پديد آورنده :
اصغري پوده، زهرا
عنوان :
پايش تغييرات سيماي سرزمين و اولويت بندي حفاظت و بهسازي تالاب بين المللي شادگان
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
محيط زيست (گرايش ارزيابي و آمايش سرزمين)
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
يازده، 100ص.: مصور، جدول، نقشه، نمودار
استاد راهنما :
سيما فاخران اصفهاني
استاد مشاور :
سعيد پورمنافي
توصيفگر ها :
سيماي سرزمين , مدلسازي , شاخص بارش استاندارد شده , شاخص طوفانهاي گرد و غبار , تالاب بين المللي شادگان , آسيب پذيري
استاد داور :
منصوره ملكيان، علي لطفي
تاريخ ورود اطلاعات :
1397/12/22
رشته تحصيلي :
منابع طبيعي
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1397/12/26
چكيده فارسي :
چکیده امروزه تهدیداتی چون تغییرات کاربری و پوشش اراضی تغییرات اقلیمی و فعالیتهای انسانی باعث افزایش آسیبپذیری مناطق طبیعی شدهاند در سال های اخیر مفهوم آسیبپذیری در مقیاسهای مختلف مکانی و در شاخههای مختلف از جمله ارزیابی اثرات زیستمحیطی و برنامه ریزی حفاظت به کار گرفته شده است از اینرو ارزیابی آسیبپذیری بخصوص در مناطق حساس اکولوژیکی الزم و ضروری میباشد از جمله این اکوسیستمهای مهم و حساس تاالبها هستند یکی از مهمترین و بزرگترین مساحت 007735 هکتار تاالبهای کشور ایران تاالب بینالمللی و پناهگاه حیاتوحش شادگان است که در سال 4531 ثبت شدهاست همچنین این تاالب به عنوان وسیعترین تاالب ساحلی خلیج فارس در جنوب غربی ایران واقع شدهاست از ویژگیهای مهم و بینظیر تاالب شادگان میتوان به اندازه بزرگ طبیعی بودن تنوع زیستگاهی و نقشی که در تأمین معاش ساکنین محلی ایفا مینماید اشاره نمود در سالهای اخیر این تاالب به واسطهی فعالیتهای توسعهای پیرامون آن از جمله برداشتهای بیرویه از منابع آب تاالب تخلیهی زبالههای شهری تکهتکه شدن تاالب به واسطه احداث جادهها گاز و لولهگذاری نفت و ایجاد صنایعی چون فوالد شادگان و کشت و صنعت نیشکر با تهدید جدی روبه رو شدهاست مطالعات اندکی در مورد تاالب شادگان با رویکرد آسیبپذیری وجود دارد که در اغلب مطالعات تنها یک یا دو عامل تهدید کننده مورد بررسی قرار گرفتهاست درحالیکه در این مطالعه مجموعهای از عوامل تاثیرگذار در آسیبپذیری تاالب در دو دسته آشفتگیهای طبیعی شاخص خشکسالی طوفانهای گرد و غبار تغییرات کاربری و پوشش اراضی و تعارضات انسانی فاصله از جادهها نقاط توسعهای و ورودی زهکشها تراکم جمعیتی در مقیاس سیمای سرزمین مورد بررسی قرار گرفتهاست در این مطالعه به آشکارسازی تغییرات کاربری و پوششاراضی تاالب بینالمللی شادگان با استفاده از تصاویر ماهوارهای سالهای 1002 4102 و 7102 پرداخته شد به این منظور تصاویر ماهواره ای به وسیلهی الگوریتم SEGMENTATION طبقهبندی شدند سپس با به کارگیری مدل LCM در نرمافزار IDRISI TerrSet تغییرات کاربری و پوشش اراضی برای آینده شبیهسازی گردید در این مدل پتانسیل ایجاد تغییرات کاربری و پوشش اراضی در آینده بر اساس شش متغیر مستقل بررسی شد 1 فاصله از کانالهای زهکش 2 فاصله از مناطق توسعه 3 فاصله از جادهها 4 احتمال تغییر کاربری آب به سایر کاربریها 5 احتمال تغییر سایر کاربریها به کاربری آب 6 شاخص بارش استاندارد شده پس از آن میزان تغییرات کاربریها به یکدیگر توسط روش زنجیره مارکف محاسبه شد نتایج حاصل از این بخش نشان داد که در طول یک دورهی 71 ساله از سال 1002 تا 7102 حدود 00284 هکتار به وسعت کاربری آب در تاالب افزوده و نزدیک به 00005 هکتار از میزان شورهزارها و پوشش گیاهی منطقه کاسته شدهاست اما از آنجا که این افزایش آب در تاالب ناشی از ورود زهکشها و فاضالبها به ویژه از سمت کشت و صنعت نیشکر در اطراف تاالب است این افزایش در سطح آب به طور قابل توجهی باعث تغییر هیدرولوژی کیفیت آب تاالب و همچنین ترکیب گیاهان آن در مقایسه با تاریخچهی منطقه شده است تهیهی نقشه از تغییرات حاصل نیاز به بررسیهای بیشتر و مطالعات دقیق در مقیاس خرد دارد بعالوه اضافه شدن 00083 هکتار به اراضی بایر گواه بر نامناسب بودن کیفیت و شوری باالی آب موجود در تاالب است با بررسی نقشهی پیشبینی کاربری و پوشش اراضی 0302 میتوان چنین انتظار داشت که در آینده از وسعت آب کاسته و به شورهزار و اراضی بایر افزوده خواهد شد در نهایت با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی AHP و با روش ترکیب خطی وزنی WLC مدلسازی آسیبپذیری و الویتبندی حفاظت و بهسازی منطقه مورد مطالعه در مقیاس سیمای سرزمین با توجه به حساسیت منطقه نسبت به تغییرکاربری اراضی از بین رفتن آب به عنوان مهمترین رکن تاالب در سال7102 و 0302 انجام گرفت نتایج حاصل از این بخش نشان داد که قسمت شمالی تاالب با توجه به نظر کارشناسی و به علت باال بودن اهمیت آن از نظر زیستگاهی تجمع پرندگان آبزی و کنارآبزی در معرض خطر در آن منطقه دارای اولویت اول جهت بهسازی و حفاظت میباشد کلمات کلیدی سیمای سرزمین مدلسازی شاخص بارش استاندارد شده شاخص طوفانهای گرد و غبار تاالب بینالمللی شادگان آسیبپذیری
