پديد آورنده :
بيرانوند، فاطمه
عنوان :
تنوع ژنتيكي صفات زراعي- مورفولوژيك و اجزاي عملكرد دانه بين برخي از جمعيت‌هاي F2 گلرنگ (.Carthamus spp L) در دو رژيم رطوبتي
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
اصلاح نباتات
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
سيزده، ۸۷ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
قدرت ا... سعيدي، علي‌محمد ميرمحمدي ميبدي
استاد مشاور :
احمد ارزاني
توصيفگر ها :
گلرنگ , تنوع ژنتيكي , عملكرد دانه و اجزاي آن , رژيم رطوبتي , شاخص تحمل به تنش خشكي
استاد داور :
محمدرضا سبزعليان، سعيد انصاري مهياري
تاريخ ورود اطلاعات :
1397/01/19
چكيده فارسي :
1 چكيده گلرنگ Carthamus tinctorius L از دانه هاي روغني است كه به دليل تأمين كالري مورد نياز انسان و دام در بين محصولات كشاورزي از اهميت ويژهاي برخوردار ميباشد با توجه به محدوديت توليد گياهان زراعي در نتيجه تنش كمآبي و اهميت اقتصادي گلرنگ ضرورت دارد محققين تنوع ژنتيكي صفات زراعي و مورفولوژيك را مطالعه كنند تا بتوانند ژنوتيپهاي مناسب اين گياه را كه قابليت توليد عملكرد دانه بالا را دارند توليد كنند لذا با هدف ارزيابي 80 ژنوتيپ گلرنگ اين مطالعه با بهكارگيري 00 جامعه 2 F حاصل از تلاقيهاي مختلف به همراه 7 والد آنها و كشت آنها در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با دو تكرار و به طور جداگانه در دو رژيم رطوبتي شامل آبياري بر اساس 25 و 58 درصد تخليه رطوبت از خاك در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان واقع در لورك نجف آباد انجام شد در اين آزمايش صفات درصد سبزشدن روز تا آغاز گلدهي روز تا 25 درصد گلدهي روز تا گلدهي كامل روز تا رسيدگي ارتفاع بوته تعداد انشعابات اصلي در بوته تعداد طبق در بوته قطر طبق تعداد دانه در طبق عملكرد دانه در بوته وزن هزار دانه عملكرد دانه در واحد سطح و درصد روغن دانه اندازهگيري و ثبت شد نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه در شرايط رطوبتي معمول تفاوتي معنيداري در سطح احتمال 5 درصد بين ژنوتيپها از نظر كليه صفات وجود داشت در شرايط تنش رطوبتي نيز تفاوت بين ژنوتيپ ها از نظر كليه صفات به جز دو صفت قطر طبق و عملكرد دانه در بوته در سطح احتمال 5 درصد معنيدار بود نتايج تجزيه واريانس مركب دادهها نيز نشان داد كه رژيم رطوبتي تأثير معنيداري بر تمام صفات به جز صفات درصد سبز شدن ارتفاع بوته و تعداد طبق در بوته داشت اثر متقابل ژنوتيپ و رژيم رطوبتي نيز براي همه صفات به غير از تعداد انشعابات اصلي در بوته قطر طب ق تعداد دانه در طبق و عملكرد دانه در بوته در سطح احتمال 5 درصد معنيدار بود برآورد وراثت پذيري و ضرايب تنوع فنوتيپي و ژنتيكي حاكي از وجود تنوع ژنتيكي و قابليت توارث عمومي بالا براي اكثر صفات مورد مطالعه در هر دو شرايط رطوبتي بود لذا ميتوان از اين پتانسيل براي بهبود صفات و توليد واريتههاي متحمل به تنش رطوبتي اقدام كرد انتظار ميرود روشهاي انتخاب از بازدهي خوبي برخوردار باشند ضرايب همبستگي فنوتيپي بين صفات نشان داد كه بين ارتفاع بوته با صفات عملكرد دانه در بوته و عملكرد دانه در واحد سطح در هر دو شرايط رطوبتي معمول و تنش همبستگي مثبت و معنيداري وجود دارد نتايج حاصل از رگرسيون مرحلهاي و تجزيه ضرايب مسير نشان داد كه يكي از صفات مهم براي بهبود عملكرد دانه در واحد سطح در شرايط رطوبتي معمول صفت تعداد روز تا رسيدگي بوده كه از طريق افزايش صفات ارتفاع بوته و قطر طبق موجب بهبود عملكرد دانه ميشود لذا ميتوان به عنوان شاخص انتخاب براي بهبود عملكرد دانه در واحد سطح در شرايط رطوبتي معمول مورد استفاده قرار گيرد نتايج حاصل از رگرسيون مرحلهاي و تجزيه ضرايب مسير در شرايط رطوبتي تنش نشان داد كه صفت ارتفاع بوته با بيشترين اثر مستقيم و پس از آن صفت قطر طبق با بيشترين اثر غيرمستقيم مثبتي كه از طريق تعداد طبق در بوته روي عملكرد دانه در واحد سطح داشته اند از صفات مهم براي بهبود عملكرد دانه در واحد سطح بودهاند و لذا ميتوان در برنامههاي اصلاحي براي گزينش ژنوتيپها با عملكرد بالاتر در شرايط رطوبتي تنش مورد توجه قرار داد تجزيه خوشهاي را در هر دو شرايط رطوبتي معمول و تنش ژنوتيپها را به 9 گروه مجزا تفكيك كرد كه چنانچه هدف افزايش عملكرد دانه بيشتر درهر دو شرايط رطوبتي معمول و تنش باشد انتخاب از ميان ژنوتيپهاي گروه سوم ميتواند بيشتر مؤثر واقع شود بررسي شاخصهاي مختلف و حساسيت به تنش رطوبتي GMP MP RPI TOL SSI و STI و ميزان همبستگي رتبه آنها با ژنوتيپها نشان داد كه شاخص STI شاخص مناسبي براي شناسايي و معرفي ژنوتيپهاي متحمل ميباشد كلمات كليدي گلرنگ تنوع ژنتيكي عملكرد دانه واجزاي آن رژيم رطوبتي شاخص تحمل به تنش خشكي
