پديد آورنده :
اميرآبادي زاده، مهدي
عنوان :
ارزيابي عملكرد مناطق بياباني با استفاده از شاخص‌هاي LFA و CDLI در مناطق بياباني جنوب‌شرق اصفهان
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
مديريت و كنترل بيابان
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
يازده، ۸۲ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
حسين بشري، رضا جعفري
استاد مشاور :
محسن سليماني
توصيفگر ها :
تالاب بين‌المللي گاوخوني , اكوسيستم بيابان , بيابان‌زايي , تحليل عملكرد چشمانداز , سنجش از دور
استاد داور :
حميدرضا كريم زاده، سعيد پورمنافي
تاريخ ورود اطلاعات :
1397/11/28
رشته تحصيلي :
منابع طبيعي
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1397/12/01
چكيده فارسي :
چکیده برای مدیریت آگاهانه و حفظ پایداری در اکوسیستمهای شکننده بیابانی آگاهی از وضعیت حال حاضر آن نقش مهمی ایفا میکند در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل عملکرد چشمانداز و شاخص نشت جهتدار گیاهی عملکرد مناطق اطراف تاالب بینالمللی گاوخونی ارزیابی شد و نتایج آنها در کالسهای مختلف بیابانزایی که بر اساس منابع موجود در منطقه و با استفاده از مدل مدالوس انجام شده بود مقایسه گردید روش تحلیل عملکرد چشمانداز با استفاده از 00 شاخص سطحی خاک وضعیت 0 معیار عملکردی پایداری خاک نفوذپذیری و چرخه موادغذایی را مشخص کرده و به نوعی وضعیت چشمانداز را در حفظ یا خروج منابع ارزیابی میکند در این تحقیق 6 مکان مختلف انتخاب و در هر مکان تعداد سه ترانسکت 35 متری در جهت باد غالب مستقر شد طول و عرض لکهها و فضای بینلکهای بهطور ممتد اندازهگیری و تعداد 00 شاخص سطحی در کلیه لکهها و بینلکهها با سه تکرار ارزیابی گردید نمونههای خاک نیز به صورت تصادفی از لکهها و فضای بینلکهای برداشت شد و در آزمایشگاه متغیرهای هدایت الکتریکی نسبت جذب سدیم pH SAR کلسیم منیزیم آهک گچ رطوبت اشباع شن سیلت رس درصد سنگریزه ماده آلی و عناصر نیتروژن فسفر و پتاسیم اندازهگیری گردید شاخص نشت جهتدار گیاهی که با استفاده از تکنیکهای سنجش از دوری محاسبه میشود وضعیت حفظ یا نشت منابع چشمانداز را مورد بررسی قرار میدهد برای محاسبه این شاخص از شاخصهای گیاهی PD54 SAVI A NDVI و 1 STVI استفاده شد نتایج نشان داد که شدت بیابانزایی در مکان تاغکاریشده شدید و مکانهای کنترل منطقه مجاور مکان تاغکاریشده که عملیات اصالحی انجام نشده بود تپههای کم ارتفاع ماسهای پوشش غالب اشنان و گ نگ و حاشیه تاالب در شدت بیابانزایی خیلیشدید قرار دارند معیار نفوذپذیری خاک در مکانهای تاغکاریشده پوشش غالب اشنان و گ نگ با سایر مکانها در سطح 5 درصد اختالف معنیداری داشتند همچنین کلیه شاخصهای ساختار چشمانداز در مکان تاغکاریشدهکاریشده نسبت به مکان کنترل در سطح 5 درصد اختالف معناداری داشت و معیارهای عملکردی نیز در مکان تاغکاریشده نسبت به منطقه کنترل شرایط بهتری داشت و اختالف معناداری داشتند در مقایسه مکانهای با بیابانزایی شدید و خیلیشدید مجموع سطح لکه شاخص سطح لکه شاخص سازمانیافتگی چشمانداز مجموع طول لکهها و درصد پوشش علیرغم معنیدارنشدن از مکانهای با بیابانزایی خیلیشدید باالتر بود معیار پایداری خاک سطحی در مکانهای با بیابانزایی خیلیشدید بهتر بود ولی معیارهای نفوذ و چرخه موادغذایی در بیابانزایی شدید باالتر بود اختالف کم شرایط ساختاری در مکانهای با درجه بیابانزایی خیلیشدید به دلیل لکههای بههمپیوسته در مکانهای با پوشش غالب گ نگ بود بررسی آزمایش خاک نشان داد که مکانهای با پوشش غالب گ نگ و حاشیه تاالب در متغیرهای هدایت الکتریکی نسبت جذب سدیم کلسیم منیزیم آهک گچ رس فسفر و پتاسیم اختالف معناداری با سایر مکانهای مورد بررسی دارند میزان pH و عناصر مربوط به شوری خاک درمکان تاغکاریشده اختالف معنادار را نشان داد که حاکی از تاثیر تاغ بر خاک سطحی این مکان است در میان شاخصهای پوششگیاهی مورد بررسی نیز شاخص 45 PD به علت تمایز بهتر میزان نشت منابع میان مکانها بهترین عملکرد را نشان داد رابطه بین میزان نشت پوششگیاهی بر مبنای شاخص گیاهی 45 PD و درصد پوششگیاهی حاصل از روش LFA رابطه معکوس را نشان داد این مطالعه نشان داد که این منطقه از لحاظ شرایط عملکردی در شرایط نامناسبی قرار دارد و تلفیق روشهای زمینی و سنجش از دوری به خوبی میتوانند تصویر صحیحی از وضعیت تغییرات منطقه ارائه نمایند روش زمینی LFA برای ارزیابی و پایش ساختار و عملکرد چشمانداز روش مناسبی است و همچنین شاخص نشت CDLI نیز نشت منابع ازچشمانداز را به خوبی نشان داد با استفاده از روش LFA به عنوان روش کنترل زمینی شاخص نشت CDLI میتوان از تغییرات محیطی و مدیریتی گستره وسیع اراضی طبیعی آگاهی یافت و ارزیابی آگاهانهای از محیط داشت واژگان کلیدی تاالب بینالمللی گاوخونی اکوسیستم بیابان بیابانزایی تحلیل عملکرد چشمانداز سنجش از دور
