شماره مدرك :
20057
شماره راهنما :
17309
پديد آورنده :
قيامي پور، مهسا
عنوان :

توليد يك ميان وعده ژله اي غني شده با ويتامين D3 (كلسيفرول) و كلسيم براي كودكان با استفاده از چاپگر سه بعدي

مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
مهندسي صنايع غذايي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
سال دفاع :
1403
صفحه شمار :
پنجاه و دو،79ص:مصور،جدول،نمودار
توصيفگر ها :
بهينه سازي , بافت سنجي , فرمولاسيون , ژله چاپ شده , روش سطح پاسخ
تاريخ ورود اطلاعات :
1403/10/04
كتابنامه :
كتابنامه
رشته تحصيلي :
علوم ومهندسي صنايع غذايي
دانشكده :
مهندسي كشاورزي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1403/10/19
كد ايرانداك :
23082386
چكيده فارسي :
ويتامين‌D براي تنظيم جذب كلسيم و فسفر از رژيم غذايي و قرارد‌هي آن‌ها در استخوان مورد نياز مي‌باشد. همچنين مصرف ناكافي كلسيم نيز مي‌تواند منجر به نرمي استخوان در كودكان و بزرگسالان شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسي توليد يك ميان‌وعده ژله‌اي غني شده با كلسيم و ويتامين D3 (كلسيفرول) براي كودكان با استفاده از چاپگر سه‌بعدي بود. بر اين اساس ابتدا ژله قالبي در 9 تيمار در غلظت‌هاي 75 و 50، 25 درصد IU ويتامين D3 و 9/0، 6/0 و 3/0 درصدكلسيم همراه با نمونه شاهد (ژله بدون ويتامين D3 و كلسيم) طراحي گرديد. آزمون‌هاي شيميايي (رطوبت، اسيديته، آب‌اندازي، خاكستر و بريكس) و ويژگي‌هاي حسي (عطر، طعم، رنگ، بافت، چسبندگي و مطلوبيت كلي) جهت انتخاب فرمولاسيون بهينه بر روي ژله‌هاي قالبي انجام پذيرفت و در قالب طرح كاملا تصادفي مقايسه گرديدند. نتايج نشان داد استفاده از غلظت‌هاي مختلف ويتامين D3 اثر معني داري بر مقادير ر رطوبت، اسيديته، آب اندازي، خاكستر و بريكس ژله‌هاي قالبي غني شده در مقايسه با نمونه شاهد نداشت. در حالي كه استفاده از غلظت‌هاي مختلف كلسيم اثر معني داري (05/0p<) بر ميزان كاهش رطوبت، افزايش اسيديته، كاهش ميزان آب‌اندازي، افزايش خاكستر و بريكس داشت. امتياز مطلوبيت كلي ژله‌هاي قالبي غني شده اختلاف معني داري (05/0p<) با نمونه شاهد داشت. نتايج نشان داد مي‌توان از كلسيم به ميزان 6/0 درصد و 50 درصد IU (واحد اندازه‌گيري ويتامين) ويتامين D3 با تأثير مطلوب بر ويژگي‌هاي حسي در فرمولاسيون ژله قالبي استفاده نمود. سپس جهت استفاده از چاپگر سه بعدي براي توليد ژله ساختاريافته، شرايط توليد بر طبق روش سطح پاسخ 5/36 ميلي‌ليتر بر ساعت سرعت‌پمپ، 5/5 ميلي متر بر ثانيه سرعت نازل چاپگر و 6/1 ميلي متر فاصله جمع كننده تا نازل چاپگر بهينه سازي شد. همچنين با توجه به نتايج بافت سنجي، توليد ژله بصورت چاپ شده فاكتورهاي بافت سنجي را ارتقا مي‌بخشد. همچنين نتايج تحقيق حاضر عدم آسيب فيزيكوشيميايي به محصول را طي فرايند چاپ تاييد مي‌نمايد. بر طبق نتايج ارزيابي حسي، با توجه به بهبود محسوس سفتي و فنريت بافت ژله چاپ شده، امتياز بافت و چسبندگي آن توسط ارزيابان مطلوب تر و مطلوبيت كلي بيشتري بدست‌آورد. بنابراين مي توان از خواص ارزشمند چاپگر سه بعدي براي توليد ژله ساختاريافته غني شده با خواص حسي، بافتي و پايداري مشابه ژله قالبي جهت استفاده از آن در رژيم غذايي كودكان و سالمندان بهره برد.
چكيده انگليسي :
Vitamin D is a fat-soluble vitamin that our bodies need for the growth and strength of bones. It prevents issues like osteoporosis by regulating calcium and phosphorus balance, enhancing absorption from the intestines, and reducing excretion through the kidneys. Insufficient calcium can also lead to bone softness in both children and adults. This study aimed to investigate the production of a calcium and vitamin D3 (cholecalciferol) enriched jelly snack for children using a 3D printer. Initially, jelly molds were designed in nine formulations with 75%, 50%, and 25% IU of vitamin D3, and 0.9%, 0.6%, and 0.3% calcium, alongside a control sample (jelly without vitamin D3 and calcium). Chemical tests (moisture, acidity, water holding capacity, ash, and Brix) and sensory characteristics (aroma, taste, color, texture, stickiness, and overall acceptability) were conducted to select the optimal formulation, using a completely randomized design. Results indicated that different concentrations of vitamin D3 had no significant effect on moisture, acidity, water holding capacity, ash, and Brix compared to the control sample. However, varying calcium concentrations had a significant impact on moisture reduction, acidity increase, water holding capacity decrease, and Brix increase. The overall acceptability score of the enriched jellies significantly differed from the control sample. It was concluded that 0.6% calcium and 50% IU of vitamin D3 positively influenced sensory characteristics in the jelly formulation. Subsequently, for structured jelly production using a 3D printer, conditions were optimized based on response surface methodology: 36.5 mL/h pump speed, 5.5 mm/s printer nozzle speed, and 1.6 mm distance from the collector to the nozzle. The printed jelly improved textural factors, and the study confirmed no physicochemical damage during the printing process. Sensory eva‎luation results indicated a noticeable improvement in firmness and texture of the printed jelly, leading to higher texture and stickiness scores from assessors. Thus, the valuable properties of 3D printing can be utilized to produce structured jellies enriched with sensory, textural, and stability properties similar to mold jelly for use in the diets of children and the elderly.
استاد راهنما :
ناصر همدمي , زهرا امام جمعه
استاد داور :
اميرحسين گلي , امين اله معصومي
لينک به اين مدرک :

بازگشت