملكرد دانه در تمامي ژنوتيپها احتماال به دليل كاهش در رنگدانههاي فتوسنتزي و به تبع آن اجزاي فتوسنتزي شد با اين حال تنش خشكي باعث افزايش 43 درصدي غلظت ماده موثره در رازيانه شد بنظر ميرسد كه تجمع مواد متابوليكي آلي شامل پرولين و افزايش فعاليت آنزيمهاي آنتي اكسيدان از جمله واكنشهاي گياه رازيانه به منظور حفظ فشار اسمزي و پايداري ساختمان ماكرومولكول ها تحت شرايط تنش خشكي بوده و افزايش غلظت ماده موثره نيزنوعي پاسخ در راستاي مقاومت به شرايط تنش در گياه رازيانه ميباشد استفاده از محلولپاشي سولفات آهن باعث افزايش در غلظت كلروفيلهاي 12 a درصد 55 b درصد كارتنوييد 13 درصد و پرولين 7 درصد و فعاليت آسكوربات پراكسيداز و سوپر اكسيد ديسموتازشد كود سولفات آهن از طريق بهبود صفات فيزيولوژيكي ياد شده سبب تخفيف اثرات تنش خشكي و جبران بخشي از كاهش عملكرد در شرليط كم آبي شد محلولپاشي سولفات آهن باعث افزايش غلظت ماده موثره 5 درصد در ژنوتيپهاي رازيانه شد از ميان ژنوتيپهاي مورد استفاده ژنوتيپ اروميه از نظر عملكرد دانه تحت شرايط تنش بر بقيه ژنوتيپها برتري داشت كلمات كليدي رازيانه عناصر ريزمغذي آهن تنش خشكي
چكيده انگليسي :
96 Interactive Effects of Irrigation Regime and Ferro sulfate Levels on Growth and Physiological Characteristics of Fennel Sayyed Hossein Mirjahanmardi H mirjahanmardi@ag iut ac ir August 18 2015 Department of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree M Sc Language FarsiSupervisor Parviz Ehsanzadeh ehsanp@cc iut ac ir AbstractFennel is an important medicinal plant with vast genetic resources and variation and low water requirement Water is an important environmental factor with critical impact on growth development and essential oilsof medicinal plants Iron Fe is an essential microelement for plants whose deficiency may leave negativeeffects on growth and drymass and grain yield of crop plants Iran is overwhelmed by an arid and semiaridclimate and application of micro nutrients in general and Fe in particular could help ameliorating thenutrients unavailability under these conditions Though scientific data on the interactive effects of soilmoisture and micronutrients such as Fe on medicinal plants is lacking This study was aimed at studyingthe effects of water deficit on morpho physiological attributes grain yield and essential oil of 12 fennelgenotypes Urmia Hamadan Kerman Shiraz Birjand Yazd Ardabil Avicenna Kashan Mashhad Bushehr and Isfahan and foliar application of Fe in lavark Research Farm Isfahan University ofTechnology Isfahan Iran in a 3 replicate split split plot randomized complete block field experiment Twolevels of irrigation i e depletion of 35 45 and 75 85 of available soil water where chosen as mainplots two Fe levels i e and 4 mg kg 1 of FeSO4 solution as sub sub plots and the 12 genotypes as subplots Water deficit led to decreases in chlorophyll a 45 and b 71 and carotenoids 34 cocentrations and increases in proline concentration and catalase and superoxide dismutase activities Waterdeficit was detected to exert negative effects on grain yield components i e umbels plant seeds umbeland 1000 seed weight and as a result grain yield due to decreases in the photosynthetic pigments andperhaps some other photosynthetic components of fennel genotypes However water deficit led to a 34 increase in the esseatial oil concentration of fennel seeds It could be deduced that proline concentrationand antioxidative enzymes activation were hired by fennel to achieve some degrees of osmoregulation andmacromolecules protection from drought stress to help the medicinal plant to withstand drought with animproved level of essential oil Foliar applied Fe was found effective in increasing chlorophyll a 12 and b 55 and carotenoids 31 and proline 7 concentration and the activity of APX and SOD offennel Foliar applied Fe helped improving the above physiological traits and the subsequent ameliorationof at least in part drought induced decreases in grain and dry matter yield of fennel Foliar applied Fe wasfound effective in increases 5 in the seed essential oil concentration of fennel genotypes Genotype Urmia out yielded the remaining genotypes under both control and water deficit conditions Keywords sweet fennel micronutrients Fe drought
استاد راهنما :
پرويز احسان زاده
استاد مشاور :
حميدرضا عشقي نژاد، حسن كريم مجني
استاد داور :
محمدحسين اهتمام، مريم حقيقي