چكيده انگليسي :
Evaluating function status of desert ecosystems using LFA and CDLI indices in desert areas of Southeast of Isfahan Seyed Mahdi Amirabadizadeh Sm amirabdi92@gmail com Departmentof Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree MSc Language PersianDr H Bashari hbashari@cc iut ac ir Dr R Jafari reza jafari@cc iut ac irDr M Soleimani m soleimani@cc iut ac irAbstractCondition assessment tools are required to evaluate stability and achieve holistic management in brittledesert ecosystems This study aimed to evaluate function status of rangelands around Gavkhooniinternational wetland using Landscape Function Analysis LFA and Cover Directional Leakiness Index CDLI The results of these two methods were then compared in various desertification classesobtained by MEDALUS model LFA use 11 indicators to obtain three function status indices of soilsurface including soil stability infiltration and nutrient cycling Six range places were selected andthree transects with 50 m length were established along the dominant wind direction in each place Length and width of all patches and length of inter patch spaces bare soil were measures alongtransects and 11 soil surface indicators were evelauated for each patch and inter patch types with threereplication in each site Soil samples were collected randomly from patch and inter patch spaces andtheir EC Sodium absorption ratio SAR pH calcium magnesium CaCO3 CaSO4 saturatedpercentage SP sand silt clay gravel percentage organic carbon nitrogen phosphor and potassiumcontents were measured CDLI index was measured using remote sensing techniques to evaluate thefunction status of each range place NDVI SAVI A PD54 and STVI 1 indices were also calculated tomeasure vegetation cover and CDLI index for each range place Results indicated that the range placewith planted Haloxylon persicum control place next to Haloxylon planted area with no treatment sandy area places with dominant plant species including Seidlitzia rosmarinus Halocnemusstrobilaceum and wetland area were categorized in very severe desertification classes Soil infiltrationindices of Haloxylon planted area and places with dominant species of Se rosmarinus and Ha strobilaceum had significant difference with other range places p 0 05 Most of the vegetationstructure and function indices of Haloxylon planted area were significantly different compared to thecontrol area Inter patch length was significantly higher in range places with very sever desertificationcompared to the those of severe desertification class Although stability index was higher in very severdesertification class infiltration and nutrient cycling indices were higher in range places with severedesertification class The relatively similar structure characteristics of range places of very severdesertification class with those of severe was due to high and continuous plant cover in Ha strobilaceumvegetation type According to the results EC SAR Cacium magnesium CaCO3 CaSO4 clay phosphor in wetland and Ha strobilaceum vegetation type were significantly different from the rest ofrange places Higher soil salinity and pH in Haloxylon cultivated place compared to the control rangeplace indicates the effects of Haloxylon on the soil surface PD54 was identified as the best indices forcalculating CDLI index because it could discriminate gain and lose of resources more appropriately CDLI and cover percentage had an inverse relationship This study showed that the function of this areais not appropriate and integrating field and remote sensing techniques could show the structure andfunction status in desert ecosystems This study showed that LFA and CDLI are good methods forevaluating and monitoring structure and function characteristics of desert ecosystems Monitoring CDLIand LFA indices can inform managers from the changes in the desert ecosystems and they can takesinformed decision accordingly Key Words Gavkhooni wetland desert ecosystem desertification Landscape
استاد راهنما :
حسين بشري، رضا جعفري
استاد مشاور :
محسن سليماني
استاد داور :
حميدرضا كريم زاده، سعيد پورمنافي
