پديد آورنده :
فقيهي، احمدرضا
عنوان :
كاربرد ابزار پشتيبان تصميم گيري جهت تعيين وضعيت و مديريت مراتع در شمال استان هرمزگان
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده منابع طبيعي
صفحه شمار :
شانزده، 100ص.: مصور
استاد راهنما :
مصطفي تركش اصفهاني، حسين بشري
توصيفگر ها :
خوشه بندي , رج بندي , روش NDS , گونه هاي شاخص
استاد داور :
مسعود برهاني، عليرضا موسوي
تاريخ ورود اطلاعات :
1395/01/22
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
چكيده فارسي :
1 چكيده داشتن اطالعاتي در خصوص الگوهاي مختلف پويايي پوشش گياهي بخصوص در اكوسيستم هاي شكننده مرتعي مناطق خشك و نيمه خشك ميتواند مديران مرتع را از چگونگي تغييرات آگاه ساخته تا ايشان بتوانند پيشبيني هاي الزم مديريتي را انجام دهند شناخت رفتار گونههاي گياهي نسبت به عوامل اكولوژيكي راهنماي مؤثري در برنامههاي اصالح احيا توسعه و بهرهبرداري صحيح از مراتع ميباشد اين پژوهش با هدف شناسايي گونههاي شاخص تعيين وضعيت مرتع و همچنين بررسي اثر عوامل محيطي بر پراكنش پوشش گياهي در مراتع صالح آباد در منطقه حاجي آباد استان هرمزگان انجام شد در اين تحقيق ابتدا جهت تعيين مناطق همگن به لحاظ اكولوژيك نقشههاي واحد اراضي منطقه با استفاده از مطالعات ميداني بررسي شده و بر اساس نوع مديريت و جهات مختلف شيب اليهبندي شد سپس در داخل هر كدام از اليههاي مذكور از روش نمونهبرداري تصادفي طبقهبندي شده جهت مطالعه پوشش گياهي منطقه استفاده شد همچنين پارامترهاي فيزيوگرافي سايتهاي مطالعاتي از قبيل درصد شيب به كمك شيب سنج جهت جغرافيايي با استفاده از قطبنما ارتفاع از سطح دريا با استفاده از GPS ثبت شد در هر سايت تعداد 01 ترانسكت 001 متري مستقر شد بنحوي كه 5 عدد ترانسكت در جهت شيب و 5 تاي آن عمود بر جهت شيب غالب منطقه مستقر شد در عرصه فراواني گونههاي گياهي در هر سايت به روش قدم نقطه در امتداد ترانسكتهاي مستقر شده و در 0002 نقطه و بعبارتي در هر سطح چرايي زياد متوسط و كم تعداد 0006 نقطه ثبت شد نمونه خاك نيز از عمقهاي 0 تا 51 سانتي متر و 51 تا 03 سانتي متري سطح خاك در ابتدا و انتهاي هر ترانسكت برداشت شد در آزمايشگاه مواردي از قبيل خصوصيات اسيديته خاك ميزان شن رس سيلت غلظت يونهاي سديم و پتاسيم قابل جذب ماده آلي آهك سنگريزه و رطوبت اشباع خاك اندازهگيري شد دادههاي پوشش گياهي و ادافيكي بعد از مرتبسازي مورد تجزيه و تحليلهاي متفاوتي قرار گرفت به منظور شناسايي گروه هاي همگن از تحليل رجبندي DCA در نرمافزار ISPD استفاده گرديد همچنين همگن بودن فاكتورهاي مختلف ادافيكي و فيزيوگرافي در مكانهاي مطالعاتي توسط آزمون تي مستقل در محيط نرمافزار 61 Minitab مورد بررسي قرار گرفت بررسي ارتباط بين عوامل محيطي و مديريتي با پراكنش گونهها توسط آزمون رجبندي با روشهاي پارامتريك آناليز تطبيقي متعارفي و روش غيرپارامتريك NDS در نرمافزارهاي CANOCO و PATN انجام شد و از تجزيه و تحليل خوشهبندي براي گروهبندي سايتهاي نمونهبرداري استفاده گرديد با استفاده از آناليز كروسكالوليز تفاوت متغيرهاي مورد ارزيابي در خوشههاي دندوگرام بررسي گرديد سپس همبستگي فاكتورهاي مختلف مانند ارتفاع از سطح دريا جهت شيب بافت خاك هدايت الكتريكي گراديان چرايي و ساير پارامترهاي اندازهگيري شده با محور اول رجبندي آناليز مركزي مولفههاي اصلي CPCA با استفاده از نرم افزار ISPD بررسي گرديد با توجه به اينكه محل قرارگيري سايتهاي با فشار چرايي مشخص بر روي محور اول رج بندي مشخص شد اين محور طبق آناليز همبستگي اسپيرمن نشان دهنده گراديان چرايي بود و سپس در مرحلهي بعد منحني رگرسيوني از نوع گوسن بين فراواني گونهها و محور اول رج بندي برازش شد گونههايي كه در اين منحنيها داراي شاخص پذيرش D Statistic باالتر از 5 0 و ضريب تبيين 2 R باالتر از 3 0 بودند به عنوان گونههاي معرف انتخاب شدند در محيط نرمافزار CANOCO نيز منحنيهاي عكس العمل اين گونهها نسبت به فشار چرايي ترسيم گرديد بر اساس نتايج از 03 گونهي شناسايي شده تعداد 5 گونه به عنوان گونههاي معرف شدت چرايي معرفي شد گونههاي Gymnocarpus decander و Artemisia sieberi به عنوان گونههاي كم شونده Cymbopogon olivieri به عنوان گونه زياد شونده و در نهايت Peganum harmala و Convolvulus spinosus به عنوان گونههاي مهاجم شناسايي و طبقهبندي شدند با استفاده از فراواني اين گروه از گونههاي گياهي با استفاده از نرم افزار ISPD يك سيستم ارزيابي وضعيت مرتع ايجاد و وضعيت سايت هاي مطالعاتي با آن ارزيابي شدند جهت انجام صحت سنجي اين سيستم ارزيابي وضعيت مرتع در سايتهاي مطالعاتي با استفاده از روش چهار فاكتوري روش شاهد نيز سايتهاتعيين وضعيت شد و نتايج هر دو روش با هم مقايسه گرديد نتايج نشان داد 72 سايت از 03 سايت ارزيابي شده درست طبقه بندي شدهاند و صحت 09 درصدي به دست آمد اين سيستم ارزيابي به مثابه يك ابزار پشتيبان تصميمگيري مي تواند به بهره برداران و تكنسين هاي منابع طبيعي كمك كند تا بسادگي وضعيت مراتع را ارزيابي كرده و در پايش وضعيت مرتع نيز از اين ابزار استفاده نمايند واژههاي كليدي خوشهبندي رجبندي روش NDS گونههاي شاخص مراتع استان هرمزگان
