توصيفگر ها :
فيتوشيميايي , رسوب , رواناب , كاربرد دارويي و صنعتي , هدررفت خاك
چكيده فارسي :
هدف اين مطالعه تعيين نقش حفاظتي كنگر صحرايي در رويشگاه‌هاي استان اصفهان و بررسي تاثير عوامل محيطي بر تركيب اسيدهاي چرب بذر گياه بود. گياه از 5 رويشگاه اصلي كرد سفلي تيران و كرون، كرچ بوئين و مياندشت، صادقيه فريدون¬شهر، مورك و كمه سميرم در استان اصفهان جمع‌آوري شد. اين مطالعه در پنج حوزه مختلف دنبال شد. 1- استخراج عصاره و شناسايي تركيب-هاي اسيد چرب بذر در طي مراحل فنولوژيكي ابتدا و انتهاي بذردهي. 2- تعيين درصد تاج پوشش و تراكم در واحد سطح كنگر صحرايي، تعيين وضعيت وگرايش وضعيت مرتع. 3- مطالعه مهم¬ترين عامل¬هاي محيطي در سه بخش فيزيوگرافي، خاك و اقليم. 4- تعيين ميزان رواناب و رسوب توليدي با استفاده از دستگاه شبيه‌ساز باران با شدت بارش 2 ميلي متر بر دقيقه در طي دو زمان تداوم بارش 15 دقيقه¬اي متاثر از درصد¬هاي پوشش كم (6-3)، متوسط (14-7) و زياد (23-15) گياه. 5- برآورد هدررفت خاك بر اساس مدل جهاني فرسايش خاك اصلاح شده. عصاره‌گيري از يكصد گرم توده بذري معين با استفاده از دستگاه عصاره‌گير سوكسله انجام شد. جهت شناسايي تركيب¬ اسيدهاي چرب بذر از دستگاه كروماتوگرافي گازي يونش شعله¬اي استفاده شد. بيشترين ميزان عصاره توليدي به مكان مرتعي كمه (21/7 %) اختصاص يافت و كمترين ميزان نيز از كرچ (21/3 %) گزارش شد. شش تركيب اسيد چرب شامل اسيد¬هاي چرب مريستيك، پالميتيك، استئاريك، اولئيك و لينولئيك و لينولنيك در عصاره توليدي شناسايي شد كه تركيب-هاي اسيد مريستيك و لينولئيك كمترين و بيشترين محتوي كمي را داشتند. بيشترين و كمترين ميزان درصد تاج پوشش و تراكم در واحد سطح كنگر صحرايي به ترتيب به كمه و كرچ اختصاص يافت. وضعيت مرتع از متوسط تا ضعيف گزارش شد. گرايش وضعيت مرتع در كرچ و صادقيه پيش¬رونده و در كردسفلي، مورك و كمه قهقرايي بود. رواناب و رسوب توليدي در مكان¬هاي مرتعي در طي دو زمان تداوم بارش اوليه و ثانويه از درصد پوشش¬گياهي كم كنگر صحرايي به زياد روند كاهشي معني¬داري داشت. بيشترين ميزان عامل هدررفت خاك در درصد زياد پوشش كنگر صحرايي از مكان مرتعي صادقيه 62/17 تن بر هكتار در سال گزارش شد و كمترين ميزان هم به طور مشترك به ترتيب براي كمه و كرد سفلي با ارزش يكسان 23/1 تن بر هكتار در سال گزارش شد. براي مطالعه تشابه موجود بين مكان¬هاي مطالعاتي و طبقه‌بندي آنها، از 20 عامل محيطي و 5 شاخص كيفي اصلي (تركيب¬هاي اسيدهاي چرب) كنگر صحرايي بر اساس شاخص تشابه گاور، با الگوريتم پيوستگي منفرد، طبقه‌بندي خوشه¬اي گرديد. نتايج نشان داد كه مكان¬هاي مطالعاتي در سطح تشابه 59 درصد در 4 رويشگاه عمده قرار مي¬گيرند. رويشگاه اول شامل مكان¬هاي مطالعاتي مورك و كمه، رويشگاه دوم شامل كرچ، رويشگاه سوم شامل كردسفلي و رويشگاه چهارم شامل صادقيه مي¬باشد. جهت بررسي خصوصيات رويشگاهي و تعيين ارتباط بين شاخص¬هاي كيفي بذركنگر صحرايي با شرايط بوم‌شناختي مناطق مطالعاتي رج‌بندي به روش تحليل كاهشي انجام شد. با در نظر گرفتن تفكيك مكان¬هاي مطالعاتي به چهار رويشگاه عمده و مطالعه خصوصيات بوم‌شناختي آنها و كاربري¬هاي ويژه¬اي كه هر كدام از تركيب¬هاي اسيد چرب بذر كنگر صحرايي در زمينه¬هاي گوناگون مي¬تواند داشته باشد، رويشگاه‌هاي تفكيكي از يكسري ظرفيت¬هاي بالفعل و بالقوه اختصاصي و انحصاري برخوردار هستند. يافته¬ها نشان داد كه رويشگاه 1 از نظر توليد امگا 3، رويشگاه 2 از جهت توليد امگا 9 و رويشگاه 4 از جنبه توليد امگا 3 و كاربرد در منابع سوختي از مزيت و برتري برخوردار است.
