شماره مدرك :
19209
شماره راهنما :
16641
پديد آورنده :
طالبي، عارفه
عنوان :

ارزيابي صفات مورفولوژيك و فيزيولوژيك ژنوتيپ هاي جو زراعي در دو رژيم رطوبتي

مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
ژنتيك و بهنژادي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
سال دفاع :
1402
صفحه شمار :
66ص.:مصور ، جدول ، نمودار
توصيفگر ها :
جو , تنش خشكي , تجزيه به مولفه‌هاي اصلي , شاخص‌هاي تحمل به خشكي
تاريخ ورود اطلاعات :
1402/11/23
كتابنامه :
كتابنامه
رشته تحصيلي :
كشاورزي
دانشكده :
مهندسي كشاورزي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1402/11/23
كد ايرانداك :
23009191
چكيده فارسي :
چكيده اين مطالعه به منظور ارزيابي تحمل به تنش خشكي ژنوتيپ‌هاي جو زراعي از طريق شاخص‌هاي تحمل و حساسيت به تنش (SSI، TOL،MP،GMP،STI،YSI،HMI) و عملكرد و اجزاي عملكرد و برخي صفات مورفولوژيك و فيزيولوژيك در مزرعه دانشگاه صنعتي اصفهان(چاه اناري) در سال1401-1400 انجام شد. در اين پژوهش 21 ژنوتيپ جو به طور جداگانه در دو سطح رطوبتي خاك (شرايط نرمال و تنش خشكي) و در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با دو تكرار مورد ارزيابي قرار گرفت. به طور كلي نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه تنش خشكي بر صفات زراعي شامل عملكرد دانه در واحد سطح و در بوته، عملكرد بيولوژيك، تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در متر مربع و صفت مورفولوژيك ارتفاع بوته و صفات فيزيولوژيك شامل محتوي پرولين برگ، فلورسانس كلروفيل، پراكسيد هيدروژن و مالون دي آلدئيد تاثير بسيار معني¬داري در سطح 1 درصد، و بر صفت وزن هزار دانه و صفات مورفولوژيك طول سنبله و تعداد پنجه بارور و همچنين بر صفات فيزيولوژيك كلروفيل a، كلروفيل b، كلروفيل كل، كلروفيل a/b و محتواي نسبي آب برگ در سطح 5 درصد تاثير معني‌داري داشت، ولي اثر آن روي شاخص برداشت و محتواي كارتنوئيد معني‌دار نبود. بين ژنوتيپ‌هاي مورد مطالعه از نظر كليه صفات زراعي و اجزاي عملكرد دانه و صفات مورفولوژيك و فيزيولوژيك به جز صفت نسبت كلروفيل a/b مورد اندازه¬گيري تفاوت معني‌داري در سطح يك و پنج درصد مشاهده شد، كه نشان¬دهنده تنوع ژنتيكي زياد در بين ژنوتيپ¬¬ها از نظر اين صفات مي‌باشد. اثر متقابل ژنوتيپ با تنش خشكي براي همه صفات فيزيولوژيك معني‌دار شد و تنها براي صفات نسبت كلروفيل a/b و محتواي نسبي آب برگ معني‌دار نبود. وجود تنوع ژنتيكي زياد و معني‌دار در بين ژنوتيپ‌هاي مورد مطالعه براي شاخص¬هاي تحمل و حساسيت به خشكي نشان¬دهنده اين واقعيت است كه ژرم¬پلاسم حاضر پتانسيل بالايي براي انتخاب ژنوتيپ‌هاي متحمل به خشكي در برنامه¬هاي اصلاحي دارد. نتايج PCA نشان داد كه ژنوتيپ¬هاي خاتم، مهر، 9-Es9598 و Es-96-6 ژنوتيپ‌هاي برتر در شرايط نرمال و ژنوتيپ¬¬هاي يوسف، 29-p98 و p-97-19 ژنوتيپ¬هاي برتر تحت شرايط تنش خشكي هستند. نتايج PCA همچنين نشان داد كه ژنوتيپ¬هاي مهتاب، گوهران، ارمغان، 15- Es9597، Es97-10 و 14-p9698 ژنوتيپ¬هاي با عملكرد كم و حساس به تنش خشكي مي¬باشند. نتايج همبستگي بين صفات مورد بررسي در پژوهش حاضر نشان داد كه تحت شرايط تنش خشكي، شاخص STI با صفات عملكرد دانه در بوته و عملكرد بيولوژيك همبستگي مثبت و معني داري در سطح 1 درصد داشت. اين شاخص با دو صفت فيزيولوژيك پراكسيد هيدروژن و مالون دي¬آلدئيد نيز همبستگي منفي و زيادي نشان داد. لذا مي¬توان اين دو صفت فيزيولوژيك را به عنوان شاخصي براي شناسايي ارقام متحمل به خشكي در نظر گرفت. نتايج PCA نشان داد كه تحت شرايط رطوبتي نرمال، ژنوتيپ¬هاي كه عملكرد دانه در بوته و عملكرد بيولوژيك زيادي داشتند، داراي مقادير كم پراكسيد هيدروژن و مالون دي¬آلدئيد بودند. در اين راستا ژنوتيپ¬هاي 43-p98، مهر، Es-96-6، Es-96-13، 34-p9697 و p-97-19 داراي عملكرد دانه در بوته و عملكرد بيولوژيك زيادتري نسبت به بقيه ژنوتيپ¬ها بودند. تحت شرايط تنش خشكي، ژنوتيپ¬هاي خاتم، 9-Es9598، 29-p98 عملكرد دانه بيشتري را به همراه تحمل به خشكي در بين ساير ارقام داشتند. همچنين ژنوتيپ¬هاي 14-p9698، Es-96-8 و Es97-9 داراي پراكسيد هيدروژن و مالون دي¬آلدئيد بيشتر و داراي عملكرد دانه در بوته و تحمل به خشكي كمتري نسبت به ساير ژنوتيپ¬ها بودند.
