شماره راهنما :
1810 دكتري
پديد آورنده :
ابوالقاسمي، رضا
عنوان :
مورفولوژي، فنولوژي و فيزيولوژي برخي جمعيت هاي اسفناج و ژنهاي موثر در گلدهي
گرايش تحصيلي :
علوم باغباني
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
سيزده، 115ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
مريم حقيقي، نعمت اله اعتمادي
استاد مشاور :
ابوذر سورني، پيمان جعفري
توصيفگر ها :
اسفناج , ارزيابي مورفولوژيكي , عملكرد , صفات بيوشيميايي , بولتينگ , RNA-seq
استاد داور :
مهدي رحيم ملك، محمدرضا سبزعليان، داود بخشي
تاريخ ورود اطلاعات :
1400/08/22
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1400/08/22
چكيده فارسي :
اسفناج از مهمترين سبزي¬هاي برگي است كه به صورت تازه و يا فرآوري شده مصرف مي‌شود و داراي عملكرد بالا و رشد سريع است. اين گياه بومي ايران بوده و از نظر ارزش غذايي اهميت ويژه¬اي دارد. به دليل قدمت زياد كشت و كار در ايران، توده‌هاي متنوع و ارزشمندي از اين گياه در كشور وجود دارد. بنابراين جمع‌آوري، حفظ، نگه‌داري و ارزيابي صفات موفولوژيكي، فنولوژيكي و ژنتيكي اين سبزي مهم از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. بولتينگ پديده فيزيولوژيك ناخواسته است كه باعث به بذر نشستن بي¬موقع اسفناج شده و باعث از بين رفتن كيفيت آن¬ها مي¬شود. بنابراين با توجه به اهميت بولتينگ و وجود اين موضوع در سبزي اسفناج به نظر مي¬رسد بررسي دقيق توده¬هاي بومي و مقايسه¬ي آنها با توده¬هاي خارجي مهم ضروري باشد. به¬منظور بررسي صفات مورفولوژيكي، بيوشيميايي و ژن¬هاي موثر در گلدهي 44 توده¬ي اسفناج مهم در سطح دنيا، در شرايط كشت بهاره مطالعه¬اي به¬صورت طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه پژوهشي دانشگاه صنعتي اصفهان در سال زراعي 97-1396 انجام شد. توده¬هاي اسفناج در اين بررسي شامل 26 توده¬ي بومي و 18 توده¬ي غيربومي بودند. اين مطالعه شامل سه آزمايش مجزا شامل آزمايش اول ارزيابي ويژگي¬هاي جامع مورفولوژيكي، آزمايش دوم ارزيابي و مقايسه¬ي توده¬هاي برتر انتخاب شده از آزمايش اول با يكديگر و بصورت گروهي (زودگل، متوسط¬گل و ديرگل) از نظر ويژگي¬هاي بيوشيميايي بود. آزمايش سوم بررسي ژن-هاي موثر در گلدهي دو توده¬ي زودگل¬ترين و ديرگل¬ترين بود كه از طريق توالي¬يابي ترانسكريپتوم در مراحل رويشي و زايشي انجام شد. نتايج آزمايش اول نشان داد بيشترين عملكرد در بين توده¬هاي خارجي متعلق به توده¬ي "ويروفلاي" (22/71 تن در هكتار) و در بين توده¬هاي ايراني متعلق به توده¬ي "ورامين 88" (6/52 تن در هكتار) بود. در بين توده¬هاي خارجي توده¬ي "داينورنو" طولاني¬ترين دوره رشد (66/89 روز) را نشان داد و در بين توده¬هاي ايراني، توده¬ي "همدان2" (77 روز) ،"ورامين 88" (72 روز) و"بذر خاردار ورامين" (66/69 روز) طولاني¬ترين دوره¬ي رشد را نشان دادند. براساس تجزيه خوشه¬اي صفات مورفولوژيكي در آزمايش اول، توده¬هاي موجود در اين مطالعه به دو گروه بزرگ (گروه اول و گروه دوم) تقسيم شدند كه براساس آن، توده¬ي "ورامين 88" در كنار توده¬هاي مهم خارجي در گروه اول قرار گرفت. نتايج ارزيابي صفات بيوشيميايي در آزمايش دوم نشان داد كه توده¬ي "ورامين 88" از نظر فعاليت آنتي¬اكسيداني و ميزان فنول از ساير توده¬ها برتر بود. همچنين اين توده از نظر ميزان فيبر نيز از ساير توده¬ها مطلوب¬تر بود. نتايج مقايسه بين گروهي توده¬ها نيز نشان داد گروه اسفناج¬هاي ديرگل از نظر ميزان فنول و ويتامين C برتر از ساير گروه¬ها بود و در مقابل گروه زودگل از نظر ميزان كلسيم و آهن در جايگاه بهتري قرار گرفت. در ادامه در آزمايش سوم به منظور بررسي ژن¬هاي كليدي و شبكه¬هاي ژنتيكي كه در بولتينگ اسفناج نقش دارند از تجزيه و تحليل RNA-seq در مورد توده¬ي زودگل "كاشان" و توده¬ي ديرگل "ويروفلاي" در مراحل رويشي و زايشي استفاده شد كه تعداد قابل توجهي از ژن¬هاي تغيير بيان يافته بين 195 تا 1230 ژن از نتايج مقايسه¬اي به دست آمد. اين ژن¬ها عمدتا با مسيرهاي وابسته به عوامل محيطي (سيگنال¬دهي ورناليزاسيون، فتوپريود) و مستقل از عوامل محيطي (وابسته به مسيرهاي مستقل و همچنين وابسته به سن گياه و جيبرلين) مرتبط بودند. تجزيه و تحليل هستي¬شناسي ژني اصطلاحات مرتبط با متابوليسم كربوهيدرات و تجزيه و تحليل دقيق الگوهاي بيان ژ
چكيده انگليسي :
Spinach is one of the most important leafy vegetables that is consumed fresh or processed and has high yield and fast growth. This plant is native to Iran and is of special importance in terms of nutritional value. Due to the long history of cultivation in Iran, there are various and valuable accessions of this plant in this country. Therefore, collecting, preserving, maintaining and evaluating the morphological, phenological and genetic traits of this important vegetable is important. Bolting is an unwanted physiological phenomenon that causes early flowering and cause them to lose their quality. Therefore, considering the importance of bolting and the existence of this issue in native spinach, it seems necessary to carefully study the native populations and compare them with important foreign populations. In order to study the morphological, biochemical trats and genes involved in flowering of 44 spinach endemic and foreign accessions, an experiment was conducted in a randomized complete block design (RCBD) with three replications in spring 2018, at Isfahan university of technology. Spinach accessions in this study included 26 native accessions and 18 Foreign accessions. This study consisted of three separate experiments including the first experiment evaluating comprehensive morphological characteristics, the second experiment evaluating and comparing the superior accessions selected from the first experiment in terms of biochemical characterecommended for mechanized harvesting purposes and can be considered in breeding goals.
استاد راهنما :
مريم حقيقي، نعمت اله اعتمادي
استاد مشاور :
ابوذر سورني، پيمان جعفري
استاد داور :
مهدي رحيم ملك، محمدرضا سبزعليان، داود بخشي
