1255

1254پ

1354

كارشناسي ارشد (مهندسي شيمي )

اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان . دانشكده مهندسي شيمي

1378

[الف ]، دوازده ، 122، ]II[ص .: مصور، جدول ، نمودار

اساتيد داور : سيد حسن قاضي عسگر، سيد محمد قريشي ,چكيده به فارسي و انگليسي ,ص . ع . به انگليسي

شاپور رودپيما، علي اصغر انصافي

مهندسي شيمي

ID1354

با توجه به مصرف روزافزون نفت در سالهاي اخير و كاهش منابع نفت خام مرغوب و تقاضا براي سوخت هاي تميز، پالايشگاهها را به سمت استفاده بيشتر از فرآيندهاي هيدروتريتينگ سوق مي دهد. كاتاليزورهاي اين واحدها پس از مدتي غيرفعال شده و محصولات واحد كيفيت مطلوب را ندارند. كاتاليزورهاي غيرفعال شده پس از خارج شدن از راكتور به عنوان ضايعات جامد در داخل بشكه هايي ريخته و در پالايشگاه ها نگهداري مي شوند. با افزايش روند مصرف اين كاتاليزورها مشكلاتي از نظر جا و مكان و زيست محيطي در آينده بوجود خواهد آمد. بنابراين شناسايي و تعيين عوامل غيرفعال كننده اين كاتاليزور گامي در جهت كاهش عوامل غيرفعال كننده و يا جوان سازي كاتاليزور محسوب مي شود. كاتاليزورهاي هيدروتريتينگ كه مورد استفاده فراواني در صنايع پالايش دارند ممكن است در اثر مكانيسم هاي كك گرفتگي ، مسموم شدن و كلوخه شدن دچار كاهش فعاليت گردند. در اين تحقيق مكانيسم هاي غيرفعال كننده نمونه كاتاليزورهاي مستعمل كبالت - موليبدن )S-21(و نيكل - تنگستن )HC-201(مورد استفاده در واحد هيدروتريتينگ پالايشگاه اصفهان تحت بررسي قرار گرفته و عوامل غيرفعال كننده آنها تعيين شد. تعيين مشخصات نمونه هاي كاتاليزور تازه و غيرفعال شده (مستعمل ) و مقايسه آنها بيانگر اين است كه كاتاليزورهاي تازه بر اثر فرآيند كك گرفتگي و مسموميت فلزي توسط آهن ، تيتان و نيكل فعاليت خود را از دست مي دهند. بررسي انجام شده روي نمونه ها (اندازه گيري مساحت سطح ، حجم منافذ، تخلخل ، توزيع اندازه منافذ شناسايي فازها) بيانگر اين است كه عمل كلوخه شدن ، تجمع و كريستاليزه شدن گونه هاي فعال نيز به مقدار قابل ملاحظه اي رخ داده است . همچنين تعيين ميزان كربن نمونه ها و تحليل طيف هاي كروماتوگرافي گازي محلول حاصل از استخراج تركيبات كك ته نشين شده روي كاتاليزور غيرفعال شده ضمن تاييد وقوع مكانيسم كك گرفتگي ، بيانگر اين است كه بيشتر تركيبات كك مواد نفتي و محصولات حاصل از واكنش مي باشد.

شاپور رودپيما، علي اصغر انصافي