توصيفگر ها :
كم آبياري , آبياري موضعي , كود نيتروژن , تقسيط نيتروژن , ذرت سيلويي , بهره وري آب
چكيده فارسي :
يكي از راه‌حل هاي مناسب جهت سازگاري با خشكسالي و كمبود آب و حفظ توليد در مناطق خشك روش آبياري قطره-اي زيرسطحي است. در روش آبياري قطره¬اي زيرسطحي فقط منطقه ريشه آبياري مي¬شود و از آب موجود به طور مؤثرتري استفاده مي شود. هدف از اين تحقيق بررسي اثر سطوح مختلف مديريت كودي (نيتروژن، كلات آهن و روي) و آب بر عملكرد، اجزاي عملكرد و شاخص¬هاي بهره¬وري آب (WP) و بهره¬وري آب آبياري (IWP) تحت سيستم آبياري قطره‌اي زيرسطحي (SDI) است. در سال اول دو سطح آبياري شامل يك سطح آبياري كامل (W1=ETC)و يك سطح كم¬آبياري ملايم (W2=0.87W1) و در سال دوم سه سطح آبياري شامل يك سطح آبياري كامل (W1)، يك سطح كم¬آبياري ملايم (W2=0.84W1) و يك سطح كم¬آبياري متوسط (W3=0.76W1) اجرا شد. تيمارهاي مديريت كود شامل كاربرد 150 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در نه تقسيط (S9FZ0)، كاربرد 150 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در سه تقسيط (S3FZ0)، كاربرد 150 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در سه تقسيط و كاربرد كلات آهن و روي (S3FZ1) و كاربرد 150 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در نه تقسيط و كاربرد كلات آهن و روي (S9FZ1) بودند. تيمارهاي آزمايشي به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك در سه تكرار اجرا شد. شاخص¬هاي اندازه¬گيري شده شامل طول ساقه، شاخص سطح برگ و زيست-توده اندام هوايي طي رشد گياه ذرت بودند. هم¬چنين نيتروژن اوليه، نهايي خاك و برداشت شده توسط گياه در مرحله برداشت اندازه¬گيري شد. مديريت آبياري براساس محاسبه تبخير تعرق گياه با استفاده از رابطه فائوپنمن مانتيث، و اندازه گيري رطوبت خاك با استفاده از اگر و تانسيومتر بود. اثر سطوح آبياري بر زيست¬توده، عملكرد دانه، شاخص سطح برگ، بهره¬وري آب، بهره¬وري آب آبياري و نيتروژن برداشت شده توسط گياه در دو سال (P < 0.01) معني¬دار بود. اثر مديريت تقسيط نيتروژن بر زيست¬توده و بهره¬وري آب آبياري (P < 0.05) در دو سال معني¬دار بود. هم¬چنين اثر بر هم كنش آبياري و مديريت نيتروژن بر زيست¬توده در سال اول (P < 0.05) و سال دوم (P < 0.01) و عملكرد دانه در سال اول (P < 0.01) معني¬دار شد.كم¬ترين و بيش¬ترين مقدار زيست¬توده در سال اول به ترتيب برابر 19818 كيلوگرم در هكتار (S9FZ1W2) و27953 كيلوگرم درهكتار (S3FZ1W1) در سال دوم برابر 15452 كيلوگرم در هكتار (S9FZ0W3) و 24315 كيلوگرم در هكتار(S3FZ1W1) بود. بهره¬وري آب زيست توده، در سال اول به ازاي 13 درصد كاهش عمق آب آبياري نسبت به آبياري كامل، 7/7 درصد كاهش يافت، و در سال دوم به ازاي 16 و 24 درصد كاهش عمق آبياري، به ترتيب 5/7 و 5/10 درصد كاهش داشت. به طور كلي ميزان عملكرد در سال دوم به دليل افزايش شوري آب نسبت به سال اول كاهش داشت و در هر دو سال تيمار سه تقسيط كود نيتروژن عملكرد بهتري نسبت به تيمار نه تقسيط داشت. به طور كلي، بر اساس شاخص هاي عملكرد و بهره¬وري آب، كم¬آبياري براي گياه ذرت تحت سيستم آبياري قطره اي زير سطحي توصيه نمي شود، زيرا ميزان عملكرد و بهره¬و¬ري آب همزمان با اعمال تنش آبي به طور معني داري در هر دو سال كاهش يافت.
چكيده انگليسي :
One of the suitable solutions to adapt to drought and water shortage and keeping production in arid areas is subsurface drip irrigation method (SDI). In the SDI, only the targeted root area is irrigated and the available water is used more effectively. The purpose of this research was to investigate the effect of different levels of fertilizer management (nitrogen, iron and zinc chelate) and water on yield, yield components, water productivity (WP) and irrigation water productivity (IWP) indicators under SDI. In the first year, two irrigation levels including a full irrigation level (W1=ETC) and a mild deficit irrigation level (W2=0.87 W1) and in the second year three irrigation levels including W1, W2=0.84W1 and W3=0.76W1 were implemented. Fertilizer management treatments include the application of 150 kg N ha-1 in nine splits (S9FZ0), the application of 150 kg N ha-1 in three splits (S3FZ0), the application of 150 kg N ha-1 in three splits and the application iron and zinc chelate (S3FZ1) and the application of 150 kg N ha-1 in nine splits and the application of iron and zinc chelate (S9FZ1). The experimental treatments were arranged in the split plot in a complete block design with three replications. The measured indices included stem length, leaf surface index and shoot biomass during maize plant growth. Also, the initial and final nitrogen of the soil and crop N-uptake were measured at the harvest stage. Irrigation management was based on the calculation of plant evapotranspiration using the FAO Penman-Monteith method, and soil moisture measurement by using a hand soil auger and tensiometer. The effect of irrigation levels on total biomass (TB), grain yield (GY), leaf area index (LAI), WP, IWP and N-uptake in two years was significant (P < 0.01). The effect of N management on TB and IWP was significant (P < 0.05) in two years. Also, the interaction effect of irrigation and N management on TB in the first year (P < 0.05) and the second year (P < 0.01) and the grain yield in the first year (P < 0.01) was significant. The lowest and highest TB was 19818 kg ha-1 (S9FZ1W2) and 27953 kg ha-1 (S3FZ1W1) in 2019, respectively, and in 2020 it was 15452 kg ha-1 (S9FZ0W3) and 24315 kg ha-1 (S3FZ1W1). Water productivity decreased by 7.7% for 13% decrease in irrigation water depth compared to full irrigation in 2019, and TB decreased by 7.5% and 10.5%, in contrast to a 16% and 24% decrease in irrigation depth, respectively in 2020. In general, the yield in the second year was reduced due to the higher water salinity in 2020 compared to the first year. In both years, the three splits of N fertilizer had a better performance than the nine splits. In general, based on the indicators of yield and water productivity, deficit irrigation is not recommended for the maize under the subsurface drip irrigation system in an arid area, because since the TB and WP decreased significantly in both years simultaneously with the application of water stress.
