پديد آورنده :
كريميان كاكلكي، سحر
عنوان :
ارزيابي امواج حرارتي دريايي در خليج فارس و درياي عمان
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
علوم و مهندسي شيلات (بوم شناسي آبزيان)
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
هشت، 78ص. : مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
اميد بيرقدار كشكولي
توصيفگر ها :
دماي سطحي آب , خليج فارس و درياي عمان , روند تغييرات , گرمايش دريا , موج حرارتي دريايي
استاد داور :
سعيد پورمنافي، عيسي ابراهيمي
تاريخ ورود اطلاعات :
1400/10/04
رشته تحصيلي :
منابع طبيعي
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1400/10/08
چكيده فارسي :
امواج حرارتي دريايي به عنوان يك رويداد طولاني مدت از دماي بالاي غير متعارف آب درياها است كه با توجه به مدت زمان، شدت، سرعت تكامل و وسعت مكان آن توصيف مي¬شود. اخيراً به علت گرماي حاصل از پيشرفت سريع تغييرات اقليمي و افزايش دماي سطحي آب¬ها، اين پديده با شدت و مدت بيشتر در آب¬هاي سطح جهان رخ مي¬دهد و باعث پيامدهاي اكولوژيكي و اقتصادي فراواني شده است. هدف اين تحقيق ارزيابي پديده امواج حرارتي دريايي و بررسي خصوصيات آن در خليج¬فارس و درياي عمان و مقايسه الگوهاي احتمالي با ساير مناطق دنيا بوده است. در اين پژوهش داده¬هاي روزانه دماي سطحي آب خليج¬فارس و درياي عمان با وضوح 25/0 درجه حاصل از تصاوير سنجنده AVHRR از پايگاه NOAA براي بازه زماني 2020-1982 مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه از تعيين صدك 90 داده¬ها، جهت مشخص نمودن دامنه دماهايي كه از 90 درصد ميانگين دماي آن منطقه بالاتر است به عنوان آستانه رويدادهاي امواج حرارتي دريايي استفاده شد. سپس از شاخص¬هاي مختلفي اعم از طول مدت، شدت متوسط و حداكثر شدت، شدت تجمعي و فراواني رويدادهاي امواج حرارتي دريايي براي كل دوره و هم¬چنين ميانگين تعداد رويدادها و تعداد روزهاي داراي امواج حرارتي در هر سال محاسبه شد. تغييرات دماي سطحي آب و رويه آن نيز با استفاده از آزمون ناپارامتريك من- كندال و سنس استيميتور محاسبه شد. در نهايت نقشه¬هاي خصوصيات امواج حرارتي دريايي، دماي سطحي و رويه آن¬ها در محيط ArcGIS10.5 ترسيم شد. نتايج به دست آمده به طور كلي نشان داد خليج¬فارس و درياي عمان مانند ساير اكوسيستم¬هاي آبي در سطح جهان با افزايش سريع در تعداد روزهاي امواج حرارتي دريايي مواجه شده است. نتايج حاصل نشان داد كه وسعت امواج حرارتي دريايي در خليج¬فارس و درياي عمان طي 24 سال گذشته نزديك به 2 برابر افزايش يافته است. هم¬چنين مشخص شد با وجود آن كه فراواني وقايع امواج حرارتي دريايي در طول دوره آماري مورد مطالعه درياي عمان بيشتر از خليج¬فارس بود، اما از سال 1997 شدت تغييرات رويدادهاي امواج حرارتي در خليج¬فارس نسبت به درياي عمان بيشتر بوده است. بر اساس اين نتايج از سال 1997 به طور ميانگين تعداد روزهاي داراي امواج حرارتي در بخش¬هاي مركزي خليج¬فارس حدود 19 برابر نسبت به سال¬هاي 1997-1982 افزايش پيدا كرده است. ميانگين تعداد رويدادهاي امواج حرارتي نيز در اين بازه زماني، در بخش¬هايي از خليج¬فارس حدود 3 برابر افزايش پيدا كرده است. هم¬چنين يافته¬هاي اين مطالعه نشان داد رويدادهاي امواج حرارتي دريايي به طور عمده 15-10 روزه بودند. طولاني¬ترين رويدادها در جنوب شرق و شمال غرب خليج¬فارس با حدود 110-90 روزه مشاهده شدند. شدت متوسط امواج حرارتي دريايي در اطراف تنگه هرمز حدود 21/31 درجه سانتيگراد و در بخش¬هاي شمال غرب خليج¬فارس و شرق درياي عمان 58/27 درجه سانتيگراد بود. حداكثر شدت امواج حرارتي در مرزهاي ساحلي شمالي و جنوبي خليج¬فارس حدود 82/36 درجه سانتيگراد و در بخش¬هاي شمال شرق درياي عمان حدود 63/31 درجه سانتيگراد بوده است. بيشترين ميزان ميانگين شدت تجمعي امواج حرارتي دريايي نيز در بخش¬هاي شمال غربي، غربي و جنوب غربي خليج¬فارس در محدوده¬اي ميان 82/7- 35/6 درجه روز بالاتر از آستانه صدك 90 مشاهده شد.
چكيده انگليسي :
Marine heat waves (MHWs) are long-term events of abnormal high seawater temperature. They are characterized based on their duration, intensity, rate of evolution, and their regional extent. Recent climatic changes and increase in sea surface temperature (SST) resulted in longer and more intense MHWs across the worldʹs marine ecosystems which have had profound ecological and economic consequences. The aims of this study were to evaluate potential MHWs and their characteristics in the Persian Gulf and Oman Sea and to compare MHWs pattern in this region with other parts of the world. In this study, NOAA’s daily SST data of the Persian Gulf and Oman Sea (0.25˚ spatial resolution) for the period 1982-2020 were used. The 90th percentile was used as a baseline to determine MHW events. Then, several MHW indices such as duration, average intensity, maximum intensity, cumulative intensity, the frequency, average number of events and the number of MHW days per year were calculated. The long-term SST trends were also calculated using non-parametric Mann-Kendall test and Sen’s slope estimator. Finally, maps of MHWs indices and SST trends were mapped in ArcGIS10.5. The results showed that the Persian Gulf and Oman Sea, like other marine ecosystems in the world, have experienced a rapid increase in the number of MHW days. The results indicated that the extent of marine heat waves in the Persian Gulf and Oman Sea has almost doubled in the last 24 years. It was also found that although the frequency of MHW events was higher in Oman Sea (in comparison to the Persian Gulf), but since 1997 the intensity of MHWs has increased in the Persian Gulf. According to these results, since 1997, the average number of MHW days in the central parts of the Persian Gulf has increased about 19 times compared to the period 1982-1997. The average number of MHW events during this period has increased about 3 times in some parts of the Persian Gulf. The results of this study also, showed that the duration of MHW events were usually about 10-15 days. The longest MHW events were observed in the southeast and northwest of the Persian Gulf (90-110 days). The average intensity of MHWs near the Strait of Hormuz and in the northwestern parts of the Persian Gulf as well as the east of Oman Sea were about 31.21˚C and 27.58˚C, respectively. The maximum intensity of MHW in the northern and southern coastal lines of the Persian Gulf was about 36.82˚C. This index was around 31.63˚C in the northeastern parts of the Oman Sea. The highest average of cumulative intensity of MHWs (with a range of 6.35-7.28 ˚C above the 90th percentile threshold) was also observed in the northwestern, western and southwestern parts of the Persian Gulf.
استاد راهنما :
اميد بيرقدار كشكولي
استاد داور :
سعيد پورمنافي، عيسي ابراهيمي
