توصيفگر ها :
سانسوريا ابلق , كشت بافت , كالوس زايي , جنين غيرجنسي , شيمر
چكيده فارسي :
چكيده
سانسوريا گياهي زينتي با برگ¬هاي زيبا، تك لپه و چند ساله و داراي شكل و رنگ متنوع مي¬باشد.اين گياه از لحاظ زينتي، دارويي، صنعتي و محيط زيستداراي اهميت فراوان مي¬باشد. تكثير گياه سانسوريا ابلق از طريق تقسيم ريزوم صورت مي¬گيرد و به علت شيمر پريكلينال بودن، تكثير از طريق قلمه امكان پذير نيست و عمدتاً گياهان غيرابلق و سبز توليد مي¬شوند. تكثير سانسوريا از طريق كشت بافت نيز در برخي از كشورهاي جنوب شرق آسيا صورت مي¬گيرد. در اين تحقيق درخصوص بررسي اثر محيط كشت و ريزنمونه در تكثير غيرجنسي سانسوريا ابلق و همچنين امكان انتقال صفت طلايي بودن حاشيه برگ¬ها از طريق كشت بافت اقدام گرديد.در اين پژوهش به طور كلي سه تيمار شامل: اثر غلظت متفاوت تنظيم¬كننده رشد و تاثير نوع ريزنمونه بر ميزان كالوس¬دهي، شاخه¬زايي و ريشه¬دهي، تاثير ارتفاع شاخه بر صفت ريشه¬دهي و همچنين بررسي امكان توليد گياهچه ابلق، مورد بررسي قرار گرفت. پس از ضدعفوني نمودن برگ¬ها، از سه قسمت برگ به صورت جداگانه ريزنمونه تهيه شد( قسمت طلايي به صورت خالص، قسمت ابلق( سبز و طلايي با هم) و قسمت سبز). جهت القاي كالوس¬، ريزنمونه¬ها به محيط كشت MS حاوي تنظيم كننده رشد 2,4-D با غلظت¬هاي مختلف منتقل شدند و در پايان كالوس¬دهي، صفاتي از قبيل درصد كالوس¬زايي، وزن و حجم كالوس¬ها و كيفيت آنها مورد بررسي قرار گرفت كه بهترين ريزنمونه، بافت سبز و در تيمار 2,4-D با غلظت mg/l 45/0 بود. براي القاي شاخه¬دهي، كالوس¬هاي توليد شده به محيط كشت MS حاوي هورمون BA با غلظت¬هاي متفاوت منتقل شدند كه با اندازه¬گيري صفات مورد بررسي( تعداد شاخه و جنين غيرجنسي توليد شده، ارتفاع شاخه، درصد باززايي شاخه و تعداد برگ) در اين مرحله نيز ريزنمونه بافت سبز، از نظر تعداد شاخه¬دهي و توليد جنين غيرجنسي داراي بيشترين مقدار توليد بود. براي مرحله ريشه¬زايي نيز شاخه-هاي حاصل از محيط كشت القاي شاخه¬ كه به ارتفاع و رشد مناسب رسيده بودند( آنهايي كه برگ تشكيل شده و كاملاً باز شده بودند وحداقل ارتفاع يك سانتي¬متر داشتند) به محيط كشت 1/2MSحاوي هورمون IBAبا غلظت mg/l 2 منتقل شدند و صفاتي مانند درصد ريشه¬زايي، تعداد و طول ريشه اندازه¬گيري شد. گياهاني كه طول آنها موقع انتقال 2 سانتي¬متر بودند داراي بهترين نتايج شدند. تعداد پنج شاخه كاملاً طلايي نيز حاصل گرديد كه در محيط ريشه¬زايي هيچ ريشه¬اي توليد نكردند. در ساير گياهچه¬ها موقعي كه اندازه ريشه¬ها حدود 5 سانتي¬متر رسيد در گلدان¬هاي كوچك حاوي كوكوپيت و پرليت با مخلوط 1:1 كشت شدند و پس از سازگاري به گلخانه منتقل شدند.
چكيده انگليسي :
Abstract
Sansevieriais native to West Africa and South Asia and has more than 70 species that grow in relatively hot and dry areas. It is a monocot and perennial plant with various shapes and colors with ornamental leaves and a relatively high economic value. Sansevieriais an ornamental plant that is also used for medicinal and industrial purposes. The leaves of this plant are ornamental and the plants of this genus have various shapes and colors. Sansevieria trifasciata "Laurentii" is very important in terms of ornamentation, marketability and economy. Propagation of this plant through cuttings mainly produces non-stemming and green plants. In this research, the effect of culture medium and explants on the asexual reproduction of Sansevieria trifasciata "Laurentii" and also the possibility of transferring the trait of golden leaf margins through tissue culture were investigated. In this research, three main objectives were investigated in general. 1- The effect of different concentration of growth regulator on the rate of callus production, branching and rooting. 2- The effect of the type of explant on the mentioned traits and also the production of chimeras. 3- The effect of seedling height on rooting traits. After disinfecting the leaves, explants were prepared from three parts of the leaves separately (the golden part in pure form, the chimeras part (green and golden together) and the green part). In order to induce callus, explants were transferred to MS culture medium containing growth regulator 2,4-D with different concentrations and at the end of callus formation, traits such as callus formation percentage, weight and volume of callus and their quality was investigated and the best explant was green tissue and treated with 2,4-D with a concentration of 0.45 mg/l. To induce branching and seedling formation, the produced calli were transferred to MS culture medium containing BA hormone with different concentrations, which were evaluated by measuring the characteristics (number of seedlings and asexual embryos produced, seedling height, regeneration percentage) branches and number of leaves) in this stage, the green tissue explant had the highest amount of production in terms of the number of branches and the production of asexual embryos. For the rooting stage, the resulting seedlings that had reached the appropriate height and growth (the ones that had formed leaves and fully opened and had a height of at least 1 cm) were added to 1.2MS culture medium containing IBA hormone with a concentration of 2mg/ l were transferred and traits such as rooting percentage, number and length of roots were measured. Plants whose length was 2 cm at the time of transfer had the best results. Five completely golden seedlings were also obtained, which did not produce any roots in the rooting medium. When the size of the roots reached 5 cm, they were planted in small pots and transferred to the greenhouse after adaptation.