15146

13621

كارشناسي ارشد

(محيط زيست (ارزيابي و آمايش سرزمين

اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان

1398

شانزده، 118ص. : مصور، جدول، نمودار

سعيد پورمنافي، عليرضا سفيانيان

سعيد سلطاني، محمد نعمتي ورنوسفادراني

علي لطفي، رضا جعفري

1398/07/15

كتابنامه

منابع طبيعي

مهندسي منابع طبيعي

1398/07/15

2544672

چکیده تغییر کاربری پوشش اراضی بر کمیت و کیفیت آبهای سطحی و زیرزمینی تاثیر مستقیم دارد تغییر کاربری اراضی در دشت سگزی مشکالت بوم شناختی و محیط زیستی متعددی برای آبهای سطحی و زیرزمینی بهوجود آورده است تعیین کاربری اراضی و الگوی فضایی آن و بررسی اثر آن بر کمیت وکیفیت آبهای سطحی و زیرزمینی برای دستیابی به بینش بهتر در استراتژیهای مدیریتی ضروری است سنجش از دور به عنوان راهکاری ارزشمند در جهت پایش تشخیص و شناسایی به ویژه در روند تهیه نقشههای کاربری اراضی در مناطق مختلف جهان به صورت علمی مورد استفاده قرار میگیرد پایش تغییرات فرایند مهمی در روند کاربردی کردن سنجش از دور میباشد مقایسه پس از طبقهبندی یکی از کاربردیترین روشها است که برای پایش تغییرات کاربری و پوشش اراضی به طور گسترده استفاده میشود در این مطالعه به بررسی اثر تغییر کاربری پوشش اراضی بر پارامترهای متعدد کمیت و کیفیت آب های سطحی و زیر زمینی در دشت سگزی پرداخته شد از تصاویر ماهواره لندست TM مربوط به سالهای2731 9731 و 8831 ماهواره لندست ETM مربوط به سال 5831 و ماهواره OLI مربوط به سال 5931برای تهیه نقشه کاربری و پوشش اراضی و بررسی روند تغییرات آن استفاده گردید برای انجام این پژوهش ابتدا تمامی تصاویر پس از انجام پیش پردازشهای مورد نیاز با استفاده از آنالیزها و شاخصها مورد بارزسازی قرار گرفتند و در نهایت از طبقهبندی هیبریدی جهت طبقهبندی تصاویر استفاده گردید پس از انجام طبقهبندی نقشههای کاربری و پوشش اراضی در 01 طبقه اراضی کشاورزی باغی مرتع اراضی با پوشش گیاهی پراکنده پهنههای آبی رخنمون سنگی تپههای شنی پوشش گیاهی اطراف تاالب و شورهزارها با صحت قابل قبولی تهیه شدند سپس از روش مقایسه پس از طبقهبندی در مدل LCM برای آشکارسازی تغییرات به وجود آمده دراین بازه زمانی استفاده شد بعد از آشکارسازی تغییرات به منظور بررسی تاثیر کاربریهای بدست آمده بر روی کمیت و کیفیت آبهای سطحی و زیرزمینی به محاسبه شاخص کیفیت آب زیرزمینی IRWQIGC شاخص کیفیت آب سطحی IRWQSC شاخص کیفیت آب کشاورزی IWQI و شاخص بهداشت جهانی WHOWQI و برای محاسبه کمیت آب از دادههای تراز سطح چاهها و دبی ایستگاههای آب سنجی استفاده شد آمار ماهانه پارامترهای فیزیکی و شیمیایی تراز سطح آب زیرزمینی دبی ایستگاههای باران سنجی پل چوم و ورزنه آمار تولیدات کشاورزی محدوده مطالعاتی از سازمان جهادکشاورزی استان اصفهان وآمار بارش از سایت هواشناسی کشور طی دوره ی آماری 92 ساله سال5931 6631 تهیه شدند نتایج بدست آمده این تحقیق نشان داد در طی روند بازههای زمانی2731 6631 و 5831 9731 که ترسالی رخ داده تراز سطح آب زیرزمینی و میزان آب ورودی افزایش یافته است و بخشی از کاربریهای مرتع اراضی با پوشش گیاهی پراکنده و شوره زار به کاربری کشاورزی تغییر کاربری یافتهاند و وسعت اراضی کشاورزی و تولیدات کشاورزی افزایش یافته است شاخصهای IWQI IRWQIGC و WHOWQ دراین بازههای زمانی با توجه به طبقهبندی شاخصهای کیفیت آبهای زیرزمینی در طبقه متوسط و شاخص کیفیت IRWQISC در طبقه نسبتا بد قرارگرفتهاند که دلیل آن میتواند افزایش بارندگی در این بازه زمانی باشد در ترسالی رخ داده سطح تراز آب زیرزمینی و میزان آب ورودی افزایش یافته که باعث کاهش شوری و سموم کشاورزی شده است به همین علت شاخصهای کیفیت آب نسبت به بازههای زمانی خشکسالی در طبقهی بهتری متوسط قرار میگیرند در بازههای زمانی 9731 2731 و 8831 5831 که خشکسالی رخ داده تراز سطح آب زیرزمینی میزان آب ورودی و بارندگی کاهش یافتهاند و بخشی کاربری اراضی کشاورزی به کاربری های شوره زار مسکونی اراضی با پوشش گیاهی پراکنده و مرتع تبدیل شدهاند نتایج شاخصهای کیفیت IWQI IRWQIGC و WHOWQI در این بازههای زمانی با توجه به طبقهبندی شاخصهای کیفیت آب زیرزمینی در طبقه بد و نامناسب و شاخص کیفیت IRWQISC در طبقه خیلی بد قرار گرفتهاند به طور کلی روند زمانی شاخصهای کیفیت آب روند کاهشی کیفیت و کمیت آبهای سطحی و زیرزمینی را نشان میدهند هر گونه آلودگی رواناب سطحی در باالدست پل چوم تاثیرات نامطلوب زیادی در پایین دست ورزنه بر جای میگذارد سطح زیرکشت تولیدات کشاورزی تراز سطح آب زیرزمینی میزان دبی آب برکیفیت آب زیرزمینی موثر می باشد به نظر میرسد که اگر تمهیدات الزم در کنترل بهرهبرداری از منابع آب های سطحی و زیرزمینی و استفاده از کود شیمیایی در کشاورزی و اقدامات مدیریتی موثر در این زیر حوضه صورت نگیرد روز به روز شاهد کاهش کمیت وکیفیت آبهای سطحی و زیرزمینی در دشت سگزی خواهیم بود و در نتیجه مشکالتی از نظر آب شرب و کشاورزی بهوجود آمده و در نهایت موقعیت اقتصادی و اجتماعی حوضه ممکن است به خطر افتد کلمات کلیدی تغییر کاربری پوشش اراضی آشکار سازی تغییرات مدل LCM کمیت و کیفیت آبسطحی و

