توصيفگر ها :
دامپروري , كشاورزي , كشت برنج , گازهاي گلخانه‌اي , گاز متان
چكيده فارسي :
چكيده:
گازهاي گلخانه‌اي گازهايي همچون متان و دي‌اكسيد كربن هستند كه سبب ايجاد يك تعادل دمايي در سطح كره زمين مي‌شوند. متان گاز گلخانه‌اي است كه اثرات بسيار قوي‌تري نسبت به دي‌اكسيد كربن دارد و تغييرپذيري آن در اتمسفر عمدتاً نتيجه تعادل خالص بين منابع و ته‌نشست‌ها در سطح زمين و واكنش‌هاي شيميايي در جو است. در بين منابع توليد متان، بخش كشاورزي نقش مهمي دارد كه در كشورهاي در حال توسعه مانند ايران اين موضوع اهميت بيشتري دارد. لذا اين مطالعه با هدف بررسي ميزان متان انتشار يافته از هر كدام از بخش‌هاي كشاورزي (كشت برنج) و دامپروري و همچنين بررسي سالانه ميزان انتشار متان از اين دو بخش در دهه گذشته (1390 تا 1399) در استان‌هاي مختلف ايران انجام شده است. براي محاسبه ميزان انتشار متان داده‌هاي مختلف در استان‌هاي كشور از آمارنامه‌هاي وزارت جهاد كشاورزي كشور جمع‌آوري و مورد استفاده قرار گرفته است. داده‌هاي ميزان بارش و دما از سازمان هواشناسي كشور براي هر استان اخذ شده است. به منظور محاسبه ضرايب انتشار از پيش‌فرض هيئت بين دولتي تغييرات آب و هوايي (IPCC) جهت انتشار گاز متان ناشي از تخمير روده‌اي، ذخيره كود دامي، انتشار كل دام‌ها و انتشار متان از دو حد كم و زياد براي كشت برنج استفاده شده است. نتايج نشان داد كه ميزان انتشار متان حاصل از تخمير روده‌اي و ذخيره كود در دام‌هاي سنگين (گاو، گوساله، گاوميش و شتر) نسبت به ساير دام‌ها بيشتر بود. استان‌هاي مازندران، فارس و خراسان رضوي بيشترين سهم را در توليد گاز متان از بخش دامپروي نشان دادند. نتايج حاصل از بررسي انتشار متان از مزارع كشت برنج نشان داد كه استان‌هاي مازندران و گيلان بيشترين سطح زير كشت و بارندگي سالانه را داشته و در نتيجه بيشترين سهم انتشار متان از اين بخش را داشتند. در مجموع و ميانگين 10 ساله براي هر دو بخش دامپروري و كشت برنج در كل كشور ايران ميزان انتشار متان به ترتيب 955 و 64 تا 160 هزار تن در سال تخمين زده شد. بيشترين ميزان انتشار متان از بخش دامپروري در سال 1392 بوده كه سهم انتشار كل اين بخش (تخمير روده‌اي و ذخيره كود) و تخمير روده‌اي دام‌ها به ترتيب به ميزان 1274 و 1069 هزار تن در سال بود. سرانه انتشار متان از بخش دامپروري در اين سال 5/16 كيلوگرم به ازاي هر فرد در كشور بوده است. در بخش كشت برنج بيشترين ميزان انتشار متان براي سال‌هاي 1397 و 1398 به ترتيب حداكثر 245 و 235 هزار تن در سال و حداقل 89 و 86 هزار تن در سال به دست آمد. استان مازندران در بين استان‌هاي كشور در ميزان توليد گاز متان هم در بخش كشاورزي و هم دامپروري بيشترين سهم انتشار متان را نشان داد. باتوجه به ميزان انتشار متان در بخش‌هاي مختلف كشاورزي در كشور برنامه‌ريزي براي كاهش انتشار اين گاز گلخانه‌اي به ويژه در بخش دامپروري پيشنهاد مي‌شود.
چكيده انگليسي :
Abstract
Greenhouse gases are gases such as methane and carbon dioxide that create a temperature balance on the surface of the earth. Methane is a greenhouse gas with much stronger effects than carbon dioxide, and its variability in the atmosphere is mainly the result of the net balance between sources and sinks at the Earth's surface and chemical reactions in the atmosphere. Among the sources of methane production, the agricultural sector plays an important role, which is more important in developing countries such as Iran. Therefore, this study was conducted with the aim of investigating the amount of methane emitted from each of the agricultural (rice cultivation) and animal husbandry sectors, as well as the annual investigation of the amount of methane emitted from these two sectors in the last decade (2011 to 2020) in different provinces of Iran. To calculate the amount of methane emissions, various data in the country's provinces have been collected and used from the statistics of the Ministry of Agricultural Jihad. Rainfall and temperature data were obtained from the National Meteorological Organization for each province. In order to calculate the emission coefficients from the default of the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) for the emission of methane gases due to intestinal fermentation, stocking of livestock manure, emission of total livestock and methane emission, two low and high limits have been used for rice cultivation. The results showed that the amount of methane emission from intestinal fermentation and manure storage in heavy livestock (cows, calves, buffaloes and camels) was higher than other livestock. Mazandaran, Fars and Khorasan Razavi provinces showed the largest share in the methane emmision from livestock sector. The results of methane emissions from rice fields showed that Mazandaran and Gilan provinces had the largest area under cultivation and annual rainfall, and as a result, had the largest share of methane emissions from this sector. In total and the 10-year average for both animal husbandry and rice cultivation sectors in the whole country of Iran, the amount of methane emission was estimated to be 955 and 64 to 160 thousand tons per year, respectively. The highest amount of methane emissions was from the animal husbandry sector in 2013, where the share of the total emissions of this sector (intestinal fermentation and manure storage) and intestinal fermentation of livestock was 1274 and 1069 thousand tons per year, respectively. The per capita emission of methane from the animal husbandry sector this year was 16.5 kg per person in the country. In the rice cultivation sector, the highest amount of methane emission was obtained for the years 2018 and 2019, respectively, a maximum of 245 and 235 thousand tons per year and a minimum of 89 and 86 thousand tons per year. Among the provinces of the country, Mazandaran province showed the highest share of methane emmision in both agriculture and animal husbandry sectors. Considering the amount of methane emission in different agricultural sectors in the country, planning to reduce the emission of this greenhouse gas is suggested, especially in the animal husbandry sector.