چكيده انگليسي :
Abstract The aim of this study was to eva‎luate drought stress tolerance of some barley genotypes by using stress tolerance and sensitivity indices (SSI, TOL, MP, GMP, STI, YSI, HMI), grain yield, yield components and some morphological and physiological traits. The experiment was conducted at the research farm of Isfahan University of Technology in which 21 barley genotypes were eva‎luated in a randomized complete block design with two replications in each of two soil moisture regimes (normal conditions and drought stress). In general, the results of this study showed that drought stress significantly affected on all agro-morphological traits, particularly grain yield and its components. In addition, the physiological, traits including proline content, fluorescence chlorophyll, hydrogen peroxide, malondialdehyde chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, the ratio of chlorophyll a/b and the RWC were significantly affected by drought stress. Significant differences was observed among the genotypes in terms of all agro-morphological and physiological traits, except for the ratio of chlorophyll a/b. These findings indicates the exist of high genetic variation for these traits among the genotypes in both irrigation regimes. The interaction effect of genotype by irrigation regimes was significant for all physiological traits, except for of the ratio of chlorophyll a/b ratio and RWC. The presence of high and significant genetic variation among the studied genotypes for drought tolerance and sensitivity indices indicates that these genotypes have a high genetic potential for drought tolerance to be used in breeding programs. The PCA results showed that Khatam, Mehr, Es9598-9 and Es-96-6 genotypes were the superior genotypes in terms of grain yield under normal conditions and Yusuf, p98-29 and p-97-19 were recognized as superior genotypes under drought stress conditions. The PCA results also showed that genotypes of Mehtab, Gohran, Armaghan, 15-Es9597, 10-Es97 and 14-p9698 had lower grain yield with more sensitivity to drought stress. The STI index had a positive and significant correlation with grain yield per plant and biological yield. Also, this index showed a significant and negative correlation with the physiological traits of hydrogen peroxide and malondialdehyde. Therefore, these traits can be considered as selection indices of selection for drought tolerance. It was found that under normal moisture conditions, genotypes with higher grain and biological yield had lower amounts of hydrogen peroxide and malondialdehyde. In this regard, genotypes 43-p98, Mehr, Es-96-6, Es-96-13, 34-p9697 and p-97-19 had higher grain yield per plant and biological yield. Under drought stress conditions, genotypes of Khatam, 9-Es9598, 29-p98 had higher grain yield with more drought tolerance. Also, genotypes of 14-p9698, Es-96-8 and Es97-9, had higher hydrogen peroxide and malondialdehyde, and lower grain yield per plant and drought tolerance.
استاد راهنما :
قدرت اله سعيدي
استاد مشاور :
احمد ارزاني
استاد داور :
اقافخر ميرلوحي فلاورجاني , مهدي قيصري
لينک به اين مدرک :

بازگشت