شماره مدرك :
17695
شماره راهنما :
15467
پديد آورنده :
براتي، محمدرضا
عنوان :

برهمكنش غلظت CO2 محيط و تنش كمبود آب بر رشد، پاسخ‌هاي فيزيولوژيكي و گره زايي ريزوبيومي ارقام لوبيا (.Phaseolus vulgaris L)

مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
فيزيولوژي گياهان زراعي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
سال دفاع :
1401
صفحه شمار :
پانزده، 92ص. : مصور جدول ، نمودار
استاد راهنما :
حميدرضا عشقي‌زاده ،محمدحسين اهتمام
استاد مشاور :
مرتضي زاهدي
توصيفگر ها :
تغيير اقليم , تنوع ژنتيكي , تلقيح ريزوبيومي , خشكسالي , پروتيين دانه , لوبياي معمولي
استاد داور :
پرويز احسان زاده ، حسين شريعتمداري
تاريخ ورود اطلاعات :
1401/04/13
كتابنامه :
كتابنامه
رشته تحصيلي :
آگروتكنولوژي
دانشكده :
مهندسي كشاورزي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1401/04/15
كد ايرانداك :
2842418
چكيده فارسي :
لوبياي معمولي (.Phaseolus vulgaris L) به دليل سازگاري با طيف وسيعي از شرايط آب و هوايي، ارزش تجاري بالا، توليد گسترده، استقبال مصرف كنندگان و ارزش غذايي مناسب يكي از مهم ترين حبوبات در سراسر جهان به شمار مي¬رود. اين در حالي است كه در مناطق خشك و نيمه خشك پيامدهاي شرايط تغيير اقليم، افزايش جمعيت و گسترش صنايع منجر به كاهش سهم آب بخش كشاورزي و تشديد كم¬آبي در توليد گياهان زراعي شده است. همزمان با اين شرايط افزايش غلظت دي‌اكسيدكربن اتمسفر به عنوان مهمترين گاز گلخانه¬اي، رشد گياهان را تحت تاثير قرار داده است. بنابراين اين پژوهش جهت مطالعه تأثير برهمكنش غلظت CO2 محيط و كمبود آب بر رشد، ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي و گره‌زايي گياه لوبيا در اتاقك‌هاي رشد سرباز واقع در مزرعه باغ اناري (32 درجه و 42 دقيقه شمالي، 51 درجه و 32 دقيقه شرقي و ارتفاع 1645 متري از سطح دريا) دانشگاه صنعتي اصفهان در بهار سال 1399 به اجرا در آمد. ژنوتيپ¬هاي درخشان، صدري، ياقوت وCOS16 در سه سطح تخليه رطوبتي خاك (تخليه 30، 45 و 60 درصد رطوبت قابل استفاده خاك به ترتيب به عنوان شاهد، تنش ملايم و شديد كم¬آبي) به صورت آزمايش فاكتوريل در دو محيط با غلظت معمول (50±400 ميكرومول در مول) و غني‌شده (50±700 ميكرومول در مول) دي‌اكسيدكربن و در سه تكرار مورد ارزيابي قرار گرفتند. كليه بذرها پيش از كاشت و دو بار همراه با آب آبياري با جدايه ريزوبيومي رقم درخشان تلقيح شدند. نتايج نشان داد كه در اثر افزايش غلظت دي‌اكسيدكربن وزن خشك اندام هوايي در تمامي سطوح آبياري افزايش يافت و ميزان اين افزايش در تيمارهاي شاهد، تنش ملايم و شديد به ترتيب 34، 40 و 25 درصد بود. در اثر افزايش غلظت دي‌اكسيدكربن، وزن خشك ريشه در شرايط شاهد در تمامي ارقام به جز رقم درخشان به طور معني‌دار افزايش يافت، همچنين تحت تنش ملايم در ارقام COS16 و درخشان افزايش معني‌دار وزن خشك ريشه مشاهده شد در حالي كه در تنش شديد رقم صدري به طور معني‌داري كاهش نشان داد و در ارقام COS16 و درخشان افزايش معني‌دار وزن خشك ريشه مشاهده شد. در اثر افزايش غلظت دي‌اكسيدكربن، وزن دانه ارقام COS16، درخشان و ياقوت به ترتيب 40، 51 و 49 درصد افزايش يافت و در رقم صدري تغيير معني‌داري مشاهده نشد. افزايش غلظت دي‌اكسيدكربن، به طور ميانگين تعداد گره ريشه ارقام لوبياي مورد مطالعه را 57 درصد افزايش داد كه ميزان افزايش در ارقام صدري و ياقوت قابل توجه بود. در اثر افزايش غلظت دي‌اكسيدكربن كارايي مصرف آب آبياري در تمامي سطوح آبياري افزايش يافت و ميزان اين افزايش در تيمارهاي شاهد، تنش ملايم و شديد به ترتيب برابر با 55، 38 و 22 درصد بود. با افزايش غلظت دي‌اكسيدكربن، درصد پروتئين دانه ارقام لوبيا در تمامي سطوح آبياري كاهش يافت و ميزان اين كاهش در تيمارهاي شاهد، تنش ملايم و شديد به ترتيب 7/3، 8/4 و 7 درصد بود. نتايج باي‌پلات PCA براي محيط نرمال (غلظت معمول دي‌اكسيدكربن و شرايط آبياري شاهد) نشان داد كه همبستگي شديد بين صفات كارايي مصرف آب آبياري، كلروفيل b، سطح برگ، وزن خشك اندام هوايي، بيشينه كارايي كوانتومي كارايي وجود داشت. همچنين صفات مذكور با صفات پرولين، قند محلول و گاياكول پراكسيداز همبستگي منفي داشتند. تحت تنش شديد در غلظت معمول دي‌اكسيدكربن، صفات كلروفيل a و b همبستگي منفي نشان دادند در حالي كه در شرايط غني‌شده دي‌اكسيدكربن، همبستگي اين دو صفت مثبت و بالا بود. همچنين صفات وزن خشك ريشه و اندام هوايي در غلظت معمول تحت تنش شديد همبستگي مثبت و معني‌دار داشتند اما در شرايط غلظت غني‌شده دي‌اكسيدكربن، همبستگي صفات مذكور منفي شد. اين نتايج نشان مي‌دهد، غلظت‌هاي مختلف دي‌اكسيدكربن و سطوح آبياري متفاوت مي‌تواند در ايجاد همبستگي مثبت و منفي برخي از صفات تأثيرگذار باشد.
