توصيفگر ها :
ردپاي آب , مديريت آب , مصرف مستقيم و غيرمستقيم , صنايع , حوضه آبريز زاينده رود
چكيده فارسي :
بهطور كلي منابع آب هر كشور در سه بخش كشاورزي، صنعت و شرب به مصرف ميرسد.آب يكي از موارد اصلي براي توليد هر محصولي است. زنجيره توليد و عرضه محصول به مصرفكننده، يك فرآيند زماني و مكاني است. اين زنجيره گسترهاي محلي تا جهاني دارد و در اين فرآيند آب مصرف و در نهايت آلوده ميشود. ردپاي آب به عنوان يك معيار كمي، براي نشان دادن مقدار مصرف از منابع طبيعي توسط انسان به كار گرفته ميشود. فرآيند ارزيابي ردپاي آب در چهار مرحله شامل تعيين اهداف و محدوده، حسابداري ردپاي آب، ارزيابي پايداري ردپاي آب، سياستگذاري و تنظيم عكسالعملها انجام ميشود. با توجه به بحران آب در كشور و بهخصوص استان اصفهان و خشك شدن حوضه زايندهرود در سالهاي اخير و نيز ارتباط صنايع مختلف با حوضه زايندهرود، هدف اصلي در اين مطالعه برآورد و مقايسه ردپاي آب مستقيم و غيرمستقيم در صنايع مختلف مستقر در حوضه زايندهرود است كه صنايع بزرگي مانند فولاد مباركه، ذوبآهن، پالايشگاه و نيروگاه مورد محاسبه و بررسي قرار گرفت. روش كار در اين پژوهش به اين صورت است كه بعد از تعيين اهداف مورد نظر و زمينههاي مورد مطالعه و نيز قابليت دستيابي به دادههاي مورد نظر، اطلاعات از صنايع منتخب جمعآوري شد. سپس از دو روش تجميع كل زنجيره و حاصل جمع گامها براي محاسبه ردپاي آب در صنايع مورد مطالعه استفاده شد كه روش دوم، روش عمومي و كاربردي است. سپس با استفاده از معادله ردپاي آب، ميزان مصرف و مقدار ردپاي آب مستقيم و غيرمستقيم به ازاي توليد هر محصول در بخشهاي مختلف به صورت تفكيك شده محاسبه شد و نمودارها و اشكال، با استفاده از نرم افزار اكسل تهيه شد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه ميزان مصرف ردپاي آب غيرمستقيم در صنايع مورد مطالعه، برابر و يا بيشتر از ميزان مصرف آب مستقيم است و هر دو به يك اندازه اهميت دارند. بنابر ارزيابي دادهها و اطلاعات به دست آمده و نيز با توجه به محاسبات انجام شده، مقدار مصرف ردپاي آب به صورت مستقيم در صنعت فولاد برابر با 017/4 مترمكعب به ازاي يك تن فولاد و ردپاي آب مصرفي به صورت مستقيم و غيرمستقيم در صنعت ذوبآهن برابر با 17/5 مترمكعب به ازاي توليد يك تن محصول در سال است. همچنين ردپاي آب مستقيم و غيرمستقيم در نيروگاه اسلام آباد برابر با 1198320 مترمكعب بر تراژول و يا به عبارتي 31/4 ليتر بر كيلو وات ساعت است. در نهايت لازم به ذكر است كه اين پژوهش با محدوديتها و موانع بسيار زيادي در زمينه جمعآوري اطلاعات مواجه شد كه اين موضوع انجام محاسبات و مراحل انجام كار را سخت و دشوار كرد. همچنين مسئوليت صحت اطلاعات و اعداد مورد محاسبه در اين تحقيق، بر عهده صنايع مربوطه كه اطلاعات از آنها گرفته شده است، ميباشد.
چكيده انگليسي :
Generally, the water resources of each country are consumed in three sectors: agriculture, industry, and drinking water. Water is one of the main elements for producing any product. The production and supply chain of a product to the consumer is a time and space process. This chain ranges from local to global, and in this process, water is consumed and ultimately polluted. The water footprint, as a quantitative measure, is used to show the amount of consumption of natural resources by humans. The process of evaluating the water footprint involves four steps: defining goals and scope, water footprint accounting, water footprint sustainability assessment, and policy-making and response formulation. Considering the water crisis in the country, especially in Isfahan province, and the drying up of the Zayandeh Roud basin in recent years, as well as the connection of various industries with the Zayandeh Roud basin, the main objective of this study is to estimate and compare the direct and indirect water footprints in different industries located in the Zayandeh Roud basin. Large industries such as Mobarakeh Steel, Esfahan Steel Company, the refinery, and the power plant were calculated and examined. The methodology of this research is such that after defining the intended goals and fields of study and the feasibility of obtaining the desired data, information was collected from selected industries. Then, two methods of total chain aggregation and sum of steps were used to calculate the water footprint in the studied industries, with the latter being the common and practical method. Using the water footprint equation, the amount of consumption and the direct and indirect water footprint per product in different sectors were calculated separately, and charts and figures were prepared using Excel software. The results of this study showed that the indirect water footprint consumption in the studied industries is equal to or more than the direct water consumption, and both are equally important. According to the evaluation of the obtained data and calculations performed, the direct water footprint consumption in the steel industry is 4.017 cubic meters per ton of steel, and the direct and indirect water footprint consumption in the Esfahan Steel Company is 5.17 cubic meters per ton of product per year. Also, the direct and indirect water footprint in the Islam Abad power plant is 1,198,320 cubic meters per terajoule or 4.31 liters per kilowatt-hour. Finally, it should be noted that this research faced many limitations and obstacles in data collection, making calculations and work processes difficult. Additionally, the responsibility for the accuracy of the calculated data and figures lies with the respective industries from which the information was obtained.