پديد آورنده :
رحماني، بيژن
عنوان :
پهنهبندي فضايي ريسك ابتلا به بيماريهاي تنفسي در اثر ذرات معلق (PM2.5) هواي شهر اصفهان
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
آلودگي هاي محيط زيست
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
سيزده، 84ص.: مصور (رنگي)، جدول، نمودار
استاد راهنما :
حسين مرادي، محسن سليماني
استاد مشاور :
محمدمهدي امين
توصيفگر ها :
آلودگي هوا , آسم , سرطان ريه , بيماري مزمن انسداد ريه , ريسك نسبي بيماري , نسبت بروز استاندارد
استاد داور :
سعيد پورمنافي، محمد نعمتي ورنوسفادراني
تاريخ ورود اطلاعات :
1399/06/22
رشته تحصيلي :
مهندسي منابع طبيعي
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1399/06/23
چكيده فارسي :
چكيده شهر اصفهان به دليل وجود منابع آالينده مختلف و نيز شرايط جغرافيايي خاص و توپوگرافي از آلودهترين شهرهاي ايران محسوب ميشود صنايع حمل و نقل آاليندههاي خانگي و تجاري از منابع عمدهي آاليندهي هواي شهر اصفهان محسوب ميشوند ذرات معلق با قطر آيروديناميكي كمتر از 5 2 ميكرون 5 2 PM اثرات جدي بر سالمت انسان دارند زيرا اين ذرات كوچك ميتوانند به ريهها نفوذ كنند و بر كاركرد آنها اثر منفي بگذارند با توجه به ارتباط اين ذرات معلق و احتمال بيماريزايي آنها اين پژوهش با دو هدف بررسي تغييرات ميزان بروز بيماريهاي تنفسي مرتبط با غلظت 5 2 PM طي سالهاي 7931 3931 و تهيه نقشه نسبت بروز استاندارد و ريسك نسبي بيماريهاي تنفسي بر پايه غلظت ذرات معلق مذكور در شهر اصفهان تعريف و اجرا شده است براي هدف اول دادههاي غلظت 5 2 PM اندازهگيري شده در 8 ايستگاه پايش آلودگي هوا از اداره كل حفاظت محيط زيست استان اصفهان و تعداد موارد بستري شده بيماريهاي آسم سرطان ريه مزمن انسدادي ريه و تنگي نفس از بيمارستان آموزشي و درماني الزهرا س اصفهان جمعآوري و با استفاده از بسته ggplot در نرمافزار آماري R دادهها تعديل و روند زماني بررسي شد براي هدف دوم پس از دريافت اطالعات بيماران تنفسي آسم سرطان ريه و مزمن انسداد ريه اليه پراكنش بيماران با فرمت شيپ فايل shp در نرمافزار ArcGIS تهيه شد همچنين براي توزيع غلظت 5 2 PM بر پايه مدل LUR و پهنهبندي غلظت 5 2 PM از نتايج مطالعات قبلي استفاده شد سپس نقشههاي نسبت بروز استاندارد و ريسك نسبي تعديل شده به تفكيك مناطق 51 گانه شهري با استفاده از مدلهاي مكاني بيزي BYM و CAR در نرمافزارهاي 2 1 3 R و OpenBUGS و همچنين نقشه هاي آسيبپذيري بيماريهاي تنفسي با تلفيق اليههاي تراكم بيماران و غلظت 5 2 PM در محيط Arc Map تهيه شد بر اساس نتايج حاصل از سريهاي زماني معنيداري ضرايب همبستگي به ازاي تاخيرهاي مختلف سري 5 2 PM افزايش يافت بيشترين نسبت بروز استاندارد آسم سرطان ريه و مزمن انسداد ريه به ترتيب 82 2 35 1 و 28 2 در منطقه 31 بود عالوه بر اين بر اساس نقشه غلظت ذرات معلق تحت مدل LUR بيشترين ريسك نسبي آسم سرطان ريه و مزمن انسدادي ريه به ازاي افزايش 01 ميكروگرم بر مترمكعب 5 2 PM به ترتيب 91 2 64 1 و 67 2 درصد در منطقه 31 بهدست آمد همچنين بيشترين ريسك نسبي در كل منطقه مورد مطالعه به ازاي افزايش 01 ميكروگرم بر متر مكعب براي آسم در مردان با 21 3 درصد براي سرطان ريه در زنان 74 1 درصد و براي بيماري مزمن انسداد ريه در زنان 92 2 درصد بود اين ميزان در گروههاي سني مختلف 42 46 52 و 56 به ترتيب براي آسم 57 3 درصد براي سرطانريه 54 1 درصد و 60 2 درصد براي بيماري مزمن انسداد ريه بود ارتباط بين بيماران تنفسي و نقشه 5 2 PM تحت مدل كريجينگ معنيدار نبود طبق نقشههاي آسيبپذيري آسم سرطان ريه و بيماري مزمن انسداد ريه بيشترين درصد مساحت مناطق 5 و 31 در طبقه خيلي زياد آسيبپذير قرار داشت لذا پيشنهاد ميشود اقدامات مديريتي مناسب براي كنترل آلودگي ذرات معلق در مناطق با ريسك زياد و آسيبپذير براي پيشگيري و كاهش بيماري در اولويت قرار گيرد واژگان كليدي آلودگي هوا آسم سرطان ريه بيماري مزمن انسداد ريه ريسك نسبي بيماري نسبت بروز استاندارد
چكيده انگليسي :
