پديد آورنده :
مقصودي، مالك
عنوان :
اثر رژيم هاي آبياري بر برخي خصوصيات مورفولوژيك و شيميايي يونجه﴿ .Medicago Sativa L )
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
يازده، 242ص.: جدول
استاد راهنما :
جمشيد رزمجو
استاد مشاور :
مرتضي زاهدي، مهدي قيصري
توصيفگر ها :
تنش خشكي , آنتي اكسيدان , نشانگر هاي بيوشيميايي
تاريخ نمايه سازي :
1394/09/24
استاد داور :
حسين شريعتمداري، حميدرضا عشقي زاده، محمودرضا تدين
كد ايرانداك :
ID812 دكتري
چكيده فارسي :
چكيده با توجه به سازگاري وسيع يونجه به شرايط مختلف آب و هوايي به نظر ميرسد اين گياه از مكانيسمهاي متنوع تحمل به تنشهاي محيطي بويژه تنش خشكي برخوردار باشد لذا هدف از اجراي اين مطالعه شناسايي مكانيسمهاي مورفولوژيك فيزيولوژيك شيميايي و بيوشيميايي تحمل به تنش خشكي در ارقام مختلف يونجه معرفي نشانگرهاي مورفولوژيك فيزيولوژيك و بيوشيميايي جهت تعيين تحمل به خشكي ارقام يونجه و تعيين متحملترين رقم به خشكي در شرايط اصفهان بود بدين منظور اين مطالعه در سه بخش آزمايشگاهي گلداني و مزرعهاي به اجرا گذاشته شد در شرايط آزمايشگاهي 16 رقم يونجه با استفاده از شش سطح پتانسيل آب صفر 2 0 4 0 1 0 8 0 و 6 مگاپاسكال و به صورت آزمايش فاكتوريل و در قالب طرح كامال تصادفي با چهار تكرار مورد ارزيابي قرار گرفتند طول و وزنتر ريشهچه و ساقهچه گياهچههاي ارقام يونجه اندازهگيري شد نتايج نشان داد با كاهش پتانسيل آب وزنتر ريشهچه و ساقهچه و طول ساقهچه گياهچههاي يونجه كاهش يافت ولي طول ريشهچه آنها افزايش پيدا كرد البته بين سطح خشكي و رقم اثر متقابل وجود داشت بر اساس نتايج قسمت اول آزمايش ده رقم شامل ارقام قمي اصفهاني همداني بمي اردوبادي قره يونجه نيكشهري يزدي بغدادي و كودي براي انجام بررسيهاي بيوشيميايي و نيز استفاده در آزمايشهاي گلداني و مزرعهاي انتخاب شدند با كاهش پتانسيل آب محتواي پراكسيد هيدروژن و مالون ديآلدهيد و نيز فعاليت آنزيمهاي آنتياكسيداني در ريشهچه و ساقهچه گياهچههاي يونجه افزايش يافت كه البته تحت تأثير سطح پتانسيل آب و رقم قرار داشت در آزمايش گلداني ارقام يونجه تحت چهار رژيم آبياري شامل 55 51 55 و 58 درصد تخليه آب قابل استفاده در يك آزمايش فاكتوريل و در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با چهار تكرار طي سالهاي 6396 و 2396 مورد ارزيابي قرار گرفتند صفات مورفولوژيك بيوشيميايي و كيفي به صورت مجزا در قسمت هوايي و ريشه اندازهگيري شد خشكي موجب افزايش محتواي پرولين كربوهيدراتهاي محلول پتاسيم كلسيم كاروتنوئيد مالون ديآلدهيد و فعاليت آنزيمهاي آنتياكسيداني در برگ و ريشه همچنين افزايش محتواي پروتئين خام نسبت برگ به ساقه اندام هوايي و نيز كاهش ارتفاع بوته محتواي نسبي آب برگ وزن خشك ريشه و اندام هوايي محتواي كلروفيل محتواي ديواره سلولي فاقد همي سلولز و ديواره سلولي گرديد ليكن اثر خشكي به سطح رژيم آبياري و رقم بستگي داشت بر اساس تجزيه خوشهاي صفات مورد ارزيابي رقم بغدادي به عنوان متحملترين رقم به خشكي در آزمايش گلداني انتخاب شد و به دنبال آن ارقام قمي بمي نيكشهري يزدي قره يونجه كودي اصفهاني اردوبادي و همداني قرار داشتند نتايج همبستگي بين صفات نشان داد شاخص حساسيت به تنش باالترين همبستگي منفي را با صفات كربوهيدراتهاي محلول ريشه 53 0 r پرولين ريشه 53 0 r محتواي كاروتنوئيدهاي اندام هوايي 53 0 r فعاليت آنزيم آسكوربات پراكسيداز ريشه 53 0 r و ارتفاع بوته 93 0 r و باالترين همبستگي منفي را با صفت محتواي مالون ديآلدهيد 53 0 r داشت و اين صفات به عنوان بهترين نشانگرهاي مورفولوژيك فيزيولوژيك و بيوشيميايي جهت تعيين مقاومت به خشكي در ارقام يونجه در شرايط گلداني معرفي شدند آزمايش مزرعهاي به صورت آزمايش كرتهاي خرد شده در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار طي سالهاي 8896 تا 6396 