ارزيابي انتقال بيماري هاي فايتوپلاسمايي از طريق غده هاي بذري سيب زميني

چكيده فارسي :

چكيده بيماريهاي سرارغواني و جاروي جادوگر سيبزميني بيماريهاي مخرب فايتوپالسمايي هستند كه در مناطق سيبزمينيكاري ايران و جهان گسترش قابل توجهي دارند اين بيماريها با عاليمي از قبيل جاروييشدن بوته كوتولگي برافراشتگي ريزبرگي ارغوانيشدن حاشيه برگها و تشكيل غدههاي هوايي هرساله خسارات فراواني به توليد سيبزميني وارد ميآورند اگرچه سه فايتوپالسماي Ca P trifolii Candidatus Phytoplasma solani و Ca P asteris به عنوان عوامل بيماريهاي فايتوپالسمايي سيبزميني در ايران معرفي شدهاند ولي تحقيقات سالهاي اخير نشان داده است كه فقط دو فايتوپالسماي Ca P solani و Ca P trifolii اهميت زيادي در مزارع سيبزميني ايران دارند با وجود انتقال بيماريهاي فايتوپالسمايي سيبزميني از طريق زنجركها و غدههاي بذري نرخ انتقال فايتوپالسماهاي رايج سيبزميني از طريق غدههاي بذري در ايران در نسلهاي مختلف مشخص نيست به منظور بررسي روند انتقال عوامل فايتوپالسمايي از طريق غدههاي سيبزميني طي بازديدهايي از مزارع استان اصفهان ناژوان دامنه فريدونشهر و چادگان و چهارمحال بختياري فرادنبه و سفيددشت گياهان واجد عاليم بيماريهاي فايتوپالسمايي به همراه غدههاي آنها جمع آوري شدند استخراج DNA از اين گياهان به عمل آمد و اين نمونهها پس از رقيقسازي ابتدا تحت واكنش PCR با جفتآغازگرهاي 7 P1 P و يا P1A P7A قرار گرفتند و به دنبال آن واكنش Nested PCR با جفتآغازگر عمومي فايتوپالسما 2 R16F2n R16R انجام شد در مجموع از 37 نمونه مورد بررسي در 74 نمونه قطعه 1239bp تكثير شد كه نشاندهنده آلودگي فايتوپالسمايي در اين بوتهها بود به منظور شناسايي اختصاصي فايتوپالسماهاي سيبزميني در اين تحقيق جفتآغازگرهاي اختصاصي براي دو فايتوپالسماي Ca P solani و Ca P trifolii برمبناي ناحيه 16SrRNA طراحي شد كه در نتيجه دو جفتآغازگر Solani12F R و Stol12F R با قطعات تكثيري 680bp و 620bp براي رديابي Ca P solani و جفتآغازگر TRF6F R با قطعه تكثيري 509bp براي شناسايي Ca P trifolii معرفي گرديدند در رديابي عوامل فايتوپالسمايي با اين جفتآغازگرهاي اختصاصي از 74 نمونه سيب زميني مورد بررسي 53 نمونه آلوده به Ca P solani سه نمونه آلوده به Ca P trifolii و نه نمونه آلوده به مخلوط هر دو فايتوپالسما تشخيص داده شدند همچنين با استفاده از جفتآغازگرهاي اختصاصي rp I F1A rp I R1A معلوم گرديد كه هيچكدام از نمونهها آلوده به Ca P asteris نيستند كه در مزارع سيبزميني كشورهاي ديگر به عنوان عامل اصلي فايتوپالسمايي رايج است آزمون PCR RFLP با استفاده از آنزيم KpnI و توالييابي تعدادي از نمونههاي منتخب هر گروه نيز صحت نتايج را تأييد كرد به منظور تعيين ميزان انتقال عوامل فايتوپالسمايي از طريق غدههاي سيبزميني غدههاي 74 نمونه مبتال به آلودگيهاي فايتوپالسمايي در گلخانه كشت شدند و پس از رشد گياهان استخراج DNA و واكنشهاي Nested PCR با جفتآغازگرهاي عمومي و اختصاصي در آنها صورت گرفت براساس نتايج بدستآمده 52 بوته نسل دوم آلوده به فايتوپالسما بودند كه به اين ترتيب ميزان انتقال عوامل فايتوپالسمايي به گياهان نسل دوم 22 ارزيابي شد تعدادي از اين گياهان نسل دوم عاليم بيماريهاي فايتوپالسمايي مانند جاروييشدن كوتولگي ريزبرگي و ارغوانيشدن جوانهها و حاشيه برگها را نشان دادند رديابي نمونههاي آلوده به فايتوپالسما در نسل دوم با استفاده از جفتآغازگرهاي اختصاصي آلودگي تمامي نمونهها به Ca P solani و عدم آلودگي به Ca P trifolii را نشان داد با توجه به نتايج بدستآمده چنين استنباط شد كه Ca P solani به دليل فراواني حضور در مزرعه و غلظت باالتر در نمونه ها توانايي بيشتري در انتقال به گياهان نسل بعدي دارد همچنين عدم انتقال فايتوپالسما به تمامي غدههاي حاصل از يك گياه آلوده نشان دهنده پراكندگي غيريكنواخت فايتوپالسما در ميزبان آلوده بود براي ارزيابي ميزان انتقال فايتوپالسما به گياهان نسل سوم مجددا غده هاي آلوده در گلخانه كشت شدند و پس از رشد كامل و بررسي عاليم رديابي فايتوپالسما در اين گياهان با استفاده از آغازگرهاي عمومي و اختصاصي انجام گرفت براساس نتايج بدستآمده تنها پنج نمونه از 45 گياه كشتشده آلوده به فايتوپالسماي Ca P solani بودند و Ca P trifolii در اين نمونه ها رديابي نشد با اطالعات بدستآمده چنين فرض شد كه فراواني انتقال فايتوپالسماهاي سيبزميني در نسلهاي متوالي كاهش مييابد ولي همين ميزان آلودگي نيز ميتواند به عنوان منبع آلودگي براي گسترش بيماريهاي فايتوپالسمايي توسط زنجركها مهم باشد كلمات كليدي بيماري سرارغواني جاروي جادوگر سيبزميني انتقال بذري آغازگرهاي اختصاصي

لوح موسوي، مهدي

ارزيابي انتقال بيماري هاي فايتوپلاسمايي از طريق غده هاي بذري سيب زميني

بيماري سرارغواني , جاروي جادوگر سيب زميني , انتقال بذري , آغازگرهاي اختصاصي