Spatial zoning of respiratory diseases risk due to particulate matter PM 2 5 in air of Isfahan City Bijan Rahmani b rahmani@na iut ac ir Department of Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree MSc Language PersionDr Hossein Moradi env@gmail comDr m soleimani@cc iut ac irAbstractIsfahan is one of the most polluted cities in Iran due to the existence of various polluting sources as well as specialgeographical conditions and topography Industries transportation household and commercial pollutants are themain sources of air pollution in Isfahan Particulate matter with an aerodynamic diameter of less than 2 5 microns PM2 5 has serious effects on human health as these small particles can penetrate the lungs and adversely affecttheir function Considering the relationship between these suspended particles and the possibility of theirpathogenicity this study aims to 1 investigate changes in the incidence of PM2 5 related respiratory diseases duringthe years 1397 1393 and 2 prepare a standard ratio of incidence and relative risk Respiratory diseases are definedand performed based on the concentration of the mentioned suspended particles in Isfahan For the first purpose PM2 5 concentration data measured in 8 air pollution monitoring stations of Isfahan General Department ofEnvironmental Protection and the number of hospitalized cases of asthma lung cancer chronic obstruction of thelungs and shortness of breath from Al Zahra Teaching and Medical Hospital Isfahan data were collected andanalyzed and time trend was analyzed using ggplot package in R statistical software For the second purpose afterreceiving the information of patients with respiratory asthma lung cancer and chronic obstruction of the lungs thepatient distribution layer was prepared in the format of file format shp in ArcGIS software Also the results ofprevious studies were used to distribute PM2 5 concentration based on LUR model and PM2 5 concentration zoning Then standard incidence ratio and relative risk maps adjusted for 15 urban areas using Bayesian spatial models BYMand CAR in R3 1 2 and OpenBUGS software as well as maps of respiratory disease vulnerability by combiningpatient density layers and PM2 5 concentrations in Arc Map environment created Based on the results of time series the significance of correlation coefficients for different delays of PM2 5 series increased The highest standardincidence rates of asthma cancer and chronic obstruction were 2 28 1 53 and 2 82 in region 13 respectively Inaddition according to the particulate matter concentration map under the LUR model the highest relative risk ofasthma cancer and chronic obstruction per 10 g m3 of PM2 5 was 2 19 1 46 and 2 76 respectively in region13 Received Also the highest relative risk in the whole study area per 10 g m3 increase for asthma in men was3 12 for lung cancer in women 1 47 and for chronic obstructive pulmonary disease in women was 2 29 Therates in different age groups were 24 25 64 and 65 3 75 for asthma 1 45 for pneumonia and 2 06 forchronic obstructive pulmonary disease respectively The relationship between respiratory patients and PM2 5 mapwas not significant under Kriging model According to Asthma Vulnerability Maps Lung Cancer and ChronicObstructive Pulmonary Disease the largest percentage of areas 5 and 13 were in the highly vulnerable category Therefore it is suggested that appropriate management measures to control particulate matter contamination in highrisk and vulnerable areas to prevent and reduce disease should be prioritized Keywords Air pollution Asthma Lung cancer Chronic obstructive pulmonary disease Relative disease risk Standard incidence ratio
استاد راهنما :
حسين مرادي، محسن سليماني
استاد مشاور :
محمدمهدي امين
استاد داور :
سعيد پورمنافي، محمد نعمتي ورنوسفادراني