15501

13875

كارشناسي ارشد

محيط زيست- ارزيابي و آمايش سرزمين

اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان

1398

چهارده، 87ص.: مصور، جدول،‌ نمودار

علي لطفي

سعيد پورمنافي، نبي احسني

محمودرضا همامي، نورالله ميرغفاري

1398/12/05

كتابنامه

منابع طبيعي

مهندسي منابع طبيعي

1398/12/06

2603700

چكيده يكي از فراگيرترين عوامل تخريب كنندهي اكوسيستمهاي جنگلي آتشسوزي است شناسايي عوامل مؤثر در احتمال وقوع و گسترش آتشسوزي در جنگلها يكي از كارهاي اساسي جهت دستيابي به مديريت كنترل و مواجهه با آتشسوزي است آسيبپذيري زيستمحيطي با درنظرگرفتن شرايط طبيعي عوامل و تنشهاي طبيعي و شرايط انساني عوامل اقتصادي اجتماعي و تنشهاي انساني به مخاطرات حساسيت و توانسازشي محيطزيست ميپردازد آسيبپذيري زيستمحيطي ميتواند به شناسايي مناطق آسيبپذير و كمك به تصميمگيري بهمنظور حفاظت از محيطزيست و دستيابي به توسعه پايدار كمك كند در اين مطالعه تهيه نقشه مناطق با خطر باالي آتشسوزي جنگل بر پايه عوامل شيب جهت ارتفاع بارندگي ساليانه رطوبت نسبي فراواني خشكسالي حداكثر دماي ماهانه كاربري و پوشش اراضي فاصله از جاده فاصله از رودخانه فاصله از مراكز سكونتي تراكم مراكز سكونتي فاصله از زمينهاي كشاورزي و تراكم پوشش گياهي در جنگلهاي استان كردستان به وسعت 73192 كيلومترمربع انجام گرفت ابتدا نقاط آتشسوزي از اداره كل منابع طبيعي محيط زيست استان و عمليات ميداني بدست آمد نقاط آتشسوزي به همراه نقاط پسزمينه با فرمت Shp و نقشه عوامل تاثيرگذار بر خطر وقوع آتشسوزي جهت اجراي مدل وارد نرمافزار R شد نقشههاي بدستآمده از مدلهاي موجود در بسته SDM به منظور تهيه نقشه بهينه آتشسوزي از طريق روش ميانگين وزني با هم تركيب شدند نقشه خروجي به چهار طبقه بدون خطر خطر كم خطر متوسط و خطر زياد تقسيمبندي شد كه از كل مساحت استان 2 درصد داراي وضعيت خطر زياد 21 درصد داراي وضعيت خطر متوسط 02 درصد داراي وضعيت خطر كم و 66 درصد در وضعيت بدون خطر قرار گرفت براساس نتايج حاصل از مدلسازي معيارهاي بارش ساليانه ارتفاع از سطح دريا شيب حداكثر دما فاصله از شهر و فاصله از كشاورزي بيشترين تاثير را در بين عوامل موثر بر خطر آتشسوزي دارند به منظور بررسي حساسيت منطقه مورد مطالعه از مطلوبيت زيستگاه خرس قهوهاي سنجاب ايراني و مناطق تحت حفاظت استفاده گرديد بدين منظور مناطقي كه براي هر دو تا گونه مطلوب و جزو مناطق تحت حفاظت استان بوده است ارزش اكولوژيكي باالتري داشته و داراي حساسيت باالتري ميباشد براساس نتايج بدست آمده از كل مساحت استان 28 درصد داراي عدم حساسيت 11 درصد حساسيت كم 5 درصد حساسيت متوسط و 2 درصد داراي حساست باال ميباشد در نهايت جهت بررسي ارزيابي آسيبپذيري اكولوژيك منطقه مورد مطالعه نقشه خطر آتشسوزي و نقشه حساسيت در نرمافزار TerrSet با هم تلفيق شدند نقشه بدست آمده نشان ميدهد كه از كل مساحت استان 46 درصد در طبقه عدم آسيبپذيري 42 درصد در طبقه آسيبپذيري كم 01 درصد در طبقه آسيبپذيري متوسط و 2 درصد در طبقه آسيبپذيري باال قرار دارد همچنين شهرستانهاي سروآباد مريوانف بانه و كامياران به ترتيب داراي بيشترين مناطق آسيبپذير هستند بنابراين الزم است كه اقدامات مديريتي را در مناطق بحراني و حساس متمركز كرده و از آسيبپذيري هر چه بيشتر مناطق در معرض خطر پيشگيري كرد واژگان كليدي مدلسازي خطر آتشسوزي جنگل حساسيت اكوسيستم مطلوبيت زيستگاه استان كردستان

Ecological Vulerability Assessment of Kurdistan Forests to Fire Hazard Yaser Moradi yasermoradi1372@gmail com Department of Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Degree MSc Language PersionDr Ali Lotfi AbstractOne of the most pervasive factors in degradation of forest ecosystems is fire Identifying the effective factors in the likelihoodof forest fires occurring and spreading is one of the essential tasks in achieving fire management control and exposure Environmental vulnerability deals with environmental hazards sensitivity and adaptive capacity taking into account naturalconditions natural factors and stresses and human conditions economic social and human stresses EnvironmentalVulnerability can help identify vulnerable areas and help make decisions to protect the environment and achieve sustainabledevelopment In this study mapping high risk areas of forest fires based on slope direction altitude annual rainfall relativehumidity drought frequency maximum monthly temperature land use and land cover road distance river distance distanceThe density of residential centers distance from agricultural areas and vegetation density in the forests of Kurdistan provincewere 29137 km2 The fires were first obtained from the Directorate General of Natural Resources the province s environmentand field operations The firing points were entered into R software with Shp format background points and map of factorsinfluencing the risk of fire to run the model The maps obtained from the models in the SDM package were combined toproduce the optimal fire map using the weighted average method The output map was divided into four categories no risk low risk medium risk and high risk of which 2 had high risk status 12 moderate risk 20 low risk and 66 In a safeposition Based on the results of the modeling annual rainfall sea level rise slope maximum temperature distance fromcity and distance from agriculture have the most influence on the factors affecting fire risk In order to study the sensitivityof the study area habitat suitability of brown bear squirrel and protected areas were used For this purpose areas that arefavorable for both species and protected areas of the province have higher ecological value and are more sensitive Accordingto the results 82 of the total area of the province had no sensitivity 11 had low sensitivity 5 had moderate sensitivityand 2 had high sensitivity Finally to assess the ecological vulnerability of the study area the fire risk map and thesensitivity map were combined in TerrSet software The map shows that 64 percent of the total area of the province is in thenon vulnerability category 24 percent in the low vulnerability class 10 percent in the middle vulnerability class and 2percent in the high vulnerability class Also the cities of Saroabad Marivan Baneh and Kamyaran have the most vulnerableareas respectively Therefore it is necessary to concentrate management actions in critical and sensitive areas and to preventthe most vulnerable areas from becoming more vulnerable Keywords Modeling forest fire risk ecosystem sensitivity habitat suitability Kurdistan province

علي لطفي

سعيد پورمنافي، نبي احسني

محمودرضا همامي، نورالله ميرغفاري