پديد آورنده :
بيگي نژاد، مريم
عنوان :
مقايسه غلظت برخي فلزات سنگين و پذيرفتاري مغناطيسي در برگ درختان
چنار، سرو و كاج جهت ارزيابي آلودگي اتمسفري شهر شيراز
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
علوم خاك (مديريت منابع خاك)
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
سيزده، 109ص. : مصور، جدول، نمودار.
استاد راهنما :
حسين خادمي، شمس الله ايوبي
توصيفگر ها :
آلودگي اتمسفري , شاخص زيستي , پذيرفتاري مغناطيسي , گرد و غبار , شهر شيراز
استاد داور :
حسين شريعتمداري، جهانگير عابدي كوپايي
تاريخ ورود اطلاعات :
1398/06/13
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1398/06/13
چكيده فارسي :
چکیده امروزه يكي از مهمترين مشكالتي كه در سراسر جهان بشر با آن روبرو ميباشد آلودگي هوا است كه به دلیل افزايش بي رويه فعالیتهاي صنعتي مصرف سوختهاي فسیلي و افزايش جمعیت بخصوص در كالنشهرها روز به روز شديدتر مي شود آلودگي هوا تهديدي جدي مستمر و فراگیر علیه سالمت موجودات زنده ومحیط زيست است كه عالوه بر مشكالت زيست محیطي و به خطر انداختن سالمت انسانها و ساير موجودات زنده داراي تبعات سو اقتصادي و اجتماعي نیز ميباشد در مناطق خشک و نیمه خشک جهان گرد و غبار معلق بخش اصلي از آالينده هوا ميباشد گیاهان ميتوانند شاخص موثري جهت تخمین آلودگي هوا باشند زيرا اكثر گیاهان داراي توانايي جذب و تجمع فلزات سنگین در سطح برگهاي خود هستند به همین علت از گیاهان ميتوان به عنوان زيستردياب جهت اندازه گیري آلودگي هوا استفاده كرد با توجه به افزايش شدت آلودگي هوا و غلظت ذرات معلق اتمسفري در سالهاي اخیر در شیراز همچنین ورود تودههاي بزرگ گرد و غبار به اين شهر و آثار سو غبارهاي آلوده بر سالمت شهروندان بهداشت و محیط زيست لزوم بررسي میزان آلودگي هوا در اين شهر پرجمعیت احساس ميشود هدف از اين پژوهش بررسي میزان آلودگي هواي شهر شیراز و توان زيست رديابي برگهاي درختان چنار كاج و سرو و همچنین امكان مقايسه میزان جذب فلزات سنگین و مقدار پذيرفتاري مغناطیسي بین سه گونه درختي چنار كاج و سرو در مناطق با تراكم ترافیكي متفاوت در سطح شهر شیراز بود 01 منطقه شامل 5 منطقه پرترافیک و 5 منطقه كمترافیک در اين شهر به طور تصادفي انتخاب گرديد و در هر منطقه سه گونه درختي چنار كاج و سرو مشخص گرديد و در هر ماه از برگ اين سه گونه درخت در 01 منطقه طي چهار ماه از تیر تا مهر ماه 6931 نمونه برداري شد در آزمايشگاه برگ هاي سه گونه درختي با آب مقطر شسته شدند و گرد و غبار روي برگها جمع آوري شد قرائت پذيرفتاري مغناطیسي نمونههاي برگ با استفاده از دستگاه MS2B انجام گرديد و میزان غلظت فلزات سنگین آهن مس كبالت روي نیكل و منگنز بعد از هضم خشک و عنصر سرب و كادمیوم بعد از هضم تر با استفاده از دستگاه جذب اتمي قرائت گرديد در برگهاي گونه چنار عناصر آهن منگنز نیكل كبالت و سرب و در برگهاي گونههاي كاج و سرو نیز عناصر آهن منگنز كبالت و سرب روند تجمعي دارند كه نشان دهنده افزايش فرونشست گرد و غبار بر روي برگ و در نتیجه جذب اين عناصر از سطح برگ در طول دوره نمونه برداري ميباشد غلظت فلزات مورد بررسي در گرد و غبار تجمع يافته بر روي برگ سه گونه درختي نیز روند افزايشي دارد باالترين مقدار پذيرفتاري مغناطیسي و همچنین بیشترين میانگین غلظت فلزات سنگین آهن كبالت سرب و نیكل با اختالف معنيدار مربوط به نمونههاي برگ درخت سرو ميباشد كه توانايي باالي اين گونه درختي در جذب و نگهداري فلزات سنگین را نشان ميدهد به نظر ميرسد اين موضوع به دلیل مورفولوژي و ترشحات چسبنده برگ اين گونه درختي باشد بیشترين غلظت عناصر منگنز و مس مربوط به چنار ميباشد و فقط فلز روي در گونه كاج با اختالف معنيدار بیشتر از دو گونه ديگر است كه نشان ميدهد اين گونه درختي در جذب فلزات سنگین نسبت به دو گونه ديگر ضعیفتر عمل ميكند میزان پذيرفتاري مغناطیسي در برگهاي كاج و سرو در مناطق پرترافیک بیشتر از مناطق كمترافیک ميباشد ولي در گونه چنار اختالف معنيداري بین مناطق پرترافیک و كمترافیک مشاهده نشد در گونه سرو بین مس روي آهن و سرب با پذيرفتاري مغناطیسي همبستگي مثبت وجود دارد كه نشاندهنده منابع مشترك اين عناصر ميباشد لذا ميتوان در سنجش آلودگي اتمسفري با استفاده از اين زيستردياب و شناسايي مناطق آلوده به اين فلزات از تكنیک پذيرفتاري مغناطیسي استفاده كرد همچنین میزان غلظت فلزات سنگین كبالت منگنز و سرب در برگهاي درخت چنار و در برگهاي درخت كاج سرب روي و مس و در درخت سرو سرب روي آهن و مس با اختالف معنيداري در مناطق پرترافیک بیشتر از مناطق كم ترافیک ميباشد و در نمونههاي گرد و غبار هر سه گونه درختي غلظت عناصر سرب و روي مناطق پرترافیک بیشتر است در نتیجه غلظت فلزات سنگین روي و سرب در برگها و گرد و غبار به شدت تحت تأثیر ترافیک هستند و عامل ترافیک در آلودگي هوا نقش بسیار مهمي را ايفا ميكند و غلظت اين عناصر در هوا تحت تأثیر فعالیتهاي انساني ميباشد در نتیجه استفاده از تكنیک ساده و ارزان پذيرفتاري مغناطیسي در پیشبیني غلظت فلزات مورد نظر در شاخصهاي زيستي چنار كاج و سرو و توان آنها در نگهداري آاليندههاي حاصل از منابع انساني و طبیعي و همچنین جهت شناسايي مناطق آلوده به فلزات سنگین مناسب ميباشد به طور كلي با توجه به نتايج بدست آمده از اين پژوهش براي استفاده از تكنیک پذيرفتاري مغناطیسي در پیشبیني آلودگي هوا شاخص زيستي سرو عملكرد بهتري نسبت به دو گونه ديگر دارد کلمات کلیدی آلودگي اتمسفري شاخص زيست
