شماره مدرك :
17569
شماره راهنما :
15371
پديد آورنده :
پور قاسم، زهرا
عنوان :

واكنش ارقام و لاين ‌هاي نوتركيب حاصل از تلاقي بين گونه‌اي گلرنگ به بيماري بوته ميري فوزاريومي

مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
بيماري شناسي گياهي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
سال دفاع :
1400
صفحه شمار :
دوازده، 74ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
بهرام شريف نبي
استاد مشاور :
محمدمهدي مجيدي
توصيفگر ها :
بيماري بوته ميري طوقه و ريشه , گلرنگ , ارزيابي مقاومت , طول منطقه نكروز
استاد داور :
قدرت اله سعيدي ، امير مساح
تاريخ ورود اطلاعات :
1401/03/02
كتابنامه :
كتابنامه
رشته تحصيلي :
كشاورزي
دانشكده :
مهندسي كشاورزي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1401/03/02
كد ايرانداك :
2832692
چكيده فارسي :
چكيده گياه گلرنگ با نام علميL. Carthamus tinctorius ، جزء گياهان تيره Asteraceae گياهي يكساله، و سازگار با شرايط آب و هوايي كشور، در بين دانه هاي روغني از جايگاه ويژه اي برخوردار است. خصوصيات مطلوب خاص اين گياه نظير قدرت سازگاري بالا، تحمل به سرما، پايين بودن نياز آبي و مقاومت نسبي به خشكي به دليل داشتن ريشه هاي عميق، تحمل نسبي به شوري، كيفيت بالاي روغن، آن را به عنوان گياه روغني با ارزش مطرح نموده است. مهمترين مناطق توليد اين محصول در ايران، استان اصفهان است. ارقام Soffe و kose بيشترين سطح زيركشت را در استان اصفهان دارا مي باشند. يكي از مشكلات اساسي كشت گلرنگ، بوته ميري ناشي از پوسيدگي هاي طوقه و ريشه بر اثر حمله قارچ ها مي باشد،كه نهايتاً باعث كاهش عملكرد محصول مي شوند. مطالعه براي تعيين گونه هاي بيماري‌زا و عوامل اصلي پوسيدگي گلرنگ طي سال هاي گذشته نشان داده است كه اين عوامل در حال تغيير هستند. بنابراين جهت تعيين عوامل بيماري زاي مولد پوسيدگي ريشه و طوقه گلرنگ و ارزيابي گلخانه اي مقاومت در ژرم پلاسم جهاني گلرنگ زراعي و ارقام و لاين هاي خالص نوتركيب حاصل از تلاقي بين گونه اي نسبت به بيماري بوته‌ميري فوزاريومي اين پِژوهش انجام گرفت. نمونه ‌برداري از مرداد ماه 1399 تا شهريور ماه1400 از مزارع گلرنگ آلوده استان اصفهان شامل شهرستان هاي برخوار، مباركه، اردستان و هرند انجام شد. بررسي ها نشان دادكه عامل بيماري Fusarium solani مي‌باشد. به منظور تاييد مولكولي گونه جداسازي شده، از جفت آغازگر ITS5/ITS4 در واكنش PCR استفاده شد. تكثير ناحيه ژن DNA ريبوزومي و بررسي توالي ها نشان داد، گونه شناسايي شده با توالي گونه هاي مشابه در بانك اطلاعاتي ژنوم تشابه قابل توجهي دارد. آزمون بيماري زايي در شرايط آزمايشگاه و گلخانه اي، بيماري زايي جدايه‌هاي شناسايي شده را اثبات كرد و جدايه با بيماريزايي بيشتر جهت ادامه پژوهش انتخاب شد. تعداد56 ژنوتيپ گلرنگ شامل لاين¬هاي حاصل از تلاقي بين گونه اي و نيز تعدادي از ارقام داخلي و خارجي به منظور بررسي واكنش آنها به بيماري بوته‌ ميري فوزاريومي در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در شرايط گلخانه مورد ارزيابي قرار گرفتند. آلودگي مصنوعي در گلخانه با قرار دادن دانه‌هاي گندم حاوي مايه قارچ در كنار طوقه گياهچه هاي چهار تا شش برگي انجام شد. بعد از دو ماه عكس العمل بوته ها نسبت به بيماري با اندازه گيري صفاتي مانند: درصد مرگ و مير، طول منطقه نكروز در ريشه، تعداد بوته زنده، وزن خشك ريشه، وزن خشك هوايي، ارتفاع ساقه، قطر ساقه ارزيابي شد. نتايج آزمايش نشان داد بين ميانگين طول زخم روي ريشه و تعداد بوته هاي زنده در گلخانه همبستگي منفي بالايي وجود داشت. بر اساس نمودار تجزيه كلاستر ژنوتيپ ها به پنج گروه (مقاوم، نسبتاً مقاوم، متحمل، نسبتاً حساس، حساس) تفكيك شدند. مقاومترين ژنوتيپ ها به بيماري به ترتيب Padideh، والد وحشي O، Golmehr، ، والد وحشي P ، و با ميانگين طول نكروز 13/1، 53/1، 2، 13/2، 13/2، 3/2، 93/2 ميلي متر و ميانگين درصد مرگ ومير 67/6، 33/13، 67/6، 33/13، 67/6، 33/13، 67/6 بودند. ژنوتيپ هاي Kose، ، ، ، با ميانگين طول نكروز 1/13، 5/12، 43/12، 83/11، 73/11 ميلي‌متر و ميانگين درصد مرگ ومير 60، 60، 67/66، 67/66، 67/66 بعنوان ژنوتيپ هاي حساس ارزيابي شدند. از آنجايي كه گونه وحشي والد C. palaestinus) P ( و برخي ژنوتيپهاي حاصل از تلاقي بين گونه اي آن داراي بيشترين درصد زنده ماني و كمترين طول نكروزه شدن و درصد مرگ و مير بودند و از طرفي اين گونه شبيه ترين گونه از نظر صفات زراعي به گونه اهلي است، استفاده از اين گونه و لاينهاي حاصل از تلاقي بين گونه اي آن براي ايجاد ارقام مقاوم به بيماري توصيه مي شود.
