توصيفگر ها :
مكان يابي , صنايع , آناليز تصميم گيري چندمعياره، , تركيب خطي - وزني , رفسنجان
چكيده فارسي :
مكان يابي شهرك ها و نواحي صنعتي با لحاظ كردن آثار و پيامدهاي آن بر محيط زيست، اقتصاد و اجتماع؛ پارامتري اثرگذار در برنامه¬ريزي¬هاي ملي، منطقه¬اي است. مكان سازگار و درخور به منظور استقرار صنايع، طيف گسترده¬اي از معيارها را مد نظر قرار داده و باعث هماهنگي و هم راستا شدن منافع اقتصادي و اجتماعي با پايداري محيط زيست مي¬شود. براي رسيدن به توسعه پايدار، نياز به شيوه¬اي نوين در يافتن مكان صنايع مي¬باشد تا اثرات منفي ناشي از تاسيس و فعاليت صنايع را كاهش دهد. هدف اين مطالعه ارزيابي مطلوبيت مكاني شهرك¬هاي صنعتي شهرستان رفسنجان با بهره¬گيري از روش AHP، تركيب خطي- وزني و منطق بولين در سيستم اطلاعات جغرافيايي مي¬باشد. نخست طي بررسي منابع و كسب استانداردها، معيارها و زيرمعيارهاي استقرار صنايع تعيين شدند. معيارها شامل: محيط¬هاي زيست فيزيكي، بيولوژيكي و اقتصادي-اجتماعي و زيرمعيارها شامل: شيب، چاه، رودخانه، آبخوان، گسل، سازندها، پهنه سيلاب، منطقه حفاظت، فرسايش، جاده، راه¬آهن، فرودگاه، شهر، روستا، معادن موجود، شهرك¬هاي صنعتي موجود و پوشش اراضي. پس از تعيين معيارهاي اثرگذار، استانداردسازي، تعيين وزن و تلفيق به دو روش بولين و تركيب خطي وزني انجام گرفت. نتايج تلفيق نشان داد با لحاظ محدوديت¬ها و قابليت¬هاي محيط زيستي و آمايشي، لايه فرودگاه و لايه شهرك¬هاي صنعتي موجود سبب محدوديت شديد شده به نحوي كه هيچ پهنه¬اي براي اسقرار صنايع مناسب نباشد. در نتيجه با حذف دو لايه فرودگاه و شهرك¬هاي صنعتي موجود، در روش بولين 26/29602 هكتار(5/3 درصد) و در روش تركيب خطي وزني 43/90173 هكتار(89/10 درصد) از مساحت شهرستان رفسنجان در طبقه مناسب براي احداث شهرك¬هاي صنعتي قرار دارد. بكارگيري روش تركيب خطي – وزني نشان داد كه مكان¬هاي كنوني شهرك¬هاي صنعتي مستقر در منطقه مطالعاتي در پهنه¬هاي نسبتا مناسب و يا تناسب متوسط قرار دارند.
چكيده انگليسي :
An effective factor regarding national and regional planning is locating towns and industrial areas, or taking into account its consequences on the environment, economy and society. A wide range of criteria are involved in locating a place for the establishment of industries, causing the coordination and alignment of economic and social benefits thereby, environmental sustainability. To achieve sustainable development, there is a need for novel ways of locating industries to reduce their potential negative effects caused by industrial establishment and activity. The purpose of this research was to evaluate the spatial desirability of industrial towns in Rafsanjan city using AHP method, weighted linear combination and Boolean logic in geographic information system. First, criteria and sub-criteria for the establishment of industries were determined using literature review and related standards. Physical, biological and socio-economic environments were considered as main criteria and sub-criteria were: slope, well, river, aquifer, fault, formations, flood zone, protection zone, erosion, road, railway, airport, city, village, existing mines, existing industrial towns and land cover. Once effective criteria were identified, standardization, determination of weight and consolidation were performed using Boolean and weighted linear combination methods. The integration results indicated that the layer of airport and existing industrial towns have caused severe restrictions in a way that no area is suitable for the establishment of industries considering the limitations and capabilities of the environment and facilities. As a result, the area located in the appropriate category for the construction of industrial towns, after excluding these two layers, were 29,602.26 hectares (about 3.5%) and 43,173.90 hectares (about 10.89%) using the Bolin method and weighted linear combination method, respectively. The linear-weighted combination method also showed that the current locations of industrial towns in the study area were located in relatively suitable/medium suitable areas.