شماره راهنما :
1883 دكتري
پديد آورنده :
رضايي نژاد، رضوان
عنوان :
ويژگيهاي فيزيكي، شيميايي و كانيشناسي رسي خاكها تحت تأثير ريزوسفر درختچه بادام وحشي (Amygdalus arabica) و تأثير تنش خشكي بر هواديدگي
گرايش تحصيلي :
خاكشناسي (مهندسي علوم خاك)
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
هشت119 ص.: مصور ،شكل ، جدول
استاد راهنما :
حسين خادمي، شمس اله ايوبي
استاد مشاور :
محمدرضا مصدقي ،حسن جهانبازي گوجاني
توصيفگر ها :
هواديدگي بيولوژيك , بادام وحشي وامچك , كانيهاي ميكايي , تنش خشكي
استاد داور :
حميدرضا كريمزاده، محمد حسن صالحي، حسين شريعتمداري
تاريخ ورود اطلاعات :
1400/12/16
رشته تحصيلي :
مهندسي كشاورزي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1400/12/18
چكيده فارسي :
چكيده
منشاء و منبع اصلي بيشتر عناصر غذايي ضـروري براي تغذيه گياه در خاك بـه ويـژه پتاسـيم هواديدگي كانيهاي معدني اسـت. ريزوسفر گياهان با اثرات خاص خود سبب آزادسازي پتاسيم و جذب آن از كانيهاي خاك ميشود درنتبجه اين اثرات، تغيير و تبـديل كـانيهـا رخ ميدهد. پژوهش حاضر در قالب دو بخش مجزا انجام شد. در بخش اول، تأثير ريزوسفر درختان بادام وحشي وامچك(Amygdalus arabica Olive.) در سنين مختلف بر ويژگيهاي فيزيكي وشيميايي خاك و كانيهاي رسي مورد بررسي قرار گرفت. در بخش دوم، توانايي ريزوسفر جو در آزادسازي پتاسيم (K) از فلوگوپيت و تبديل آن به ساير كانيهاي رسي در شرايط تنش خشكي مورد بررسي قرار گرفت. در بخش اول، در منطقه تحقيقاتي واقع در انجرك بافت، استان كرمان، درختان بادام وحشي وامچك با ميانگين قطرهاي مختلف تنه انتخاب شده و خاكرخهاي حفر شده، بعد از نمونهبرداري، تجزيه و تحليل و طبقهبندي شدند. نمونهبرداري خاك از 4 عمق و 3 فاصله از تنه درخت انجام شد. سن تنه، قطر، ارتفاع، قطر دو جهت عمود بر تاج درخت و سطح تاج تعيين شد. ويژگيهاي كلي فيزيكي وشيميايي خاك و همچنين اشكال مختلف پتاسيم (مانند قابل استفاده و قابل عصارهگيري با اسيد نيتريك) تعيين شده و نمونه‌هاي انتخابي با استفاده از آناليز XRD مورد مطالعه كانيشناسي رسي قرار گرفتند. نتايج بخش اول نشان داد كه ويژگيهاي خاك اندازه گيري شده در اعماق مختلف منطقه مورد مطالعه تحت تأثير سن و اندازه تاج درختان بادام وحشي وامچك بوده است. بيشترين و كمترين مقدار pH به ترتيب در خاكهاي شاهد و تحت پوشش درختچههاي 130 ساله مشاهده شده و مقدار رسانايي الكتريكي خاك در زير تاج درختچهها بيشتر از انتهاي تاج بود. همبستگي مثبت و معنيدار قوي بين كربن آلي، نيتروژن و فسفر مشاهده شد. ميانگين پتاسيم قابل استفاده موجود در خاك تحت پوشش درختان بادام وحشي وامچك بيشتر از خاك شاهد بود و همچنين با افزايش سن درخت اين عنصر افزايش يافت. مقدار پتاسيم غيرتبادلي در خاك سطحي درختان بادام وحشي وامچك با سنهاي مختلف نسبت به شاهد افزايش يافت، در حاليكه در اعماق ديگر كاهش نسبت به شاهد مشاهده شد. ميانگين مقادير پتاسيم غيرتبادلي در كل خاكرخ تمام سنها نسبت به خاك شاهد كاهش يافت، كه اين نشاندهنده آزادشدن پتاسيم غير تبادلي درنمونههاي خاك تحت رشد درختان بادام وحشي وامچك است. با افزايش سن درختان و رشد ريشه، پتاسيم بيشتري از خاك جذب شده و تغييرات بيشتري در كانيهاي رسي خاك رخ داده است. يافته‌هاي اين پژوهش همچنين نشان داد كه ورميكوليتي شدن كانيهاي رسي ميكايي در ريزوسفر درختان بادام وحشي وامچك رخ داده است. به طور كلي تجمع مواد مغذي در زير سايبان درختان منجر به ايجاد جزاير حاصلخيزي در اطراف درختان شده است. علاوه بر اين، ويژگيهاي فيزيكي و شيميايي خاك با افزايش سن درخت بسيار بهبود يافته است. پيشنهاد ميشود بادام وحشي وامچك به عنوان يكي از گونه‌هاي درختچه‌اي مناسب با داشتن قدرت سازگاي به تحمل به خشكي، براي غنيسازي و احياي جنگلكاري و همچنين تثبيت بيولوژيك خاكها براي بسياري از مناطق اكولوژيك كشور مورد توجه ويژه قرار گيرد. بخش دوم در گلخانه هيدروپونيك انجام شد. محيط رشد مخلوطي از شن كوارتزي و فلوگوپيت بود و سطوح مختلف تنش خشكي اعمال شد.