چكيده انگليسي :
Comparison of selected heavy metals concentration and magnetic susceptibility of plane tree cedar and pine leaves in order to evaluate atmospheric pollution in Shiraz city Maryam Beyginejad Maryam beyginejad@gmail ir July 01 2019 Department of Soil Science Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Language Farsi Degree M Sc Supervisors Hossein Khademi hkhademi@cc iut ac ir Shamsollah Ayoubi ayoubi@cc iut ac irAbstractAir pollution is one of the most important problems being currently encountered by human beings throughout theworld It is exasperated in big cities by improper growth of industrial activities fossil fuel consumption and alsohigh population growth Atmospheric pollution is a serious continuous and comprehensive threat for the health oforganisms and the environment In addition to environmental consequences and the problems for the health ofhuman and other organisms air pollution causes social and economic problems Suspended dust particles are themajor air pollutants in arid and semiarid areas Plants can be good indicators for evaluating air pollution since mostplants have high ability to absorb and accumulate heavy metals by their leaves That is why plants could be used asbioindicator to measure atmospheric pollution Shiraz city has been facing high air pollution in recent years whichmay negatively influence its environment and the health of its high population Therefore it is necessary to examinethe level of atmospheric pollution in this important city The objectives of this study were 1 to evaluate the levelof atmospheric pollution 2 to examine the ability of pine needles and plane tree and cedar leaves as bioindicatorsfor air pollution estimation and 3 to compare the level of heavy metals accumulation and the magneticsusceptibility of the leaves of the above mentioned trees in high and low traffic urban areas Ten urban sitesincluding 5 sites in each areas having either high or low vehicle traffic were chosen Leaf samples from the 3 treeswere collected at the end of July August September and October 2017 Samples were thoroughly washed withwater in the lab and then dried in oven The dust particles associated with the plant leaf samples were also separatedand dried Magnetic susceptibility of the dried leaf samples was determined using a Bartington MS2B instrument Also the concentrations of Fe Cu Co Ni Zn and Mn and those of Pb and Cd in the leaf samples were measuredusing an atomic absorption spectrometer after dry and wet digestion respectively The results indicated that Fe Mn Ni Co and Pb showed an accumulating trend with time in plane tree leaves and Fe Mn Co and Pb showedthe same trend in pine needles and cedar leaves This indicates that heavy metals loaded particles have been trappedand conserved by the plant leaves The concentration of almost all the heavy metals had an increasing trend withtime The highest magnetic susceptibility and also concentration of Fe Co Pb and Ni belonged to the cedar leavesindicating the great ability of cedar leaves in absorbing heavy metals from atmospheric pollution This could beattributed to the morphology of cedar leaves as well as their somehow sticky secreted materials Plane tree leaveshad only significantly higher concentration of Zn than those of the other two tree species Plane tree leaves appearto absorb less atmospheric particles as compared to pine needles and cedar leaves The amount of magneticsusceptibility in pine needles and cedar leaves is significantly higher in densely trafficked areas than that in lowtraffic sites However no significant difference was found in the magnetic susceptibility of plane tree leaves inareas with different traffic density There were positive correlations between the concentrations of Fe Cu Zn andPb and magnetic susceptibility in the cedar leaves likely indicating their identical anthropologic sources This mayalso show that cedar leaves could be used as a good bioindicator and also a reliable biomagnetic index to determine
استاد راهنما :
حسين خادمي، شمس الله ايوبي
استاد داور :
حسين شريعتمداري، جهانگير عابدي كوپايي
