پديد آورنده :
خليلي مقدم، آرزو
عنوان :
ارزيابي عوامل موثر بر تعارض بين خرس قهوه‌اي و پلنگ ايراني با مردم محلي در جنوب استان چهارمحال و بختياري
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
مديريت و حفاظت تنوع زيستي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
توصيفگر ها :
تعارض انسان و حيات‌وحش , تغييرات كاربري اراضي , مدلسازي سيماي سرزمين , نقاط داغ تعارض , خرس , پلنگ
تاريخ ورود اطلاعات :
1403/08/10
رشته تحصيلي :
علوم و مهندسي محيط زيست
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1403/08/12
چكيده فارسي :
زماني كه نياز هاي اساسي حيات‌وحش با نيازها يا منافع انساني تداخل پيدا كند، تعارض ايجاد مي‌شود كه براي حيات‌وحش و جوامع محلي پيامدهاي منفي متعددي دارد. يكي از ابزارهاي مهم براي مديريت تعارضات، پهنه‌بندي نقاط ريسك وقوع تعارض و تعيين عوامل عوامل موثر بر بروز چنين واقعيتي مي‌باشد. استان چهارمحال و بختياري به عنوان يكي از زيستگاه‌هاي مهم گونه‌هاي حيات‌وحش و تنوع زيستي در سلسه جبال زاگرس شناخته مي شود كه با چالش‌هاي محيط زيستي زيادي روبرو است. يكي از اين چالش‌ها تعارض انسان و حيات‌وحش مي‌باشد. در اين پژوهش، ابتدا نقشه متغير تغييرات كاربري و پوشش اراضي بين سال‌هاي 1381، 1393 و 1402 تهيه شد و تغييرات صورت گرفته در كاربري‌ها اين بازه زماني مورد بررسي قرار گرفت. همچنين با استفاده از نقاط تعارض و متغيرهاي پيش‌بيني كننده محيطي، نقشه توزيع مكاني بالقوه نقاط داغ تعارض تهيه شد. نتايج نشان داد كه از سال 1381 تا 1402 حدود 25 هزار هكتار (14 درصد) از وسعت اراضي جنگلي و 60 هزار هكتار (22 درصد) از وسعت اراضي مرتعي كاسته شده است. نتايج حاصل از مدلسازي نشان داد كه براي گونه خرس قهوه‌اي فاصله از باغات، ارتفاع، تراكم روستايي و براي گونه پلنگ فاصله از مناطق حفاظت شده، تراكم روستايي و ارتفاع از مهم‌ترين متغيرهاي محيطي موثر بر احتمال وقوع ريسك تعارض با اين دو گونه است. حدود 31 درصد از وسعت كل منطقه براي خرس قهوه‌اي و 10 درصد منطقه هم براي پلنگ، در طبقات با ريسك بالاي تعارض قرار گرفت. به طور‌كلي، نتايج حاصل از مدلسازي تغييرات سيماي سرزمين و مدلسازي مكاني نقاط داغ تعارض به خوبي نشان داد كه از بين رفتن زيستگاه خرس قهوه‌اي و پلنگ، كه براي ادامه حيات نيازمند زيستگاه وسيعي هستند، تأثير زيادي در بروز تعارض اين دو گونه با مردم محلي داشته است.
چكيده انگليسي :
Conflict occurs when the basic needs of wildlife interfere with human needs or interests, leading to numerous negative consequences for wildlife and local communities. An important tool for conflict management involves zoning risk points and identifying factors influencing the occurrence of such conflicts. Chaharmahal and Bakhtiari province is known as one of the important habitats of wildlife species and biodiversity in the middle Zagros Mountain facing numerous environmental challenges. One of these challenges is the conflict between humans and wildlife. In this research, maps of of and land use changes between 2002, 2014و and 2023 were prepared and compared. Also, by using conflict points and environmental variables, a potential spatial distribution map of conflict hotspots was produced. Results showed that from 2002 to 2023, about 25000 hectares (14 percent) of forests and 60000 hectares (22 percent) of pasture have reduced. The results of the modeling showed that for the brown bear, the distance from gardens, altitude, rural density, and for the leopard species, the distance from protected areas, rural density, and altitude are the most important environmental variables affecting the probability of conflicts. About 31% of the total area for the brown bear and 10% of the area for the leopard were classified in high-risk classes of conflict. In general, the results of the modeling of landscape change and spatial modeling of conflict hotspots showed that the loss of habitats for the brown bear and the leopard, which require a large habitat to survive, has a great impact on the occurrence of conflict between these two species and local people.
استاد راهنما :
منصوره ملكيان
استاد داور :
محمودرضا همامي , سعيد پورمنافي
