توصيفگر ها :
امنيت غذايي , سيب زميني , محرك هاي رشد گياهي , سرعت فتوسنتز خالص , هدايت روزنه اي
چكيده فارسي :
سيب¬زميني با نام علمي Solanum tuberosum L. يكي از گياهان مهم زراعي در جهان به شمار مي‌رود كه نقش مهمي در امنيت غذايي دارد. در اين ميان محرك¬ها و تنظيم كننده¬هاي رشد گياهي از جمله ملاتونين، گاما آمينو بوتيريك اسيد (GABA) و سايكوسل احتمالا در افزايش كارايي توليد اين گياه نقش دارند. بنابراين در اين آزمايش تاثير تغذيه برگي گابا (10، 20، 30 ميلي¬گرم در ليتر)، سايكوسل (200 ،400 ميلي¬گرم در ليتر)، ملاتونين (1/0 ، 2/0 ، 4/0 ميلي¬مولار) و عدم محلول¬پاشي يا شاهد بر شاخص‌هاي رشد و عملكرد ميني‌تيوبر پيش پايه سيب¬زميني رقم آگريا مورد مطالعه قرار گرفت. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي در چهار تكرار در زمستان 1401 در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه شهركرد انجام شد. نتايج مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه محلول‌پاشي گابا در غلظت‌هاي 10، 20 و 30 ميلي‌گرم در ليتر باعث افزايش 36 ، 38 و 35 درصد سطح برگ نسبت به شاهد شد. وزن تر ميني‌تيوبر در تيمار 4/0 ميلي‌مولار ملاتونين و سپس تيمار 20 ميلي‌گرم در ليتر گابا نسبت به شاهد و ساير تيمارها بيشترين مقدار بود كه نسبت به شاهد به ترتيب باعث افزايش 50 و 36 درصد وزن تر ميني‌تيوبر شدند. بيشترين تعداد ميني‌تيوبر با اندازه بالاي 20 ميلي¬متر در تيمار ملاتونين با غلظت 4/0 ميلي‌مولار مشاهده شد كه نسبت شاهد باعث 58 درصد افزايش شد. تيمار 4/0 ميلي‌مولار ملاتونين باعث افزايش 45 درصد غلظت كلروفيل كل نسبت به تيمار شاهد شد. تيمار 20 و 30 ميلي‌گرم در ليتر گابا نيز به ترتيب باعث افزايش 55 و 34 درصد غلظت كلروفيل كل نسبت به تيمار شاهد شدند. محلول‌پاشي 20 ميلي‌گرم در ليتر گابا باعث افزايش 76 درصد سرعت فتوسنتز خالص نسبت به شاهد شد. علاوه بر اين محلول‌پاشي 4/0 ميلي‌مولار ملاتونين و 20 ميلي‌گرم در ليتر گابا به ترتيب باعث افزايش 146 و 177 درصد هدايت روزنه‌اي نسبت به تيمار شاهد شدند. به طور كلي با توجه به عملكرد و خصوصيات كمي و كيفي ميني‌تيوبر، ملاتونين و گابا در غلظت مناسب مي‌توانند به عنوان يك تحريك‌كننده زيستي مؤثر و كارا در بهبود رشد گياه سيب‌زميني و عملكرد ميني‌تيوبر مورد توجه و استفاده قرار گيرند.
چكيده انگليسي :
Potato, scientifically known as Solanum tuberosum L., is one of the world's most significant agricultural plants, playing a vital part in food security. Meanwhile, plant growth regulators and stimulators such as melatonin, gamma amino butyric acid (GABA), and cycocel are likely to play a role in enhancing this plant's production efficiency. As a result, the effect of foliar feeding of GABA (10, 20, 30 mg/liter), Cycocel (200, 400 mg/liter), and melatonin (0.1, 0.2, 0.4 mM) and the absence of foliar spraying or the control on the growth and performance indicators of pre basic mini tuber of potato of Agria cultivar were studied in this experiment. The experiment was carried out in four replications in the winter of 2023 in the Shahrekord University Research Greenhouse,Shahrekord,Iran using a completely randomized design. When the averages were compared, GABA foliar spraying at dosages of 10, 20, and 30 mg/L increased leaf area by 36, 38, and 35%, respectively, compared to the control. The fresh weight of the mini tuber was highest in the 0.4 mM melatonin treatment and subsequently in the 20 mg/L GABA treatment, compared to the control and other treatments, which increased the fresh weight of the mini tuber by 50% and 36%, respectively. The melatonin treatment with a dose of 0.4 mM produced the greatest number of minitubes larger than 20 mm, increasing the ratio of the control by 58%. When compared to the control treatment, 0.4 mM melatonin raised total chlorophyll concentration by 45%. GABA concentrations of 20 and 30 mg/L enhanced total chlorophyll concentration by 55 and 34%, respectively, when compared to the control treatment. Foliar application of 20 mg/L GABA enhanced net photosynthetic rate by 76% as compared to the control. Furthermore, when compared to the control treatment, foliar spraying with 0.4 mM melatonin and 20 mg/L GABA increased stomatal conductance by 146 and 177%, respectively. In general, melatonin and GABA at appropriate concentrations can be considered and employed an effective and efficient biological stimulants in enhancing potato plant development and mini tuber performance, based on the performance and quantitative and qualitative characteristics of mini tubers.
