آقافخر ميرلوحي، علي‎محمد مير‎محمدي‎ميبدي

قدرت اله سعيدي

احمد ارزاني، مهديه غلامي

1397/04/12

كتابنامه

كشاورزي

مهندسي كشاورزي

ID12415

چكيده بزرك با نام علمي Linum usitatissimum L گياهي است يكساله و ديپلوئيد كه از خانواده كتانيان ميباشد بزرك تنها گونه در اين خانواده است كه داراي ارزش اقتصادي ميباشد و ميتواند به عنوان يك محصول يك منظوره براي روغن با نام بزرك و يا الياف با نام كتان و يا يك محصول دو منظوره مورد كشت و كار قرار گيرد به طور كلي بزرك ميتواند درسه زمينه صنعت تغذيه انسان و تغذيه دام مورد استفاده قرار گيرد رنگ گلبرگ در بيشتر واريتهها آبي يا سفيد است اما گلهاي صورتي و بنفش نيز گزارش شده است فراوانترين رنگ دانه در بزرك قهوهاي و زرد ميباشد كه با يك تا چهار ژن كه با حروف B1 D G و 1 Y مشخص شدهاند كنترل ميشود گزارشهايي كه تاكنون از نحوه وراثت رنگ گل و رنگ بذر در اين گياه وجود دارد حاكي از آن است كه رنگ سفيد گل با رنگ زرد بذر پيوستگي دارد و رنگ آبي گل به همراه رنگ قهوهاي بذر مشاهده ميشوند با توجه به اهميت باالي صفت رنگ بذر در بزرك و همچنين با توجه به در دست بودن الين هايي از اين گياه با حالت معكوس وضعيتي كه در باال براي صفات نامبرده اشاره شد هدف از اين پژوهش بررسي تعداد ژنهاي دخيل در تعيين رنگ دانه و رنگ گل رابطه ژنهاي مرتبط با دو صفت رنگ بذر و رنگ گل و وجود يا عدم وجود پيوستگي بين ژنهاي اين دو صفت در بزرك بود بدين منظور چهار الين بزرك شامل Indian رنگ بذر قهوهاي رنگ گل سفيد 67 رنگ بذر قهوهاي رنگ گل آبي 74 رنگ بذر زرد رنگ گل سفيد و Golden رنگ بذر زرد رنگ گل آبي با يكديگر تالقي داده شدند بررسي تطابق نسبتهاي مورد انتظار با نسبتهاي مشاهده شده بر مبناي آزمون كاي اسكوئر براي دادههاي حاصل از نسل 2 F در سطح اطمينان 59 درصد انجام شد نتايج نشان داد رنگ پوسته دانه در نسل 1 F تحت اثر مادري بود وجود يك ژن غالب براي رنگ بذر زرد در ژنوتيپ Golden و نيز وجود يك ژن غالب براي رنگ قهوهاي دانه در دو ژنوتيپ با رنگ بذر قهوهاي مشاهده شد غالبيت رنگ آبي گل به سفيد در بين ژنوتيپ ها پيدا شد در سه الين Golden Indian و 67 تفاوت بين صفت رنگ بذر و گل ناشي از يك مكان ژني مستقل از هم بوده و پيوستگي بين اين دو صفت مشاهده نشد از سوي ديگر نتايج به دست آمده از تالقي بين والد 74 و ساير والدين درگير در مطالعه به نظر ميرسد صفت رنگ گل در اين والد با بيش از يك ژن كنترل ميشود و احتماال يا داراي اثر متقابل ژني با ژنهاي ديگر ميباشد و يا اينكه داراي پيوستگي با صفت رنگ بذر است كلمات كليدي بزرك رنگ بذر رنگ گل وراثت 1

Inheritance of flower and seed color in Flax Linum usitatissimum L Parisa Jafari Yasavol Parisajafari165@yahoo com June 11 2018 Department of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Degree M Sc Language Farsi 1st supervisor Agha fakhre Mirlohi mirlohi@cc iut ac ir 2nd supervisor Seyed Ali mohammad Mirmohammady Maibody maibody@cc iut ac irAbstractFlax Linum usitatissimum L is an annual diploid plant that belongs to Linaceae family It isthe only economically valuable species in this family and can be grown as a single or dual purpose crop for its oil linseed and its fiber flax In general flax can be used for industrialpurposes human nutrition or animal feed Petal color is most commonly blue or white but pinkand purple flowers have also been reported The most frequent seed colors in flax are brown andyellow which is controlled by one to four genes G D B1 and Y1 Reports on the inheritanceof these traits have indicated that the white flowers are associated with yellow seeded and theblue flowers with the brown seeded types Considering the importance of the seed color and theavailability of flax genotypes with reciprical combination of seed and flower colorsthis researchwas set to determine the number of genes involved in controlling the seed and flowercolor identify the genetic relations between the two traits and the presence of linkage between thegenes Four flax genotypes including Indian brown seed white flower 76 brown seed blueflower 47 yellow seed white flower and Golden yellow seed blue flower were crossed inall combinations The correlation of expected ratios with the observed ratios based on the chi square test was performed for F2 generation data at 95 confidence level The results showedthat the seed coat color of the F1 genotype was under maternal influence The presence of adominant gene for yellow seed color in the Golden genotype and the presence of a dominantgene for brown seedwere observed in the two genotypes with brown seed color Dominance ofblue to white flower was evident among the genotypes For the three genotypes of Indian Golden and 76 no likage was observed between the seed and flower colors and no associationwas found between the two traits On the other hand the results obtained from the inter crossingsof genotype 47 and other parents suggested that the color of the flower in this parent iscontrolled by more than one gene and may have interaction with other genes Also thepossibility of linkage between seed and flower color in this genotype could not be overruled Key WordsLinseed Seed color Flower color Inheritance 36

آقافخر ميرلوحي، علي‎محمد مير‎محمدي‎ميبدي

قدرت اله سعيدي

احمد ارزاني، مهديه غلامي