چكيده انگليسي :
Abstract
Plant-induced soil minerals weathering is important from two aspects including the soil mineralogy and plant nutrition. Soil scientists and mineralogists often consider the composition of soil minerals and impact of soil forming factors on soil minerals alteration. They do not usually take into account the effect of plant rhizosphere on the transformation of soil minerals. Also, plant nutrition scientists often study the release of nutrients from soil. Few studies have been carried out regarding the mineral transformation in the rhizosphere.The present investigation was carried out as two separate studies. In the first study, the effects of wild almond trees (Amygdalus arabica Olive.) rhizosphere of different ages on the physical and chemical soil properties and clay minerals were examined. In the second study, the ability of barley rhizosphere to release potassium (K) from phlogopite and its transformation to other minerals under drought stress conditions were investigated. In the first study, a study area located in Anjarak, Baft, Kerman Province, was selected with wild almond trees having different trunk diameters. Twenty one soil profiles were dug, sampled, analyzed, and classified. Trunk age, diameter, height, two perpendicular direction diameters of tree canopy and crown area were determined. General physico-chemical properties of soils and also different forms of K (i.e. available, and HNO3 extractable) were determined and clay mineralogy of selected samples was studied using XRD technique. The results of the first study indicated that the measured soil properties in different depths in the study area have been influenced by the age and the canopy size of the wild almond trees. The average amount of available K in the soil covered by Amygdalus arabica trees was higher than the control soil and also increased with increasing tree age. With increasing distance from the tree, a decrease in the amount of available K was observed. The concentrations of exchangeable and nonexchangeable K in soils were more and less than that in the control soil, respectively. Soil available K concentration decreases with increasing soil depth. With increasing the age of trees and root development, more K has been taken up from soil and more changes have occurred in soil minerals. Our findings also indicated that vermiculitization of mica clay minerals occurred in the rhizosphere of Amygdalus arabica trees. In general, the accumulation of nutrients under the tree canopies has resulted in the creation of fertility islands surrounding the trees. Furthermore, the soil physical and chemical properties have greatly improved with the increase in the tree age. The second study was conducted as a pot experiment in the greenhouse. The growth medium was a mixture of quartz sand and phlogopite and different levels of drought stress were applied. Plants were supplied with either a complete or a K-free nutrient solution during the five-month growth period. At the end of the experiment, shoots and roots were harvested separately and their dry weight was measured.
استاد راهنما :
حسين خادمي، شمس اله ايوبي
استاد مشاور :
محمدرضا مصدقي ،حسن جهانبازي گوجاني
استاد داور :
حميدرضا كريمزاده، محمد حسن صالحي، حسين شريعتمداري