چكيده انگليسي :
99 Monitoring landscape Changes Conservation Prioritization and Restoration of Shadegan International Wetland Zahra Asghari Poudeh za asghari71@gmail com January 16th Department of Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree MSc Language PersianDr Sima Fakheran fakheran@cc iut ac irDr Saeid Pourmanafi spourmanafi@cc iut ac irAbstractNowadays threats such as changing land use and land cover climate change and human activitieshave increased the vulnerability of natural areas In recent years the concept of vulnerability hasbeen used at different locative scales and different fields such as environmental impact assessmentand conservation planning Therefore vulnerability assessment especially in ecologically sensitiveareas is necessary One of these important and sensitive ecosystems is wetland One of the mostimportant wetlands of the country is the international wetland and Shadegan Wildlife Refuge whichwas registered in 1354 as the largest Iran wetland 537700 hectares and the thirty fourth of thewetlands of 1201 wetlands registered in the Ramsar Convention List This wetland is the widestPersian Gulf coastal wetland locating in the southwest of Iran Its unique and important features areits large size being natural habitat diversity and its role in the local livelihoods The main problemis that this wetland is being seriously threatened by developmental activities around it includingoveruse of water sources in the wetland urban waste discharge the fragmentation of the wetland dueto the construction of roads gas and oil piping and industries such as Shadegan Steel and sugar caneindustry So far a few studies have been done about Shadegan wetland applying the vulnerabilityapproach and in most studies only one or two threatening factors have been investigated However in this study a set of factors influencing the vulnerability of the wetland in two categories of naturaldisturbances drought index dust storms land use and land cover change and human conflicts distance from roads developmental points and drainage inputs population density have beeninvestigated on the landscape scale In this study the monitoring and prediction of land use and land cover change in this wetland are done using satellite images GIS and remote sensing techniquesalong with the use of the LCM mode in the period from 2001 to 2017 and 2030 The results showedthat although in 2017 about 48 000 hectares were added to the water use in the wetland but bychecking and visiting the area it became clear that this increase is due to the entry of drainage andindustrial wastewater such as sugar cane cultivation and regional industry which is a factor inchanging the ecosystem of fresh water to saline water and brackish water This is resulted in thedestruction of herbaceous species of freshwater and replacing it with salty species In addition theaddition of 38 000 hectares to arid lands proves the inappropriate quality and salinity of the water inthe wetland By reviewing the prediction map for land use and land cover in 2030 one could expectthat in the future the size of the water will be reduced and the salty lands and the arid lands will beincreased Finally by using the AHP method and using WLC vulnerability modeling andprioritization of conservation and improvement of the studied area was carried out based on the
استاد راهنما :
سيما فاخران اصفهاني
استاد مشاور :
سعيد پورمنافي
استاد داور :
منصوره ملكيان، علي لطفي
