توصيفگر ها :
تريپس غربي گل , مقاومت به حشره كش ها , مقاومت متابوليكي , آنزيم هاي سم زدا
چكيده فارسي :
تريپس غربي گل Frankliniella occidentalis يكي از آفات مهم و كليدي محصولات گلخانه¬اي¬ و مزرعه¬اي در سراسر جهان است. اين آفت به تعداد زيادي از حشره¬كش¬ها مقاوم شده است. در اين پژوهش شش جمعيت تريپس غربي¬گل از گلخانه¬ها و مزارع مختلف اصفهان جمع¬آوري شد و با انجام زيست سنجي به روش غوطه¬وري برگ حساسيت آن¬ها نسبت به حشره¬كش¬هاي پاير¬تروئيد شامل سايپرمترين و دلتامترين و حشره¬كش¬هاي ارگانو فسفره شامل پرو فنفوس، كلرپيريفوس¬و دي¬كلرووس مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه جمعيت‌هاي اردستان و ميمه حساس‌ترين جمعيت¬ها نسبت به حشره‌كش‌هاي بررسي شده هستند. در بين ساير جمعيت¬ها، تيران با نسبت مقاومت 53/3 برابري و جرقويه با نسبت مقاومت 82/2 برابري، بيش¬ترين ميزان مقاومت را نسبت به حشره¬كش سايپرمترين نشان دادند. جمعيت ميمه بيشترين حساسيت را نسبت حشره¬كش دلتامترين با50 LC برابر با mg a.i.〖 L〗^(-1) 69/3 نشان داد، درحاليكه جمعيت‌هاي جرقويه و تيران به ترتيب با نسبت هاي مقاومت 1/74 و 51/57 برابري داراي بالاترين ميزان مقاومت به دلتامترين بودند. جهت مشخص شدن مكانيسم هاي دخيل در مقاومت به حشره‌كش‌هاي پايرتروئيد و ارگانوفسفره در جمعيت هاي مختلف تريپس غربي گل، آزمايشات سينرژيستي با پي‌پرونيل بوتوكسايد (PBO)، دي‌اتيل‌مالئات(DEM) و تري‌فنيل‌فسفات(TPP) انجام شد و همچنين ميزان فعاليت آنزيم‌هاي سم‌زدا بررسي شد. پيش تيمار جمعيت تيران و جرقويه با سينرژيستPBO سميت دلتامترين را به ترتيب 7/4 و 05/5 برابر افزايش داده است. اين دو جمعيت بالاترين فعاليت P450 مونواكسيژنازي را نيز نشان دادند. كمترين و بيش¬ترين ميزان50LC نسبت به حشره¬كش پروفنفوس، به ترتيب در جمعيت اردستان برابر با mg a.i.〖 L〗^(-1)8/0 و در جمعيت تيران برابر با mg a.i.〖 L〗^(-1) 39/413 ثبت شد. جمعيت تيران با نسبت مقاومت 29/282 و 48/37 برابري بالاترين ميزان مقاومت را به ترتيب در برابر حشره كش كلرپيريفوس و دي كلرووس نشان داد. سينرژيست PBO تا حدودي مقاومت به پروفنفوس، كلرپيريفوس و دي¬كلرووس را (به ترتيب 07/3 ، 4/2 و 17/3) در جمعيت تيران كاهش داد كه نشان مي‌دهد آنزيم‌هاي P450 در ايجاد مقاومت نقش دارند. هر سه سينرژيست آزمايش شده PBO، DEM و TPP تاثير معني‌داري بر كاهش سميت پروفنفوس و كلرپيريفوس در جمعيت مقاوم فلاورجان نداشته‌اند، كه نشان مي‌دهد در بروز مقاومت افزايش سم‌زدايي نقش چنداني نداشته، بلكه غيرحساس شدن محل هدف (آنزيم استيل كولين استراز) احتمالا علت اصلي مقاومت بوده است. جهت ارزيابي احتمال بروز مقاومت تقاطعي در جمعيت¬هاي تريپس ¬غربي¬گل به حشره¬كش اسپيروتترامات از گروه كتوانول، روي 6 جمعيت تريپس¬غربي¬گل زيست سنجي انجام گرفت. جمعيت هاي مقاوم به حشره¬كش¬هاي پايرتروئيد و ارگانوفسفره با نسبت مقاومت بين 27/1 تا 04/5 برابري مقاومت تقاطعي اندكي به اسپيروتترامات نشان دادند. نتايج حاصله نشان مي دهد كه جمعيت‌هاي تريپس غربي گل جمع آوري شده از گلخانه هاي اصفهان به حشره¬كش¬هاي پايرتروئيد و ارگانوفسفره مقاوم هستند و به نظر مي رسد در اين مقاومت مكانسيم هاي چندگانه مقاومت دخيل هستند.
چكيده انگليسي :
Western flower thrip (WFT) Frankliniella occidentalis, is one of the most important pests of greenhouse and field crops around the world. This pest has become resistant to a large number of insecticides. In this study, six populations of WFT were collected from different greenhouse and field crops of Isfahan. Toxicity bioassays were performed using the leaf dipping method to determine the susceptibility of collected populations to two pyrethroids. cypermethrin and deltamethrin and three organophosphorus insecticides, including prfenofos, chlorophyrifos and dichlorvos. Results indicated that Ardestan and Meymeh populations were the most sensitive populations towards the tested insecticides. Among tested populations, Tiran population with a resistance ratio of 3.53- folds and Jarghooyeh population with a resistance ratio of 2.82- folds, showed the highest resistance to cypermethrin. Meymeh population exhibited the highest sensitivity to deltamethrin (LC50= 3.69 mg a. i.〖 L〗^(-1)). while Jarghooyeh and Tiran populations were the most resistant populations with resistance ratios of 74.1 and 57.51- fold, respectively. To elucidate mechanisms of resistance in WFT populations synergism experiments with piperonyl butoxide (PBO), triphenyl phosphate (TPP) and diethyl maleate (DEM) and also in vitro enzyme assays were conducted. The experiments showed that deltamethrin resistance was synergized by PBO with synergistic ratios (SR) of 4.7-fold and 5.05-fold for PBO in NB-Tiran and Jarghooyeh populations, respectively. These two populations also showed the highest P450 monooxygenase activities. The lowest and highest LC50 values against profenofos was observed in Ardestan (LC50 = 0.8 mg a. i.〖 L〗^(-1)) and Falavarjan (LC50 = 413.39 mg a. i.〖 L〗^(-1)) populations. Tiran population with a resistance ratio of 282.29- fold showed the highest resistance against chlorpyrifos. This population also showed the highest resistance to dichlorvos, with a resistance ratio of 37.48 – folds. Resistance to profenofos, chlorpyrifos and dichlorvos was partly synergised (3.07-, 2.4- and 3.17-fold, respectively) with PBO, in Tiran population suggesting a role for P450 monooxygenases . All tested synergists, PBO, DEM, and TPP did not show any significant synergismon the toxicity of profenofos and chlorpyrifos in the resistant strain of Falavarjan, indicating that enhanced detoxification was not responsible for the resistance, suggesting that insensitivity of the target site (acetylcholinesterase ) may confer the resistance. To evaluate the possibility of cross-resistance to spirotetramat a novel ketonol insecticide, bioassays were performed on collected WTF populations The resistant populations exhibited a low level of cross resistance to spirotetramat, with the range of resistance ratios among 1.27- 5.04. Based on the results, the populations of WFT collected from Isfahan greenhouses show resistance to pyrethroid and organophosphorus insecticides and multiple resistance mechanisms are apparently occurring.
