پديد آورنده :
سليماني كرتلائي، اسماعيل
عنوان :
ارزيابي صفات كيفي دانه در يك مجموعه گندم تتراپلوئيد
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
اصلاح نباتات
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
يازده، 72ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
آقافخر ميرلوحي، محمدرضا سبزعليان
توصيفگر ها :
گندم , تتراپلوئيد , كيفيت , پاستا , نان , زيرگونه
استاد داور :
احمد ارزاني، هاجر شكرچي زاده
تاريخ ورود اطلاعات :
1397/12/22
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1397/12/26
چكيده فارسي :
چکیده گندمهای تتراپلوئید به دلیل تنوع گسترده ژنتیکی برای صفات مختلف دارای اهمیت اصالحی فراوان هستند در پژوهش حاضر یک مجموعه گندم تتراپلوئید به منظور مقایسه و بررسی صفات مختلف کیفی جهت شناسایی زیرگونهها و ژنوتیپ های مطلوب به صورت طرح التیس ساده با دو تکرار درسال زراعی 69 5931 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در چاه اناری مورد ارزیابی قرارگرفتند نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در ژنوتیپها بین زیرگونهها و میان ژنوتیپهای درون زیرگونهها در اکثر صفات تنوع قابل مالحظه ای مشاهده شد که این امر حاکی از تنوع ژنتیکی باال بین ژنوتیپها به منظور گزینش برای صفات مورد نظر میباشد بیشترین تنوع برای اکثر صفات بین ژنوتیپهای درون یک زیرگونه در زیرگونههای دوروم و دیکوکوم مشاهده شد نتایج این پژوهش نشان داد که زیرگونه دیکوکوم به دلیل مقدار پروتئین بیشتر دانه سختتر عدد زلنی و گلوتن بیشتر نسبت به زیرگونه دوروم از کیفیت مناسبتری برای تهیه پاستا و سایر محصوالت مرتبط با پاستا برخوردار است این زیرگونه عملکرد پایینی داشت اما به دلیل برتری در سایر صفات ذکر شده نسبت به گندم دوروم شاید بتوان با انجام گزینش و با دیگر روشهای اصالحی از صفات مطلوب آن جهت بهبود کیفیت گندم دوروم برای تهیه پاستا استفاده نمود همچنین زیرگونه تورجیدوم به دلیل عدد زلنی بیشتر آرد نرمتر شاخص گلوتن و عملکرد باالتر شباهت زیادی به گونه گندم نان داشت بنابراین این زیرگونه نیز احتماال از کیفیت نانوایی مناسبی برخوردار است براساس نتایج تجزیه به مولفههای اصلی زیرگونه دیکوکوم به عنوان بهترین زیرگونه از لحاظ کیفیت پاستا و زیرگونه پرسیکوم و گندم نان به عنوان بهترین زیرگونه از لحاظ صفات عملکردی و رنگ معرفی شدند براساس این پژوهش زیرگونه دوروم هر دو ویژگی کیفیت پاستا و عملکرد را دارا میباشد طبق نتایج این مطالعه ژنوتیپ 52 از زیرگونه دیکوکوم بهترین ژنوتیپ از لحاظ صفات کیفی شناخته شد همچنین ژنوتیپهای 41 و 21 از زیرگونه دیکوکوم و 22 از زیرگونه پلینیکوم را میتوان به عنوان ژنوتیپهای برتر از لحاظ صفات کیفی معرفی نمود ژنوتیپهای 32 از زیرگونه پرسیکوم و 7 از زیرگونه دوروم به عنوان بهترین ژنوتیپها از لحاظ رنگ معرفی شدند تجزیه خوشهای نیز ژنوتیپها را در پنج گروه قرار داد که درگروه اول اغلب ژنوتیپهای زیرگونه دوروم قرارگرفتند گروه دوم به ژنوتیپهای زیرگونههای دیکوکوم پرسیکوم و تورجیدوم تعلق گرفت این گروه به دلیل اینکه اکثر ژنوتیپها در اغلب صفات دارای مقادیر متوسطی بودند به عنوان گروه حد واسط معرفی شد گروه سوم ژنوتیپهای زیرگونههای دیکوکوم پلینیکوم و دوروم را در برگرفت که از لحاظ اکثر صفات کیفی دارای مقادیر باالیی بودند بنابراین به عنوان ژنوتیپهای برتر از لحاظ صفات کیفی برای تولید پاستا و سایر محصوالت مرتبط با پاستا و هم چنین به عنوان یک منبع ژنتیکی بالقوه برای بهبود کیفیت گندم دوروم پیشنهاد میشوند در گروه چهارم اغلب ژنوتیپهای زیرگونه گندم خراسان قرار گرفتند از ویژگیهای این زیرگونه می توان به نرم بودن دانه عملکرد و شاخص گلوتن پایین و هم چنین گلوتن خشک گلوتن مرطوب و درصد پروتئین باال اشاره کرد گروه پنج نیز ژنوتیپهای زیرگونه گندم نان را به خود اختصاص داد نتایج این پژوهش نشان داد که زیرگونههای گندم ایمر و پلینیکوم دارای تنوع ژنتیکی بسیار مناسبی از لحاظ صفات کیفی میباشند بنابراین از این زیرگونهها میتوان با استفاده از روشهای اصالحی نظیر تالقیها و انتخاب صفات مطلوب آنها برای بهبود کیفیت پاستا استفاده کرد هم چنین زیرگونه تورجیدوم از نظر اغلب صفات شباهت زیادی به گندم نان دارد و از نظر صفاتی مثل پروتئین گلوتن مرطوب و گلوتن خشک نسبت به گندم نان برتری دارد بنابراین این زیرگونه نیز پتانسیل خوبی برای کیفیت نانوایی دارد کلمات کلیدي گندم تتراپلوئید کیفیت پاستا نان زیرگونه 11