چكيده انگليسي :
Common beans (Phaseolus vulgaris L.) is one of the most important legumes in the world due to its adaptation to a wide range of climatic conditions, high commercial value, good production, consumer acceptance and nutritional value. However, in arid and semi-arid regions, the consequences of climate change, population growth and the expansion of industry have led to a reduction in the share of water in agriculture and an intensification of water scarcity in crop production. At the same time, the increase in the concentration of atmospheric carbon dioxide, as the most important greenhouse gas, has affected the growth of plants. Therefore, this study was conducted to study the effect of the interaction between ambient CO2 concentration and water scarcity on growth, physiological characteristics and nodulation of bean plant in soldier growth chambers located in Bagh-e-Anari farm (32 ° 42 'north, 51 ° 32' east and 1645 m altitude). Sea level) Isfahan University of Technology was implemented in the spring of 1399. Brilliant, chestnut, ruby and COS16 genotypes in three levels of soil moisture depletion (depletion of 30, 45 and 60% of usable soil moisture as a control, mild and severe dehydration, respectively) as a factorial experiment in two media with concentrations Normal (400 ± 50 μmol mol) and enriched (700 ± 50 μmol mol) carbon dioxide were eva‎luated in three replications. All seeds were inoculated with Rhizobium isolates of Derakhshan cultivar before sowing and twice with irrigation water. The results showed that due to the increase in carbon dioxide concentration, shoot dry weight increased at all levels of irrigation and the rate of increase in control and mild and severe stress treatments was 34%, 40% and 25%, respectively. Due to the increase in carbon dioxide concentration, root dry weight in control conditions increased significantly in all cultivars except Derakhshan cultivar. Also, under mild stress in COS16 and Derakhshan cultivars, a significant increase in root dry weight was observed, while in severe stress Sadri cultivar Showed a significant decrease and in COS16 and Derakhshan cultivars a significant increase in root dry weight was observed. Due to increasing the concentration of carbon dioxide, the grain weight of COS16, Derakhshan and Yaghoot cultivars increased by 40%, 51% and 49%, respectively, and no significant change was observed in Sadri cultivar. Increasing the concentration of carbon dioxide increased the average number of root nodules of the studied bean cultivars by 57%, which was a significant increase in chestnut and ruby cultivars. Due to increasing the concentration of carbon dioxide, the efficiency of irrigation water consumption increased at all levels of irrigation and the rate of increase in mild and severe stress treatments was 55, 38 and 22%, respectively. With increasing the concentration of carbon dioxide, the grain protein percentage of bean cultivars decreased at all irrigation levels and the rate of reduction in control, mild and severe stress treatments were 3.7, 4.8 and 7%, respectively. The results of PCA bioplate for normal environment (normal concentration of carbon dioxide and control irrigation conditions) showed that there was a strong correlation between irrigation water use efficiency, chlorophyll b, leaf area, shoot dry weight, and maximum quantum efficiency. These traits were also negatively correlated with proline, soluble sugar and guaiacol peroxidase. Under severe stress at normal carbon dioxide concentrations, chlorophyll a and b showed a negative correlation, while in carbon dioxide enriched conditions,
استاد راهنما :
حميدرضا عشقي‌زاده ،محمدحسين اهتمام
استاد مشاور :
مرتضي زاهدي
استاد داور :
پرويز احسان زاده ، حسين شريعتمداري
لينک به اين مدرک :

بازگشت