Land use cover changes in eastern Isfahan and its relationship with surface water and groundwater Ali Akbar Salarvand a salarvand@na iut ac ir June 17 2019 Department of Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Degree MSc Language PersionDr Saiid Pourmanafi spourmanafi@cc iut ac irDr Alireza Reza soffianian soffianian@cc iut ac irAbstractLand use land cover has a direct impact on the quantity and quality of groundwater and surface water Land useschanges has created numerous ecological and environmental problems for surface and underground waters in theSegzian plain Land uses and their spatial patterns and impacts on the quantity and quality of surface water andunderground waters are essential for achieving better insight into management strategies Remote sensing is used asa valuable method for monitoring diagnosis and identification especially in the process of preparing land uses mapsin different parts of the world scientifically Changes monitoring is an important process in the application of remotesensing Post classification comparison is one of the most practical methods used for monitoring land uses and landcover changes In this study the effect of land uses land cover changes was investigated on several parameters andquality of surface water and groundwater in Segzian plain Landsat TM images of the years 1993 2000 and 2009 Landsat ETM satellite in 2006 and the OLI satellite for the year 1395 were used to provide a map of land uses land cover and to investigate the trend of its changes To doing this research all of the images were exposed afterthe required pre processing using the analyzes and indicators Finally the hybrid classification method was used tocategorize the images After classification land uses maps and land cover created in 10 categories of agriculturalland garden rangeland Bayer aquatic areas rocky outcrops sand dunes vegetation around the lagoon and saltpipeswith Acceptable accuracy Then Post classification comparison method in the LCM model was used to detect thechanges were occurred during this time period After revealing the changes in order to investigate the effect of theuser s experiences on the quantity and quality of surface water of the Ministry of Waters to calculate the GroundwaterQuality Index IRWQIGC Surface Water Quality Index IRWQSC Agricultural Water Quality Index IWQI andIndicator World Health WHOWQI To calculate water quantity wellness and discharge data were used Monthlystatistics of physical and chemical parameters groundwater level Dubai Charging Station and Varzaneh rain stormstations and agricultural production statistics were collected from Isfahan Jihad Agricultural Organization and Amarprecipitation from the country s meteorological site during the 29 year statistical period 1966 1363 The results ofthis study showed that during the period of 1962 1372 and 1379 1379 the earthquake level and the amount of waterentering were increased and part of the use of pasture Bayer and Dandelion for use Agriculture has changed andthe area of agricultural land and agricultural production has increased IRWQIGC IWQI and WHOWQ indices inthese time intervals are classified in the relatively poor class due to the classification of groundwater quality indexesin the middle class and IRWQISC quality index which can increase rainfall in this interval It s time In terribleconditions the level of groundwater level and the amount of intake have increased which has reduced the salinityand agricultural pesticides therefore water quality indicators are placed in a better moderate category than droughtperiods In the periods between 1379 1372 and 1388 1385 when the drought occurred groundwater level waterintake and rainfall decreased and a part of agricultural land was converted to drought habitat bayer and pastureland use The results of quality indices IRWQIGC IWQI and WHOWQI in these time intervals have been classifiedin the bad class due to the classification of groundwate

سعيد پورمنافي، عليرضا سفيانيان

سعيد سلطاني، محمد نعمتي ورنوسفادراني

علي لطفي، رضا جعفري