چكيده انگليسي :
Evaluation of grain quality traits in a collection of tetraploid wheat Esmaeil Soleimani Kartalaei soleimani esmaeil86@yahoo com January 2019 Department of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Degree M Sc Language Farsi1st Supervisor mirlohi@cc iut ac ir2nd Supervisor sabzalian@cc iut ac irAbstractTetraploid wheat has significant breeding value due to high genetic diversity for varioustraits In this study a tetraploid wheat collection of different subspecies was used toevaluate different qualitative traits in a simple lattice design with two replications Theresults of analysis of variance showed that there were significant variations in genotypes between subspecies and genotypes within each subspecies for most of studied traits Thisindicated the possibility of genetic gain and selection for the desired trait The mostdiversity was observed among subspecies of T durum and T diccocum genotypes formost studied traits The results of this study showed that the subspecies of T dicocoum due to higher protein content harder seeds higher Zeleny sedimentation value and highergluten content may have a better quality for pasta and other products related to pasta thanthe sub species T durum subspecies of T dicocoum has a lower yield copared to T durum but due to the superiority of the other traits this sub species may be used forimproving the quality of T durum wheat using different breeding methods Also thesubspecies of T turgidum due to more Zeleny sedimentation value softer seeds highergluten index and higher yield was considered similar to bread wheat subspecies with agood baking quality Based on the results of the principle component analysis subspeciesT dicocom is suggested as the best in terms of quality of pasta and subspecies T persicumand bread wheat in terms of seed yield and color respectively Accordingly subspeciesT durum had both characteristics of the pasta quality and high yield Base on the resultsgenotype number 25 of the subspecies T diccocum was recognized as the best genotypefor qualitative traits Also genotypes 14 and 12 from subspecies of T diccocuum andgenotype 22 from sub species of T polinicom can be introduced as the superior genotypesfor qualitative traits Genotypes 23 of subspecies T persicum and 7 of subspecies T durum were presented as the best genotypes in terms of seed color Cluster analysisclassified the genotypes into five distinctive groups In the first group most genotypeswere from subspecies of T durum wheat The second group consisted of genotypesbelonging to subspecies T dicocom T persicum and T turgidom This group wasconsidered as an intermediate group due to the fact that most genotypes had moderatevalues in in term of most traits studied The third group included genotypes of subspeciesT dicocom T polinicum and T durum Genotypes of this group had high values for mostqualitative traits measured and therefore was recommended as superior group for theproduction of pasta and other products related to pasta and also as a potential geneticsource for improving the quality of T durum wheat In the fourth group most of the 73
استاد راهنما :
آقافخر ميرلوحي، محمدرضا سبزعليان
استاد داور :
احمد ارزاني، هاجر شكرچي زاده