چكيده انگليسي :
The purpose of this study was to determine the conservative role of G. tournefortii L. in the habitats of Isfahan province and investigation of environmental factor impact on fatty acids composition of the plant seed. The plant was collected from 5 major habitats including of Kordesofla Tiran and Karvan, Kerch Buein and Miandasht, Sadeghieh Fereydoonshahr, Murak and Komeh Semiram all in Isfahan province. This study was followed in five different areas. 1- Extraction and identification of the fatty acid compounds of seeds during the two phenological stages (i.e. the beginning and end of seed production). 2- Determination of the percentage of cover and density per unit area of G. tournefortii L., as well as the range condition and range condition trend. 3- Investigation of the major environmental factors in the three sections of physiography, soil and climate. 4- Determination of the amount of runoff generated and sediment yield using a rainfall simulator with the rainfall intensity of 2 mm/min during two rainfall continuity times of 15 minutes as affected by low (3-6), moderate (7-14) and high (15-23) coverage percentages of the plants and 5- Estimation of soil loss based on the Revised Universal Soli Loss Equation. Extraction was done using 100 g of a specific seed mass through the Soxhlet apparatus. Gas chromatography/flame ionization detector was then used to identify the fatty acid compounds of the seeds. The highest amount of the extract produced was assigned to Komeh (7.21%) while the lowest one was reported from the Kerch (3.21%) study sites. Six fatty acid compounds including: myristic, palmitic, stearic, oleic, linoleic, and linolenic acids were identified in the extract yield; myristic and linoleic acids had the lowest and the highest quantitative content, respectively. The highest and lowest canopy cover percentage and density/unit area of G. tournefortii L. were found at Komeh and Kerch. The range condition varied from moderate to poor. The range condition trend was upward in Kerch and Sadeghieh while it was downward in Kurdsofla, Murak, and Komeh. The runoff generation and sediment yield during the two rainfall continuity times of primary and secondary rainfall followed a significant decreasing trend from the low G. tournefortii L. percentage vegetation to the high one. The highest value of soil loss in the high percentage of the plant vegetation was reported at 17.62 T/ha/y from Sadeghieh while its lowest value was jointly recorded at 1.23 T/ha/y for Komeh and Kurdesofla. To study the existing similarity among the study sites and their classification, a cluster classification containing 20 environmental factors and 5 major quality indices of G. tournefortii L. seeds was applied based on the Gower similarity index and single linkage algorithm. The classified sites were located in 4 major habitats at a 59% similarity level: 1) Murak and Komeh, 2) Kerch, 3) Kordesofla, and 4) Sadeghieh site. To assess the features of these habitats and determine the relationship among the qualitative indices of G. tournefortii L. by considering the ecological conditions of the study sites, ordination was obtained through the Redundancy Analysis method. Concerning the separation of the study sites and their ecological features by studying and specifying the fatty acid compounds application, as identified from the plant seeds extract, these habitats were qualified as having a series of actual and potential specific and exclusive capacities. The findings showed that the first habitat in terms of omega-3 production, the second one in regard to omega-9 production, and the forth one in terms of omega-3 production and application in fuel sources had advantages and displayed superiority.
