فرآيند معدني شدن نيتروژن در ريزوسفر سيب‌زميني و ارتباط آن با تجمع نيترات در غده در شرايط مزرعه

چكيده فارسي :

چكيده با توجه به اينكه بخش كوچكي از نيتروژن خاك به شكل معدني است و اشكال معدني براي گياه قابل جذب است براي جلوگيري از كمبود اين عنصر در گياه مصرف كودهاي شيميايي در بخش كشاورزي افزايشيافته است تجمع در گياهان و سميت ناشي از آن آبشويي و آلوده شدن آب هاي زيرزميني از مضرات ورود مقادير باالي نيتروژن به خاك است وجود نيتروژن آلي در جهت تبديل آن به فرم معدني در خاك ريزوسفر بهجز افزايش جذب بهوسيله گياه ميتواند بر فعاليتهاي بيولوژيكي اين منطقه مؤثر باشد در اين پژوهش فرآيندهاي معدني شدن نيتروژن در ريزوسفر و ارتباط آن با تجمع نيترات در غده بررسي شد اين پژوهش در سال 2931 در قالب طرح آماري اسپليت پالت در زمان صورت گرفت در اين مطالعه 5 نوبت نمونهبرداري از خاك ريزوسفراز 21 منطقه در چادگان بويين مياندشت فريدونشهر داران و دامنه انجام شد اولين نمونهبرداري قبل از كشت و مصرف كود سرك بود سپس در روزهاي 22 55 42 و 211 روز بعد نمونهبرداري تكرار شد در اين زمان ها نمونهبرداري از غده سيبزميني جهت بررسي ميزان نيت رات نيز انجام شد نتايج نشان دادند اثر مكان زمان و اثر متقابل آن ها بر غلظت نيتروژن آمونيومي نيتراتي مجموع نيتروژن آمونيومي و نيتراتي قبل و بعد از انكوباسيون آمونيفيكاسيون خالص نيتريفيكاسيون خالص و معدني شدن خالص نيتروژن معنيدار بود بررسي اثر متقابل زمان و مكان نشان داد در بيشتر مزارع مورد بررسي كمترين نيتروژن معدني قبل از انكوباسيون در نمونههاي نوبت اول نمونه برداري است اندازه گيري آمونيفيكاسيون خالص قبل و بعد از انكوباسيون نشان داد بيشترين غلظت در مزارع 1 2 و 9 ثبت شد هرچند روند مشخصي در آمونيفيكاسيون خالص با گذر زمان مشاهده نشد نيتريفيكاسيون خالص در تمامي مزارع تقريبا يكسان بود بررسي فعاليت آنزيم اوره آز نشان داد فعاليت اين آنزيم در شروع يك جهش داشته و در ادامه به مقادير ثابتي دست پيدا كرده است آنزيم اوره آز در زمانهاي مختلف پس از شخم داراي و روند افزايشي است و سپس كاهش مي يابد نتايج همبستگي بين مقادير آمونيوم اوليه و بعد از انكوباسيون نيترات اوليه و بعد از انكوباسيون و همين طور آمونيوم نيترات اوليه و بعد از انكوباسيون نشان مي دهد بيشترين همبستگي مثبت و معني دار در سطح احتمال 1 درصد ب ين مقادير نيترات اوليه و آمونيوم نيترات اوليه است مقدار نيترات بعد از انكوباسيون هم به همين صورت با آمونيوم نيترات بعد از انكوباسيون همبستگي مثبت معني دار دارد مجموع آمونيوم نيترات اوليه اوره آز و نيتروژن آلي محلول وارد رابطه رگرسيوني چند متغيره گام به گام شدند تنها دو عامل مجموع آمونيوم نيترات اوليه و نيتروژن آلي محلول بر مجموع آمونيوم نيترات بعد از انكوباسيون يا معدني شدن خالص نيتروژن مؤثر بودند اجراي رگرسيون تكمرحلهاي و چندمرحلهاي نشان داد كه نيتروژن آلي خاك بسيار بيشتر از ساير عوامل كنترلكننده مانند غلظت نيتروژن معدني و فعاليت آنزيم اوره آز بر فرآيندهاي معدني شدن مؤثر بوده است غلظت نيتروژن نيتراتي غده سيبزميني در اين پژوهش كمتر از حد بحراني بود بنابراين مشكلي ازنظر تجمع نيترات در سيبزمينيهاي كشتشده در اين منطقه مشاهده نشد همبستگي بين صفات ذكرشده در تمام زمان هاي بعد از انكوباسيون بسيار پايين است اين همبستگي فقط در سطح 5 درصد معني دار شد درواقع نتايج نشان مي دهد كه رابطه اي بين نيترات اوليه خاك و نيترات خاك بعد از انكوباسيون با تجمع نيترات در غده در شرايط مزرعه مشاهده نشده است كلمات كليدي سيب زميني نيترات آنزيم اوره آز نيتريفيكاسيون آمونيفيكاسيون دنيتريفيكاسيون 1

شيخي، محمدتقي

فرآيند معدني شدن نيتروژن در ريزوسفر سيب‌زميني و ارتباط آن با تجمع نيترات در غده در شرايط مزرعه

سيب زميني , نيترات , آنزيم اوره آز , نيتريفيكاسيون , آمونيفيكاسيون , دنيتريفيكاسيون