پديد آورنده :
مختاري، جواد
عنوان :
فرسايش پذيري خاك و ارتباط آن با نوع كاربري و سطوح ژئومورفيك در بخشي از زمين هاي استان چهارمحال و بختياري
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
سيزده، 104ص.: مصور
استاد راهنما :
شمس اله ايوبي
استاد مشاور :
حسين خادمي، محمدرضا مصدقي
توصيفگر ها :
شبيه ساز باران , رواناب
استاد داور :
حسين شريعتمداري، محمدمهدي مجيدي
تاريخ ورود اطلاعات :
1395/06/14
چكيده فارسي :
چكيده فرسايش خاك از جمله بزرگترين خطرات براي رفاه و حيات انسان است چون كه عمده غذاي انسان از مزارع كشاورزي تأمين ميشود و فرسايش باعث فقير شدن خاك و متروك شدن مزارع ميشود عوامل مختلفي در روند افزايش فرسايش و رسوب خاك در كشور دخالت دارند كه از جمله اين عوامل ميتوان به تغيير كاربري زمينها چراي بي رويه ي دام تخريب جنگلها عمليات زراعي نامناسب ديمكاري در زمينهاي شيب دار و آتشسوزي جنگلها و مراتع و عوامل متعدد ديگر اشاره كرد با استفاده از كرتهاي آزمايشي و دستگاه شبيه ساز باران ميتوان فاكتور فرسايش پذيري بين شياري خاك را تعيين نمود اين پژوهش با هدف ارزيابي اثر ويژگيهاي خاك و كاربري زمين بر ميزان رواناب و توليد رسوب و فاكتور فرسايش پذيري خاك و همچنين بررسي تغييرات مكاني فرسايش پذيري خاكها و ارتباط آن با توزيع انواع كاربري زمينها و سطوح ژئومورفيك انجام شده است اين پژوهش در زمينهاي با كاربري كشت آبي كشت ديم و مرتع در بخشي از شهرستان بروجن و شهرهاي گندمان و بلداجي در استان چهارمحال و بختياري در شهريور ماه 1313 انجام گرفت اندازهگيري حجم رواناب با استفاده از شبيه ساز باران قابل حمل اندازهگيري وزن رسوب توسط روش توزين رسوب باقي مانده درصد سنگريزه چگالي ظاهري خاك به روش سيلندر بافت خاك به روش پيپت نيتروژن كل خاك به روش كلدال ماده آلي خاك به روش اكسيداسيون تر درصد آهك به روش تيتراسيون معكوس انجام گرفت نتايج اين پژوهش نشان داد كه بيشترين مقدار كربن آلي در كاربري كشاورزي آبي و كمترين مقدار ماده آلي در كاربري مرتع وجود دارد مقدار چگاليظاهري در كاربري مرتع اختالف زياد و معني داري با دو كاربري كشاورزي آبي و كشاورزي ديم دارد در كاربري كشت آبي به دليل افزودن بقاياي آلي و كودهي و در كشت ديم به علت شخم خوردن زمين چگالي ظاهري به نسبت زياد نبوده است ولي در كاربري مرتع به دليل چراي بيش از حد و لگد كوب شدن خاك چگالي ظاهري به طور نسبي بيشتر بوده است بيشترين مقدار ميانگين وزني قطر خاكدانه ها در كاربري كشاوزي آبي ديده شد و كمترين مقدار آن در كشاورزي ديم كه دليل آن وجود يك ارتباط مستقيم با مقدار ماده آلي خاك است مقدار مقاومت برشي خاك در كاربري كشاورزي آبي داراي بيشترين مقدار و در كاربري مرتع داراي كمترين مقدار بود ولي درمورد اين پارامتر به لحاظ آماري اختالف معني داري بين كاربريهاي مختلف وجود نداشت مقدار رواناب توليدي در كاربري مرتع بيشتر از كاربري كشاورزي آبي بود در كاربري ديم مقدار رواناب توليدي تقريبا برابر صفر بود نتايج نشان داد لندفرم پديمنت داراي بيشترين مقدار رواناب وزن رسوب غلظت رسوب و فاكتور K است كه دليل آن را ميتوان شيب به نسبت زياد و درصد سنگريزه كمتر نسبت به لندفرم كوه و تپه دانست در مقابل لندفرم دشت داراي كمترين مقدار رواناب وزن رسوب غلظت رسوب و فاكتور K است كه دليل آن ميتواند وجود كشت آبي در لندفرم مورد نظر و به دنبال آن درصد باالي مواد آلي در اين لندفرم دانست مدل سازي پارامترهاي فرسايشي خاك نشان داد با افزايش ويژگيهايي مانند EC كربنات كلسيم منيزيم و ميانگين وزني قطر خاكدانههاي خاك فرسايش خاك كاهش مييابد نتايج نشان داد كه بيشترين مقدار شاخص فرسايشپـذيري خاك K مربوط به كاربري مرتع و كمترين آن مربوط به كشاورزي ديم است ولي در مورد اين پارامتر به لحاظ آماري اختالف معني داري بين كاربريهاي مختلف وجود ندارد تحليل همبستگي مكاني نشان داد پيوستگي مكاني مقادير مربوط به متغيرهاي مورد بررسي در جهات مختلف جغرافيايي يكسان بودند تحليل تغيير نما براي پارامترهاي فرسايش خاك نشان داد مدل گوسي بهترين مدل برازش داده شده است پراكنش مكاني پارامترهاي مورد مطالعه نشان داد كه پارامترهاي مورد بررسي الگوي تصادفي نداشته و داراي پراكنش مكاني هستند واژههاي كليدي فرسايشپذيري خاك كاربري زمين شبيه ساز باران رواناب