چكيده انگليسي :
101 Developing a decision support tool for range conditionassessment and management in Northern Hormozgan Province AhmadReza Faghihi Faghihiahmadreza@yahoo com Jan 17 2016 Department of Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree M Sc Language FarsiSupervisor Dr M Tarkesh Esfahani mtarkesh@cc iut ac ir Supervisor Dr H Bashari hbashari@cc iut ac ir Abstract Evaluating vegetation dynamic can assist range mangers to identify range condition changesand selecting appropriate management practices in fragile rangeland ecosystems of arid and semi arid areas Understanding how vegetation is related to various ecological characteristics is requiredfor range managers to plan and execute appropriate range restoration and utilization programs Thisstudy aimed to identify indicator species of various vegetation conditions and evaluate the effectsof environmental variables on vegetation distribution in Salehabad rangelands of Hormozganprovince Land unit maps slope directions and grazing intensities were used to stratify the studyarea and identify relatively homogeneous area RHA Systematic random sampling method wasused to collect vegetation data in each RHA Slope percent and direction of sites were studied bycompass and global position system was used to record elevation from sea levels of sites Tenperpendiculars transects with 100 meters lengths were established in each site to record plantfrequencies using step point method in 2000 points in each RHA along the established transects Soil samples were collected from 0 15 cm and 15 to 30 cm from soil surface in starting and endpoint of the transects Soil samples were analyzed and their pH sand clay silt percentage Na K organic matter caco3 and soil saturation percentage were measured Various multivariatetechniques were conducted to analyze the collected vegetation and soil data DetrendedCorrespondence Analysis DCA was performed to identify possible homogeneous group sites Independed t test was also used to confirm relatively homogeneous edaphic and physiographicfeatures of RHA DCA and None Metric Multidimensional Scaling NMDS was used to explorethe relationships of environmental and management variables with vegetation distribution in thestudy area Cluster analysis was implemented to group similar sites into specific groups andKRUSKAL WALLIS test was used to compare the differences of variables between the identifiedclusters The correlation of various environmental and management variables with the first axis ofCentered Principal Component Analysis CPCA were evaluated in ISPD software The first axis ofCPCA was confirmed to represent a grazing gradient since sites with various grazing intensitieswere separated appropriately along x axis of CPCA Gaussian regression curves were fittedbetween the plant species frequencies with first axis of CPCA Plant species with D Statistic morethan 0 5 and R2 more than 0 3 were considered as indicator species Indicator species responsecurves of grazing intensities were also developed using CANOCO software Five plant species outof 30 identified perennial species were identified as indicator species of grazing intensities According to the results Gymnocarpus decander and Artemisia sieberi were identified asdecreasers Cymbopogon olivieri as increaser species and Peganum harmala and Convolvulusspinosus as invadors A condition assessment model was developed in ISPD software using thefrequencies of identified indicator species along the grazing gradient The developed conditionassessment accuracy was assessed by comparing its result with four factor method as controlmethod Results indicated that the developed condition assessment system could assess 27 sitesout of 30 assessed sites accurately accuracy of 90 The produced condition assessment systemcan be employed by end users as a decision support system to assess and monitor rangelands easily Keywords Clustring ordination Hormozgan province rangelands Indicator species None metri
استاد راهنما :
مصطفي تركش اصفهاني، حسين بشري
استاد داور :
مسعود برهاني، عليرضا موسوي
