توزيع و منشاءيابي فلزات سنگين در رسوبات عمقي درياچه‌هاي شهري حاشيه رودخانه زاينده‌رود

چكيده فارسي :

2 چکیده فلزاتسنننگین یکی از پایدارترین آالیندهها در اکوسننیسننتمهای آبی محسننوب میشننوند تعیین غلظت و منشننا فلزات سنننگین نقش مهمی در طراحی گامهای مدیریتی به منظور کنترل شنرایط زیسنت محیطی اکوسنیسنتمهای آبی دارد معموال با توجه به افزایش غلظت فلزات سننگین در اطراف مناطق صنعتی و ک شاورزی تعیین من شا این آلودگیها از اهمیت باالیی برخوردار ا ست رودخانه زایندهرود یکی از مهمترین رودخانه های مرکزی ایران اسننت تاکنون در مطالعات صننورت گرفته در مورد آلودگی رودخانه زایندهرود به فلزاتسنننگین به قابلیت رسننوبات عمقی مغزههای ر سوبی اکو سی ستمهای آبی به عنوان یک آر شیو طبیعی زی ست محیطی توجهی ن شده ا ست حال آنکه این گونه مطالعات میتواند تاریخچه حمل آالیندهها بهویژه فلزات سنننگین به اکوسننیسننتمهای آبی ناشننی از منشننا های متفاوت را در رسننوبات مربو به 051 سننال اخیر مشخص کند در این مطالعه نمونهبردای از رسوبات عمقی از سه دریاچه شهری حاشیه زاینده رود دریاچه ذوبآهن پارک ساحلی زرین شهر و دیزیچه به منظور تعیین روند تغییرات زمانی در 4 دهه اخیر غلظت و بار فلزات سنننگین کادمیوم نیکل سننرب و روی و منشننا یابی آنها صننورت گرفت همچنین بررسننی ارتبا پارامترهای فیزیکوشننیمیایی رسننوبات با غلظت فلزاتسنننگین در رسننوبات عمقی مورد مطالعه انجام پذیرفت غلظت فلزات سنگین با ا ستفاده از د ستگاه جذب اتمی تعیین شد نتایج به د ستآمده دامنه تغییرات غلظت کادمیوم نیکل سرب و روی در رسوبات عمقی دریاچه ذوبآهن و پارک ساحلی زرین شهر را به ترتیب در محدودهی 54 52 تا 54 99 و 5 61 تا 51 38 و 6 2 تا 8 5 و 1 0 تا 51 4 و 50 73 تا 2 88 و 62 تا 57 77 و56 3 تا 63 6 و 50 0 تا 57 4 میلیگرم بر کیلوگرم نشننان داد روند تغییرات غلظت کلی فلزات سنگین در ر سوبات عمقی دو دریاچه روند غیریکنواختی را از سطح به عمق ن شان داد محا سبه ضرایب همب ستگی پیر سون بین غلظت فلزات سننگین اندازهگیری شنده با پارامترهای فیزیکوشنیمیایی در نمونههای رسنوب دریاچهی ذوبآهن نشنان داد فلزات نیکل روی و سنرب دارای ن ن ن ن ن ن همبسننتگی متبت معنیدار با یکدیگر و با pH درصنند کربناتکلسننیم و میزان آلومینیوم میباشنند در رسننوبات عمقی دریاچه پارک سنناحلی زرینشنننهر تنها فلزات نیکل و روی با یکدیگر با آلومینیوم و درصننند ماسنننه و رس همبسنننتگی متبت معنیدار نشنننان داد همچنین فلز کادمیوم همبستگی متبت معنیدار با درصد سیلت در رسوبات عمقی هر دو دریاچه نشان داد محاسبه شاخص زمینانباشتگی نشان داد از بین فلزات مورد مطالعه تنها فلز نیکل در برخی از الیههای رسوبات عمقی مورد مطالعه دارای آلودگی متوسط است ولی براساس شاخص غنی شدگی برخی از الیهها در طبقات غنی شدگی ب سیار شدید و شدید از نظر میزان فلزات سنگین کادمیوم روی و نیکل قرار گرفتند مقای سه مقادیر غلظت فلزات سنگین با رهنمودهای کیفیت ر سوب امریکا و کانادا ن شان داد در اکتر الیهها تنها غلظت فلز کادمیوم باالتر از حد ا ستاندارد کمینه ا ست نتایج حاصل از منشا یابی نشان دهنده منشا غالب طبیعی برای فلزات سنگین مورد مطالعه است ولی در مورد فلز کادمیوم سهم منشا انسانی افزایش محسوسی را نشان داد مقایسه همزمان روند تغییرات بارآلودگی فلزات سنگین با شاخصهای خشکسالی اقلیمی و هیدرولوژیک منطقه نشان داد در سالهای تر بار آلودگی فلزات در ر سوبات افزایش یافته ا ست ولی بر ا ساس نتایج حا صل از ا ستخراج پی در پی من شا ا صلی آنها طبیعی است و سهم منشا انسانی در الیههای مختلف متفاوت بهدست آمد کلمات کلیدی فلزات سنگین منشا یابی رسوبات عمقی بارآلودگی دریاچههای شهری حاشیه رودخانهی زایندهرود

عباسي، مژده

توزيع و منشاءيابي فلزات سنگين در رسوبات عمقي درياچه‌هاي شهري حاشيه رودخانه زاينده‌رود

فلزات سنگين , منشاءيابي , رسوبات عمقي , بارآلودگي , درياچه‌هاي شهري حاشيه رودخانه‌ي زاينده‌رود