چكيده انگليسي :
88 Genetic Variation for Agro Morphological Traits and Yield Components among some F2 Populations of Safflower Carthamus spp L at Two Irrigation Ragimes Fatemeh Beyranvand f beiranvand@ag iut ac ir Date of Submission January 10 2018 Department of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Degree M Sc Language FarsiSupervisor Ghodratollah Saeidi gsaeidi@cc iut ac irAbstractSafflower Carthamus tinctorius L is an important oilseed crop since it provides calories in humans andlivestock diets The limitation of crop production due to water stress and the economic importance ofsafflower encourage the researchers to study the genetic variation of agronomic and morphological traitsin safflower in order to produce suitable genotypes with higher seed yield In order to study geneticvariation this study was carried out to evaluate 21 F2 populations of safflower from different crosses withtheir 7 parents The experiments were conducted in randomized complete block design with tworeplications separately at two moisture regimes including irrigation based on 50 And 85 moisturedepletion from soil at Research farm of Isfahan University of Technology located in Lavark Najaf Abad In this experiment the percentage of emergence days to flowering days to 50 flowering days tomaturity plant height number of main branches per plant number of heads per plant head diameter number of seeds per head seed yield rain per plant 1000 seed weight seed yield per unit area and seed oilcontent were measured and recorded The results of this study showed that there was a significant differencebetween populations in terms of all measured traits in normal moisture condition In limited irrigationcondition the differences between genotypes were significant for all traits except for head diameter andseed yield per plant The results of combined analysis of variance showed that moisture regime had asignificant effect on all traits except for the percentage of emergence plant height and number of headsper plant The interaction effects between genotypes and moisture regimes was significant for all traits except for number of main branches per plant head diameter number of seeds per head and seed yield perplant The heritability estimates and phenotypic and genetic variation coefficients showed that there wasrelatively high genetic variation for most of the studied traits in both moisture conditions Therefore thisgenetic variation can be used effectively to improve the traits and produce tolerant cultivars to droughtstress Phenotypic correlation coefficients showed that there was a positive and significant associationbetween plant height with seed yield per plant and seed yield per unit area in both irrigation conditions Theresults of stepwise regression and path coefficient analysis showed that plant height and head diameter wereimportant for improving seed yield under normal moisture condition and in limited irrigation condition plant height had the highest direct effect and the highest positive indirect effect through number of headsper plant on seed yield Cluster analysis in both normal and low irrigation conditions classified thegenotypes into three distinct groups and selection among genotypes of the third group can be more effectivefor improving seed yield Investigating of different tolerant and sensitivity indices to moisture stressincluding SSI TOL RPI MP GMP and STI and their correlation coefficients with their genotypesshowed that the STI index was more appropriate for identifying tolerant genotypes Key words Safflower Genetic Variation Seed Yield Moisture Regime Drought Tolerance Index
استاد راهنما :
قدرت ا... سعيدي، علي‌محمد ميرمحمدي ميبدي
استاد مشاور :
احمد ارزاني
استاد داور :
محمدرضا سبزعليان، سعيد انصاري مهياري
