شماره راهنما :
1425 دكتري
پديد آورنده :
شفيعي كويج، فريبا
عنوان :
كارايي روش‌هاي گزينش در نسل‌هاي پيشرفته تلاقي‌هاي بين گونه‌اي گلرنگ و تجزيه فيلوژنتيكي از لحاظ ژن fad2
گرايش تحصيلي :
اصلاح نباتات(ژنتيك بيومتري)
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
شانزده، 214ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
آقافخر ميرلوحي، محم مهدي مجيدي
استاد مشاور :
قدرت اله سعيدي
توصيفگر ها :
جنس كارتاموس , خويشاوندان وحشي , تلاقي بين‌گونه‌اي , پيشرفت ژنتيكي , پروفايل اسيد چرب , تجزيه فيلوژنتيكي , ژن fad2
استاد داور :
محمدرضا سبزعليان، بدرالدين ابراهيم سيد طباطبايي، سعداله هوشمند
تاريخ ورود اطلاعات :
1398/05/26
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1398/05/26
چكيده فارسي :
چکیده گونههای وحشی گلرنگ منابع مهمی از نظر دارا بودن ژنهای مطلوب برای بهبود بسیاری از صفات مهم گلرنگ زراعی Carthamus tinctorius مانند افزایش تحمل خشکی شوری و عملکرد محسوب میشوند به همین جهت برای دستیابی به بازده ژنتیکی باال در نسلهای بعد خویشاوندان وحشی تالقیپذیر با گونه اهلی گلرنگ از اهمیت خاصی برخوردار هستند پژوهش حاضر در قالب سه مطالعه اجرا گردید در مطالعه اول سه گونه C tinctorius C palaestinus و C oxyacanthus با یکدیگر تالقی داده شدند و سه جمعیت در حال تفرق C oxyacanthus C C tinctorius C paleastinis TP palaestinus OP و C tinctorius C oxyacanthus TO بدست آمد سه روش گزینش اصالحی شامل روش گزینش تک بوته SPS بالک انتخابی تغییر یافته MSB و بالک تغییر یافته MB بر روی جمعیتهای در حال تفرق در نسل 3 F اعمال شد جمعیتهای حاصل از روشهای گزینش در نسل 4 F تحت شرایط محیطی عدم تنش و تنش رطوبتی از لحاظ صفات فنولوژیک مورفولوژیک و آگرونومیک مورد بررسی قرار گرفتند از لحاظ اکثر صفات مورد ارزیابی جمعیتهای حاصل از روشهای گزینش تک بوته و بالک انتخابی تغییر یافته در مقایسه با جمعیتهای حاصل از روش گزینش بالک تغییر یافته برتری داشتند به نظر میرسد دو روش گزینش تک بوته و بالک انتخابی تغییر یافته کارائی یکسانی در شناسایی ژنوتیپهای برتر داشتند ارزش میانگین بهترین تک بوته روش SPS نسبت به بقیه بوتههای هر الین از لحاظ صفات آگرونومیک باالتر بود همچنین ارزش میانگین باالتر برای صفات آگرونومیک در سه بوته برتر انتخاب شده روش MSB از هر ژنوتیپ نسبت به بقیه بوتههای هر الین مشاهده گردید ارزش میانگین باالتر برای صفات مورفولوژیک و آگرونومیک در بوتههای انتخاب شده در هر دو روش گزینش SPS و MSB بیانگر این موضوع می باشد که صفات قطر غوزه تعداد غوزه در بوته تعداد انشعابات اصلی و ارتفاع بوته میتوانند معیارهای مناسبی برای شناسایی ژنوتیپهای برتر در گلرنگ تحت شرایط محیطی عدم تنش و تنش رطوبتی باشند درصد توافق باال بین گزینش ظاهری و گزینش بر مبنای عملکرد واقعی تک بوتهها در شرایط عدم تنش و تنش رطوبتی مشاهده گردید در پژوهش دوم کارائی ترکیب روشهای گزینش مورد بررسی با شاخص تحمل تنش Stress tolerance index STI برای جمعیتهای مورد مطالعه در نسل 5 F مورد آزمون قرار گرفت و بازده ژنتیکی برای تمامی صفات مورد ارزیابی از جمله عملکرد دانه در هر دو محیط عدم تنش و تنش رطوبتی محاسبه شد با توجه به نتایج پاسخ به گزینش مشاهده شده نسبت به میانگین نسل 4 F در جمعیت های حاصل از تالقی بین گونهای برای صفات مورد ارزیابی جمعیت OP بیشترین بازده ژنتیکی را نسبت به دو جمعیت دیگر تحت شرایط عدم تنش و تنش رطوبتی نشان داد که صفات قطر غوزه تعداد دانه در غوزه وزن صد دانه وزن غوزه و ارتفاع بوته بیشترین تاثیر را در افزایش پاسخ به گزینش در این جمعیت داشتهاند پیشرفت ژنتیکی حاصل از انتخاب در جمعیت TO ا ز طریق صفات تعداد غوزه در بوته قطر غوزه تعداد دانه در غوزه وزن صد دانه وزن غوزه و ارتفاع بوته بدست آمد در مورد جمعیت TP بازده ژنتیکی برای عملکرد دانه به اندازه دو جمعیت دیگر باال نبود گزینش ظاهری در شرایط مزرعه برای ژنوتیپهای OP و TO براساس صفات ارتفاع بوته و قطر غوزه و برای ژنوتیپهای TP براساس صفات تعداد انشعابات اصلی و تعداد غوزه در بوته بازده ژنتیکی را در طی نسلهای تفکیک در هر یک از جمعیتهای درحال تفرق به همراه خواهد داشت بر اساس نتایج این مطالعه ترکیب STI با روشهای گزینش در شناسایی ژنوتیپهای برتر در نسلهای در حال تفرق تالقیهای بین گونهای گلرنگ در محیطهای عدم تنش و تنش رطوبتی کارآمد بود مطالعه سوم به منظور