چكيده انگليسي :
Variability of soil erodibility and it s relation with land use and geomorphic surfaces in a selected area in Chaharmahal Va Bakhtiari Province Javad Mokhtari Eng j mokhtari@gmail com June 5 2016 Department of Soil Science Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Degree M Sc Language Farsi Supervisor S Ayoubi ayoubi@cc iut ac irAbstractSoil erosion is one of the main threat for human health and life because a major part of human feeding issupplied from the agricultural lands Several factors including land use change overgrazing bylivestock s deforestation improper land use management dry land farming in slopping land and firing ofrangelands and forests are the major examples that significantly increase soil erosion Soil erosion ratecould be measured by rainfall simulators This study was conducted to evaluate soil erodibility andsediments and runoff production using rainfall simulator in the landscape scale in western Iran This studywas designed in three major land uses including dry land farming irrigated land and pasture wheredistributed in various geomorphic units Soil sampling and rainfall simulation were done in 100 locationsin various land uses Some soil physical and chemical properties were measured according to the standardmethods Also the soil loss runoff and sediment concentration were determined after each running timeof simulation The results showed that organic carbon content was the highest in irrigated soils whereasthe lowest was observed in pasture lands Bulk density showed significant differences between irrigatedand dry land farming In irrigated soil due to addition of manure and litter and in dry land farming becauseof tillage practices increasing porosity bulk density has been declined compared to pasture In pasturelands due to intensive gazing and animal traffics soil is compacted and bulk density has been increased The highest and lowest values of weight diameter of aggregates MWD were observed in irrigated anddry land farming respectively whereas the highest value of shear strength was observed for irrigated andthe lowest for pasture but there was no significant differences among selected land uses The measuredrunoff after simulation was higher for irrigated soils compared to pasture soils and zero value wasobserved for dry land farming The results also indicated that pediment and hilly regions showed thehighest values of runoff and soil loss mainly due to higher slope but the lowest values were obtained forplain land form with flat slope high amount of clay and high value of soil organic matter Stepwiseregression modeling showed that with increasing of electrical conductivity calcium carbonate magnesium mean weight diameter the soil loss has been reduced The highest value of soil erodibilitywas ascribed to pasture and the lowest for irrigated soils Spatial analyses showed that all selectedvariables had distributed isotropically Variography analysis showed the Gaussian model was fittedsuccessfully for all variables Spatial analysis showed that the selected variables had no randomnessdistribution and all had spatial dependency Keywords Soil erodibility Land use Rainfall simulator Runoff
استاد راهنما :
شمس اله ايوبي
استاد مشاور :
حسين خادمي، محمدرضا مصدقي
استاد داور :
حسين شريعتمداري، محمدمهدي مجيدي
