توصيفگر ها :
آميخته , ژنوم ميتوكندريايي , شناسايي مولكولي , نشانگرهاي هسته‌اي
چكيده فارسي :
روش‌هاي مولكولي شامل؛ تحليل DNA ميتوكندريايي (در ناحيه كنترل D-loop)، و استفاده از نشانگرهاي هسته‌اي (ريزماهواره‌ها) براي شناسايي ژنتيكي گونه‌هاي پرورشي تاس‌ماهيان و تعيين الگوهاي وراثتي آميخته‌هاي حاصل از تلاقي بين سه گونه تجاري؛ فيل‌ماهي، تاس‌ماهي ايراني و تاس‌ماهي سيبري (به عنوان والد مادري) استفاده شدند. هدف، جداسازي نشانگرهاي مناسب جهت اثبات تمايز بين مولدين و آميخته‌هاي بين‌گونه‌اي، و مبارزه با چالش‌هاي تجارت غيرقانوني خاويار و تقلب در توليد تاس‌ماهيان پرورشي بود. در مجموع 64 نمونه از گونه‌هاي تاس‌ماهيان پرورشي شامل؛ 22 نمونه تاس‌ماهي سيبري، 16 نمونه تاس‌ماهي ايراني، 26 نمونه فيل‌ماهي و 21 نمونه آميخته بين‌گونه‌اي (11 نمونه سيبري× فيل‌ماهي و 10 نمونه سيبري× تاس‌ماهي ايراني) بررسي شد. در ابتدا، پس از استخراج DNA و استفاده از روش PCR، تشخيص گونه‌ها بر اساس تكثير ژنوم ميتوكندري و بررسي اختلاف اندازه باند روي ژل آگارز انجام شد. سپس، براي تأييد والد پدري آميخته‌ها، پنج جفت آغازگر ريزماهواره (AfuG41، AfuG51، AoxD161، AoxD165 و An20) مختص تاس‌ماهيان استفاده شد. نتايج نشان داد كه آغازگرهاي ميتوكندريايي (ABF با اندازه قطعه 215 جفت‌باز، ABRM با اندازه قطعه 138 جفت‌باز و HUSF با اندازه قطعه 374 جفت‌باز) براي هر گونه اختصاصي هستند، و اندازه قطعات تكثير شده متفاوت است. براي سهولت در شناسايي، آغازگرهاي خاص گونه (ABF و HUSF)، همراه با آغازگر مشترك AHR به كار رفتند، تا محصولات تكثير شده براي گونه‌ها، از نظر اندازه متفاوت باشند، و به راحتي بر روي ژل آگارز قابل تشخيص باشند. نشانگر ريزماهواره AfuG41 چندشكلي قابل توجهي را در تاس‌ماهي ايراني نشان داد، و تنوع ژنتيكي و وراثت الل‌ها را به خوبي در آميخته هر دو تلاقي نشان داد. جفت‌آغازگر ريزماهواره (AoxD165) با تكثير الگوهاي باندي يكسان در گونه‌ها، جهت ارزيابي هيچ‌كدام از آميخته‌ها مناسب نبود. اين روش تركيبي بر پايه نشانگرهاي ريزماهواره و ميتوكندريايي، با دقت بالا قادر به شناسايي 7 نمونه مجهول تاس‌ماهيان پرورشي و آميخته‌هاي بين‌گونه‌اي بود. استفاده از اين روش مي تواند با تشخيص صحيح منشأ محصولات، زمينه را براي افزايش اعتماد و تقاضاي بازار محصولات ماهيان خاوياري فراهم كند.
چكيده انگليسي :
Molecular methods, including mitochondrial DNA analysis (focusing on the D-loop region) and the use of nuclear markers (microsatellites), were employed to genetically identify sturgeon species and determine the inheritance patterns of hybrids resulting from crosses between three commercial species: the Beluga sturgeon, the Persian sturgeon, and the Siberian sturgeon (as the maternal parent). The goal was to identify suitable markers to distinguish between species and interspecies hybrids and to address challenges related to illegal caviar trade and fraud in farmed sturgeon production. A total of 64 samples from farmed sturgeon species were analyzed, including 22 Siberian sturgeon, 16 Persian sturgeon, 26 Beluga sturgeon, and 21 interspecies hybrids (11 A. baerii × H. huso and 10 A. baerii × A. persicus). Initially, after extracting DNA and using PCR methods, species identification was based on mitochondrial genome amplification and analyzing band size differences on agarose gel. To confirm the paternal origin of the hybrids, five microsatellite primer pairs (AfuG41, AfuG51, AoxD161, AoxD165, and An20) specific to sturgeons were used. The results showed that mitochondrial primers (ABF with a 215bp fragment, ABRM with a 138bp fragment, and HUSF with a 374bp fragment) were specific to each species, with distinct band sizes for each. For easier identification, species-specific primers (ABF and HUSF) were used alongside a common primer (AHR) to produce differently-sized amplification products, making them easily distinguishable on an agarose gel. The microsatellite marker AfuG41 showed significant polymorphism in Persian sturgeon and effectively demonstrated genetic diversity and allele inheritance in hybrids of both cross types. However, the microsatellite primer pair AoxD165, which produced identical banding patterns across species, was not suitable for hybrid evaluation. This combined approach, utilizing microsatellite and mitochondrial markers, successfully identified 7 unknown farmed sturgeon and interspecies hybrids with high accuracy. Implementing this method can enhance the accurate origin detection of sturgeon products, paving the way for increased market confidence in caviar products.