تجزیه فیلوژنتیکی جنس کارتاموس بر اساس توالی ژنهای 2 fad و تعیین درصد پروفایل اسیدهای چرب در دو جمعیت در حال تفرق و 54 ژنوتیپ از ده گونه از جنس کارتاموس صورت گرفت نتایج تجزیه فیلوژنتیک بیانگر آن بود که گونه آلوتتراپلوئید C lanatus در اینتروگرسیون ژن 1 2 fad به دو گونه آلوهگزاپلوئید C turkestanicus و C creticus درگیر بوده است از طرف دیگر تحقیق حاضر بر مبنای توالییابی کامل ژن 1 2 fad ارتباط فامیلی بسیار نزدیک بین C palaestinus با گونه زراعی گلرنگ C tinctorius را تائید میکند پژوهش حاضر نیز تائید میکند که حذفشدن یک باز سیتوزین در قسمت کد کننده ژن 1 2 fad در گونه C tinctorius منجر به ایجاد ژنوتیپهای با محتوی اسید چرب اولئیک باال میگردد تفکیک متجاوز برای پروفایل اسید چرب در برخی الینهای نوترکیب در دو جمعیت در حال تفرق مشاهده گردید الینهای نوترکیب 7 TP21 TP20 TP18 TP و 7 TO حاصل از روش گزینش تک بوته به عنوان الینهای با پتانسیل عملکرد باال متحمل به تنش رطوبتی و محتوی لینولئیک اسید باال شناسایی شدند کلمات کلیدی جنس کارتاموس خو
چكيده انگليسي :
Efficiency of selection methods in advanced generations of safflower interspecific crosses and phylogenetic analysis of species in terms of fad2 gene Fariba Shafiei Koij f shafieikoij@ag iut ac ir June 1 2019 Department of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 8456 83111 Iran1st Supervisor Aghafakhr Mirlohi mirlohi@cc iut ac ir2nd Supervisor Mohammad Mahdi Majidi majidi@cc iut ac ir Professor of Plant Genetics and Breeding Department of Agronomy and Plant Breeding College ofAgriculture Isfahan University of Technology Professor of Plant Genetics and Breeding Department of Agronomy and Plant Breeding College ofAgriculture Isfahan University of TechnologyAbstractSafflower Carthamus tinctorius L is recommended one of the prospective oilseed crops togrow in different stress conditions Wild relatives of safflower are considered a good sourceof genes to improve cultivated safflower for important traits such as drought and salinitytolerance and increased seed yield This research was conducted in three studies In the firststudy C tinctorius C palaestinus and C oxyacanthus were crossed with each other andthree interspecific population progenies including C tinctorius C palaestinus TP C tinctorius C oxyacanthus TO and C oxyacanthus C palaestinus OP were developed Three selection methods including single plant selection SPS modified selected bulk MSB and modified bulk MB were applied at F3 generation using observable criteriareported to have high correlation with yield Lines were derived from each selection methodwere evaluated in F4 generation in terms of agro phenological traits under water stress andnon stress conditions SPS and MSB methods resulted in higher mean values for agronomictraits compared to MB under both moisture conditions and were equally efficient in selectingbetter genotypes Higher mean values of agronomic traits for the best single plant derivedfrom SPS method and the best three selected plants derived from MSB compared to theother plants in each line were observed and indicated that capitulum diameter CD numberof capitula per plant NCP number of branches per plant NB and plant height PH couldbe good criteria for identifying superior genotypes in safflower under both moistureenvironments For SPS a high percentage of agreement was observed between visualselection and selection based on actual yield In the second study selection methods andstress tolerance index STI were jointly practiced in F5 generation for all segregatingpopulations Genetic gain was obtained under both water stress and non stressed conditionsfor several traits including seed yield Response to selection in different interspecific 215
استاد راهنما :
آقافخر ميرلوحي، محم مهدي مجيدي
استاد مشاور :
قدرت اله سعيدي
استاد داور :
محمدرضا سبزعليان، بدرالدين ابراهيم سيد طباطبايي، سعداله هوشمند
