توصيفگر ها :
پروبيوتيك , ريزپوشاني , لاكتوباسيلوس پلانتاروم , لاكتوباسيلوس فرمنتوم , سوسيس فاقد نيتريت
چكيده فارسي :
فراوردههاي پروبيوتيكي، مواد غذايي فراسودمندي هستند كه موجب ارتقاء سلامتي ميشوند. در توليد محصولات گوشتي پروبيوتيك، چالش اصلي، قرار گرفتن باكتري¬هاي پروبيوتيك در معرض فرايند حرارتي اعمال شده هنگام پخت اين محصولات مي-باشد. هدف اين پروژه مقاوم سازي باكتري¬هاي پروبيوتيك لاكتوباسيلوس پلانتاروم PTCC1896 و لاكتوباسيلوس فرمنتوم PTCC1744 با استفاده از پوشش¬هاي هيدوركسي پروپيل متيل سلولز و مالتودكسترين و بهينه سازي نسب اين دو پوشش مي¬باشد. در نهايت بررسي اثر اين پوشش¬ها بر روي زنده¬ماني اين باكتري¬ها در فرايند پخت سوسيس تخميري و در شرايط شبيه¬سازي شده گوارشي و در نهايت توليد محصولي با حفظ خواص پروبيوتيكي از اهداف اين پروژه مي¬باشد. در پژوهش انجام شده براي توليد سوسيس تخميري پروبيوتيك پخته شده¬ فاقد نيتريت، از فرايند ريزپوشاني با روش خشك كردن پاششي براي مقاوم¬سازي اين دو باكتري استفاده شد. درصدهاي مختلفي از مواد پوششي ذكر شده جهت ريزپوشاني اين باكتري¬ها استفاده گرديد و در نهايت 12 تيمار به اضافه تيمار شاهد (سوسيس تخميري حاوي باكتري¬هاي آزاد، فاقد پخت و داراي نيتريت) تهيه گرديد. براي بررسي پروبيوتيك بودن، نمونه¬ها در شرايط شبيه¬سازي شده گوارشي قرار¬گرفتند و تعداد باكتري¬هاي فعال هنگام رسيدن به روده بزرگ به¬دست آمد. با توجه به شباهت كلني¬هاي لاكتوباسيلوس پلانتاروم و لاكتوباسيلوس فرمنتوم بر روي محيط كشت، روشي جهت بدست آوردن تعداد و نسبت اين دو به كار برده شد. آزمون¬هاي فيزيكوشيميايي، ميكروبي و حسي بر روي تيمارها انجام شد. بالاترين اثر حفاظتي از باكتري¬ها در حين خشك كردن پاششي و شرايط شبيه سازي شده¬گوارشي، مربوط به استفاده از هر دو ماده¬ي پوششي هيدروكسي پروپيل متيل سلولز و مالتودكسترين به ترتيب با نسبت¬هاي 3 و 3 درصد در اين تيمارها بودند. همچنين نتايج زنده¬ماني دو باكتري لاكتوباسيلوس پلانتاروم و لاكتوباسيلوس فرمنتوم نشان داد كه لاكتوباسيلوس فرمنتوم ريزپوشاني شده در نمونه سوسيس بلافاصله بعد از مرحله پخت در اثر حرارت اعمال شده از بين رفته بود. تيمارهايي كه تعداد باكتري¬هاي زنده در آن¬ها در انتهاي شرايط شبيه سازي شده گوارشي، از سايرين بيشتر بود و تفاوت معني¬داري را ايجاد مي¬كردند (05/0p<) و باكتري¬هاي پروبيوتيك موجود در آن توسط درصدهاي 3 و 3، 5/1 و 3، 3 و 5/1 از هيدروكسي¬پروپيل¬متيل¬سلولز و مالتودكسترين پوشش¬دهي شده بودند، جهت بررسي خصوصيات فيزيكوشيميايي، ميكروبي و حسي مورد استفاده قرار گرفتند. نتايج آزمون¬هاي فيزيكوشيميايي و ميكروبي در سطح قابل قبولي مطابق با استاندارد ايران براي اين محصول قرار داشت اما خصوصيات فيزيكي نمونه¬هاي اصلي به خوبي نمونه شاهد (سوسيس تخميري موجود در بازار) نبود و تفاوت معني داري در سطح اطمينان 95 درصد باهم داشتند (05/0p<). نتايج حاصله نشان مي¬دهد كه با تلقيح باكتري¬هاي پروبيوتيك ريزپوشاني شده با مواد پوششي مناسب و ارزان و با اعمال پخت بر روي سوسيس، مي¬توان زمينه سازي توليد محصول گوشتي پروبيوتيك را در بازار ايجاد كرد اما براي رسيدن به نتيجه¬ي نهايي لازم است صحت اين داده¬ها در مقياس صنعتي نيز بررسي شود.
چكيده انگليسي :
Probiotic products are beneficial food items that promote health. In the production of probiotic meat products, the main challenge is the exposure of probiotic bacteria to the heat treatment process during cooking. The aim of this project is to enhance the resistance of Lactobacillus plantarum PTCC1896 and Lactobacillus fermentum PTCC1744 probiotic bacteria through the use of hydroxypropyl methylcellulose and maltodextrin coatings, as well as optimizing the ratios of these two coatings. Finally, the effect of these coatings on the survival of these bacteria during the fermentation cooking process and under simulated gastrointestinal conditions will be investigated to produce a product that preserves its probiotic properties. In the conducted research on the production of fermented probiotic sausages without nitrite, a micro-encapsulation method by spray drying was used to enhance the resistance of these two bacteria. Different percentages of the mentioned coating materials were used for the coating of these bacteria, resulting in 12 treatments along with a control group (fermented sausages containing free bacteria, without cooking, and with nitrite). To assess their probiotic nature, samples were subjected to simulated gastrointestinal conditions, and the number of active bacteria upon reaching the large intestine was determined. Due to the similarity of Lactobacillus plantarum and Lactobacillus fermentum colonies on the culture medium, a method was used to determine the numbers and ratios of these two bacteria. Physicochemical, microbiological, and sensory tests were performed on the treatments. The highest protective effect on the bacteria during the drying and simulated gastrointestinal conditions was observed in treatments that used both hydroxypropyl methylcellulose and maltodextrin coatings at ratios of 3% and 3%, respectively. Moreover, the viability of Lactobacillus fermentum coated bacteria was lost immediately after the cooking process due to the applied heat. Treatments that had a higher number of live bacteria at the end of the simulated gastrointestinal conditions showed a significant difference compared to others (p<0.05), and the probiotic bacteria in them were encapsulated with 3% and 3%, 3% and 1.5%, and 1.5% and 3% of hydroxypropyl methylcellulose and maltodextrin, respectively. These treatments were used to investigate the physicochemical, microbiological, and sensory properties. The results of physicochemical and microbiological tests met the acceptable standards in Iran for this product. However, the physical properties of the original samples did not match those of the control sample (fermented sausage available in the market), and they had a significant difference at a confidence level of 95% (p<0.05). The obtained results indicate that by inoculating encapsulated probiotic bacteria with suitable and cost-effective coatings and applying cooking to sausages, it is possible to create a basis for the production of probiotic meat products in the market. However, further evaluation of these findings at an industrial scale is necessary to reach a final conclusion.