به اجرا گذاشته شد كليه صفات مورد ارزيابي در آزمايش مزرعهاي مشابه آزمايش گلداني بود با اين تفاوت كه صفات مربوط به ريشه در آزمايش مزرعهاي سنجش نشد تمام صفات مورد ارزيابي تحت تأثير خشكي چين و رقم قرار گرفتند بر اساس تجزيه خوشهاي صفات مورد ارزيابي رقم بغدادي به عنوان متحملترين رقم به خشكي انتخاب شد بر اساس همبستگي بين صفات مورد ارزيابي و شاخص حساسيت به تنش صفت محتواي مالون دي آلدهيد 13 0 r به عنوان بهترين نشانگر براي انتخاب ارقام متحمل به خشكي يونجه معرفي شد و پس از آن صفات فعاليت آنزيم آسكوربات پراكسيداز 43 0 r محتواي كاروتنوئيد 63 0 r و فعاليت آنزيم كاتاالز 03 0 r قرار داشتند به طور كلي نتايج نشان داد پاسخ ارقام يونجه به خشكي به سطح تنش و رقم بستگي داشت و انتخاب رقم مقاوم به خشكي با استفاده از نشانگرهاي مورفولوژيك فيزيولوژيك و بيوشيميايي ميتواند امكانپذير باشد بهعالوه رقم بغدادي متحملترين رقم به خشكي انتخاب شد و صفت محتواي مالون ديآلدهيد به عنوان بهترين نشانگر براي انتخاب رقم متحمل به خشكي در يونجه معرفي گرديد كلمات كليدي تنش خشكي يونجه آنتيكسيدان نشانگرهاي بيوشيميايي
چكيده انگليسي :
Effect of Irrigation Regimes on Some Morphological Physiological and Biochemical characterizes of Alfalfa Medicago sativa L Malek Maghsoodi m maghsoodi@ag iut ac ir July 4 2015 Department of Agronomy and Plant BreedingIsfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran1st Jamshid Razmjoo krazmjoo@cc iut ac ir1st Morteza Zahedi 2nd Mahdi Gheysari Collage Graduate Program Coordinator Mohammad Mahdi MajidiAbstractThe objective of this study was to understand physiological and biochemical properties ofalfalfa to assess drought tolerance of its cultivars T e n alfalfa cultivars Qomi Isfahani Hamedani Bami Ordobadi Gharayonje Nikshahri Yazdi Baghdadi and Cody and fourirrigation regimes 55 65 75 and 85 depletion of available soil water were the treatments Chlorophyll carotenoid soluble sugars proline relative water contents catalase CAT ascorbate peroxidase APX and peroxidase POX activities malondialdehyde MDA content and herbage yield were determined in the pot and field conditions Drought stressreduced herbage yield and relative water content but increased chlorophyll carotenoid soluble sugars and proline contents CAT POX and APX activities and MDA content however such alterations were cultivar drought level specific Based on the correlationbetween drought tolerance and measured traits at highest drought level relative water contentwas the most important selection marker followed by carotenoid MDA APX CAT solublesugars with chlorophyll and POX respectively Baghdadi ranked as the most droughttolerant cultivar followed by Qomi Bami and Nikshahri as tolerant Yazdi Gharayonje andCody as moderate Isfahani as sensitive and Ordobadi and Hamedani as very sensitive respectively The results showed that measured traits discriminated cultivars based ondrought tolerance and differences of cultivars in drought tolerance could be due to the abilityof the alfalfa plants to acclimate physiochemical retain sufficient water and produce activeenzymatic defense systems against oxidative injury under drought conditions Key Words Drought stress Alfalfa Antioxidant Biochemical markers Isfahan University of Technology
استاد راهنما :
جمشيد رزمجو
استاد مشاور :
مرتضي زاهدي، مهدي قيصري
استاد داور :
حسين شريعتمداري، حميدرضا عشقي زاده، محمودرضا تدين