11092

10221

كارشناسي ارشد

اصلاح نباتات

اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي

1394

دوازده، 85ص.: مصور

احمد ارزاني، علي محمد ميرمحمدي ميبدي

محمدحسين اهتمام، مهدي رحيم ملك

مرتضي زاهدي، مريم حقيقي

1394/12/12

مهندسي كشاورزي

ID10221

چكيده اين مطالعه با هدف بررسي تأثير تنش شوري بر برخي صفات آناتوميك و فيزيولوژيك در پنج ژنوتيپ چهار ژنوتيپ متحمل و يك ژنوتيپ حساس به شوري Bromus dantoniea Trin در قالب آزمايش فاكتوريل با طرح پايه بلوكهاي كامل تصادفي تحت شرايط بدون تنش 1 ميلي موالر تنش متوسط 151 ميلي موالر و تنش شديد 113 ميلي موالر در سال 13 3331 انجام شد صفات تراكم كرك ضخامت برگ و پارانشيم تعداد و مساحت دستجات آوندي ضخامت آوند چوبي و آبكش مساحت سلول باليفرم مساحت سلولهاي اپيدرم باال و پايين تعداد و مساحت روزنه قطر ريشه ضخامت پوست ضخامت آندودرم ضخامت پارانشيم مغز محتواي نسبي آب RWC سرعت نسبي تلفات رطوبتي RWL ميزان آب حفظ شده در برگهاي جدا شده ELWR محتواي آب اوليه IWC ارتفاع بوته و ماده خشك اندازهگيري شد نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه تنش شوري تأثير معنيداري بر همه صفات اندازه گيري شده داشته است تنش شوري موجب كاهش معنيدار صفات ضخامت برگ و پارانشيم تعداد و مساحت دستجات آوندي ضخامت آوند چوبي و آبكش مساحت سلول اپيدرم باال و پايين تعداد و مساحت روزنه قطر ريشه و پارانشيم مغز ضخامت پوست IWC ELWR RWC ارتفاع بوته ماده خشك و افزايش معنيدارتراكم كرك مساحت سلول باليفرم ضخامت آندودرم و RWL شد ژنوتيپهاي B dantoniea از لحاظ همه صفات اختالف معنيدار داشتند همبستگي مثبت و معني داري بين ارتفاع بوته با تراكم كرك ضخامت برگ و پارانشيم با عملكرد ماده خشك در هر دو شرايط محيطي و همبستگي منفي و معني داري با مساحت دستجات آوندي در شرايط تنش وجود داشت محتواي نسبي آب همبستگي مثبت و معنيداري با مساحت سلولهاي اپيدرم مساحت سلول باليفرم مساحت دستجات آوندي ضخامت برگ و پارانشيم و تعداد كرك در هر دو شرايط محيطي و همبستگي منفي و معني داري با مساحت روزنه و دستجات آوندي داشت همبستگي مثبت و معنيداري بين عملكرد ماده خشك با قطر ريشه و ضخامت پوست در هر دو شرايط و با ضخامت آندودرم در شرايط تنش وجود داشت نتايج تجزيه به مؤلفه هاي اصلي نشان داد كه سه مؤلفه اول 7 67 و 2 16 درصد از تغييرات كل در شرايط بدون تنش و تنش شديد شوري را توجيه كردند براساس نمودار باي پالت حاصل از ترسيم مؤلفه اصلي اول و دوم ژنوتيپ هايي كه مؤلفه اصلي اول باال ماده خشك و مؤلفه اصلي دوم پاييني ميزان تلفات رطوبتي داشتند از تحمل به شوري باالتري نسبت به ساير ژنوتيپها برخوردار بودند نتايج رگرسيون مرحله اي براي عملكرد نشان داد كه 36 درصد از تغييرات عملكرد ماده خشك در شرايط بدون تنش توسط صفت ارتفاع بوته قطر ريشه ضخامت برگ و تراكم كرك و در شرايط تنش 56 درصد از تغييرات عملكرد ماده خشك از طريق صفت ارتفاع بوته قطر ريشه تراكم كرك و مساحت روزنه توجيه شده است نتايج حاصل از ضرايب تجزيه مسير براي صفت عملكرد ماده خشك نشان داد كه صفت ارتفاع اثر مستقيم و بااليي نسبت به ساير صفات تحت هر دو شرايط بدون تنش و تنش شديد بر عملكرد ماده خشك بهترتيب 81 و 21 داشته است در نهايت ميتوان نتيجهگيري كرد كه كاهش مساحت دستجات آوندي ضخامت آوند چوبي ضخامت آوند آبكش و افزايش تراكم كرك مساحت سلول باليفرم و آندودرم موجب سازگاري گياه به تنش شوري و كاهش كمتر عملكرد ماده خشك ميشود كلمات كليدي تنش شوري Bromus danthaniea خصوصيات آناتومي

86Evaluation of Leaf and Root Anatomy of Bromus dantaniea Affected by Salt Stress Marzieh Mirkhani m mirkhani@ag iut ac ir January 12 2016 Departeman of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree M Sc Language Farsisupervisors Ahmad Arzani a arzani@ cc iut ac irS A M Mirmohammady Maibodi maibodi@cc iut ac irAbstractThis study was conducted to evaluate the effects of salinity stress on anatomical and physiologycal traitsusing five genotypes 4 tolerant and 1 sensitive of Bromuss dantoniea usingsplit plot design withrandomized complete block layout inder omM control 200mM and 350mM NaCl in 2014 2015 Anatomical and phisiologycal traits comprised leaf hair density leaf and paranchyma thickness vascularbundel density vascular bundel area metaxylem width phloem width bu lliform area low and highepidermal layers stomatal density stomata area root diameter root pith cortex thickness exodermal andendodermal thickness RWC ELWR RWL IWC plant height and dry matter DM The result ofanalysis of variance showed that salinity stress significantly affected all the measured triats Salinity stresscaused significant decrease in leaf and paranchyma thickness vascular bundel density vascular bundelarea metaxylem width phloem width low and high epidermal layeras stomata area diameter root andpith cortex thickness shoot width RWC ELWR and IWC plant height and DM while it led tosignificant increase in thehair density bulliform area stomatal density exoderm and endoderm thickness and RWL There were significant differences among Bromus dantoniea genotypes for all of the triats Under normal and higher level of salinity stress positive and significant correlations were observed between DM and plant height hair density leaf and paranchyma thickness roo t diameter and cortexthickness Negative correlations coefficients were obtained for DM with stomata area and with vascularbundle area The results of principle component analysis PCA showed that the three first componentsjustified 76 1 and 69 percent of total varation of DM in normal and high stress conditions respectively Biplot obtained from the PC1 and PC2 showedthat genotypes with highest first component DMpotential and lowest secound component rate of water loss possessed greater salinity tolerance thanother ones Acording to stepwise regression analysis 69 precent of DM was explained by plant height rootdiameter leaf thickness and hair density under normal conditions and 65 percent of the varation justifiedby plant height diameter root hair density stomata area and exoderm thickness under high stressconditions The results of path coefficieent analysis for DM as dependent variable and other traits asindependent variables under normal and high stress conditions indicated that plan t height the positive r 48 and r 42 respectively direct effect of on the DM There fore it is concluded thar reduction ofvascular bundles area metaxylem width phloem width and increase hair density bulliform area exodermal and endodermal thicknes s lead toadaptation to salinity stress and less dry matter loss Keywords salt stress Bromus danthaniea anatomy characters

احمد ارزاني، علي محمد ميرمحمدي ميبدي

محمدحسين اهتمام، مهدي رحيم ملك

مرتضي زاهدي، مريم حقيقي