چكيده انگليسي :
Abstract Safflower plant (Carthamus tinctorius L.), a member of the Asteraceae family, is an annual plant and is compatible with the climatic conditions of the country, which has a special rank among oilseeds. The desirable characteristics of this plant are high adaptability, cold tolerance, low water requirement, and relative resistance to drought due to having deep roots, relative tolerance to salinity and high quality of its oil. The most important production area in Iran is the Isfahan province, the highest cultivation area in Isfahan province is belong to Soffe and Kose varieties. One of the main problems of safflower cultivation is crown and root rot due to fungal attack, which ultimately reduces crop yield. Determining the causal agent species in recent years has shown that these pathogens are changing due to climate changes, so to determine the pathogens causing safflower root and crown rot and reaction of safflower cultivars and inter-specific derived RIL (recombinant inbreed pure line) to fusarium root rot , sampling was performed from August 2020 to September 2021 from infected safflower fields in Isfahan province including Borkhar, Mobarakeh, Ardestan, and Harand counties .Studies have shown that Fusarium solani is the cause of the disease. In order to molecularly confirm the isolated species, ITS5 . ITS4 primer pair was used. Amplification and sequencing showed that the identified species were significantly similar to the sequences of similar species in the genome database. Pathogenicity test in laboratory and greenhouse conditions proved the pathogenicity of the identified isolates and Ar2 isolate with more pathogenicity was selected to continue the research. Fifty six safflower genotypes were eva‎luated for their response to Fusarium wilt in a completely randomized block design with three replications in greenhouse conditions. Artificial inoculation in the greenhouse was done by placing wheat seeds containing fungal mass next to the crown of 4 - 6 leaf seedlings. After two months, the response was assessed by measuring traits such as mortality rate, length of necrosis zone in roots, number of viable plants, dry root weight, dry weight of aerial area, stem height and stem diameter. The results showed that there is a high negative correlation between the mean necrosis length on the root and the number of live plants in the greenhouse. Based on the cluster analysis diagram, genotypes were divided into 5 groups (resistant, relatively resistant, tolerant, sensitive, relatively sensitive). The most resistant genotypes to the disease are Padideh, O, Golmehr, Po84, P, Po114 and Palast37 with mean necrosis length of 1.13, 1.53, 2, 2.13, 2.13. , 2.3, 2.93 mm and mean death percentage was 6.67, 13.33, 6.67, 13.33, 6.67, 13.33, 6.67. Koseh genotypes, To179, Tp1, To142, To158 with mean necrosis length of 13.1, 12.5, 12.43, 11.83, 11.73 mm and mean death percentage 60, 60, 66.67, 66.67, 66.67 were eva‎luated as susceptible genotypes. Since the wild species of C. palaestinus (P) and some genotypes resulting from its interspecies had the highest survival rate and the lowest necrosis length and mortality rate and on the other hand, this species is the most similar in terms of agronomic traits to the domestic species, the use of this species and the lines resulting from its interspecies to create disease-resistant cultivars could be recommended.
استاد راهنما :
بهرام شريف نبي
استاد مشاور :
محمدمهدي مجيدي
استاد داور :
قدرت اله سعيدي ، امير مساح
لينک به اين مدرک :

بازگشت