17779

15523

كارشناسي ارشد

مخازن هيدرو كربوري

اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان

1401

سيزده،، 70ص، : مصور،‌ جدول، نمودار

عليرضا خزعلي، روح‌اله‌ هاشمي

حميدرضا شاهوردي، محسن محمدي

1401/06/22

كتابنامه

مهندسي نفت

مهندسي شيمي

1401/06/23

1740306

رفع رسوبات آسفالتين به عنوان يك چالش¬ مهم در بهبود توليد نفت از مخازن مطرح است. در اين تحقيق به صورت جامع به بررسي آسفالتين موجود در نفت خام و عوامل موثر در انتخاب دبي و حلال مناسب براي رفع رسوبات آسفالتين مربوط به يكي از مخازن جنوب غربي ايران پرداخته شد. در همين راستا از سه حلال تولوئن، زايلن و دودسيل بنزن سولفونيك اسيد استفاده شد. طبق نتايج بدست آمده با افزايش حجم حلال¬ها در نفت‌خام، ميزان رسوب آسفالتين تا مقدار بهينه‌‌‌اي كاهش و پس از اين مقدار بهينه، ميزان آسفالتين با شيب كمي افزايش يافته است. تاثير اسيد دودسيل بنزن سولفونيك در كاهش رسوب آسفالتين و هم چنين كاهش گرانروي نفت خام (كاهش حدود 48% ) نسبت به حلال¬هاي تولوئن(كاهش حدود 30% ) و زايلن (كاهش حدود 38% ) بيشتر است. طبق نتايج بدست آمده از آزمايشات ميكرومدل‌هاي شفاف محيط متخلخل، بازده توليد نفت در صورت تزريق زايلن نسبت به تزريق تولوئن بيشتر است. در صورت تزريق زايلن بازده توليد نفت از مدل حدود 62% بود؛ اين در حالي است كه در صورت تزريق تولوئن ميزان بازده توليد نفت از ميكرومدل حدود 52% محاسبه شد. طبق نتايج بدست آمده از آزمايشات سيلاب‌زني در مغزه، با افزايش دماي نفت، بازده توليد نفت از مغزه‌ها و تراوايي سنگ افزايش يافته و در نتيجه ميزان رسوبات آسفالتين درون محيط متخلخل سنگ كاهش يافته است به نحوي كه در دماي 200 درجه فارنهايت، بازده توليد نفت 48% و در دماي 77 درجه فارنهايت 40% بوده‌است . با افزايش دبي تزريق اسيد، بازده توليد نفت از مغزه‌ها در ابتدا افزايش و پس از رسيدن به يك مقدار بهينه كاهش داشته است. هم چنين ميزان رسوبات آسفالتين درون محيط متخلخل سنگ با افزايش دبي تزريق اسيد، ابتدا كاهش داشته و پس از مقدار بهينه (5/0 سي‌سي در دقيقه) افزايش داشته است. اميد است نتايج اين پژوهش بسترسازي مناسبي به منظور رفع مشكل آسفالتين در مخازن نفتي فراهم سازد.

Removal of asphaltene depositions is an important challenge in improving oil production from reservoirs. In this study, the asphaltene in crude oil and the effective factors in selecting the appropriate flow rate and solvent for removing asphaltene deposits for one of the southwestern oil reservoirs of Iran were comprehensively studied. In this regard, three solvents of toluene, xylene, and dodecyl benzene sulfonic acid were used. According to the results, with increasing the volume of solvents in crude oil, the amount of asphaltene deposition decreased to the optimal amount and after this optimal amount, the amount of asphaltene increased with a slight slope. The effect of dodecyl benzene sulfonic acid on reducing asphaltene deposition as well as reducing the viscosity of crude oil (about 48% reduction) is more than toluene (about 30% reduction) and xylene (about 38% reduction) solvents. According to the results obtained from the transparent porous media experiments, the recovery factor of oil in the case of xylene injection is higher than in toluene injection. In the case of xylene injection, the oil production efficiency from the model was about 62%; Meanwhile, in the case of toluene injection, the oil production efficiency was calculated from the micro model to be about 52%. According to the results obtained from core flooding experiments, with increasing oil temperature, the recovery factor of oil from the cores and also rock permeability increased. As a result, the amount of asphaltene deposits in the porous media of the rock decreased. In such a way, at a temperature of 200 degrees Fahrenheit, the recovery factor of oil production was 48% and at 77 degrees Fahrenheit was 40%. With the increase in acid injection flow rate, the recovery factor of oil initially increased and decreased after reaching an optimal value. Also, the amount of asphaltene depositions in the porous media of the rock decreased with increasing the acid injection rate and then increased after an optimum amount (0.5 cc/min). It is hoped that the results of this study will provide a suitable base to solve the problem of asphaltene deposition in oil reservoirs.

عليرضا خزعلي، روح‌اله‌ هاشمي

حميدرضا شاهوردي، محسن محمدي