توصيفگر ها :
شاخص هيدرولوژيك جريان كم , رگرسيون خطي چند متغيره , توزيع هاي آماري , Q7,10 , زاينده رود , توزيع Wakeby , توزيع Kumaraswamy , توزيع Johnson SB , خصوصيات فيزيوگرافيك
چكيده فارسي :
خشكسالي از جمله پديده هاي طبيعي و اجتناب ناپذير است كه مي تواند اثرات بسيار زيان باري در چرخه طبيعت و زندگي انسان ايجاد نمايد لذا شناسايي و پيش بيني دوره هاي خشك مي تواند در كاهش اثرات سو آن و مديريت بهينه منابع آبي مفيد باشد. خشك سالي بر ميزان دبي جريان كم رودخانه اثر مستقيم دارد چرا كه درآلودگي هوا و كنترل گرد و غبار و جريان زيست محيطي تاثيرگذار است. براي پيش بيني خشك سالي، شاخص هاي متعددي وجود دارد، كه در اين پژوهش به مطالعه و توسعه شاخص هاي خشكسالي هيدرولوژيك پرداخته مي شود. در اين مطالعه ده ايستگاه هيدرومتري مهم بالادست حوضه زاينده رود (حد فاصل سرشاخه هاي پلاسجان و كوهرنگ تا بعد از سد چم آسمان، ايستگاه پل كله) كه داراي آمار نسبتاطولاني مدت باشد انتخاب و با برازش توزيع هاي آماري بر حداقل ميانگين متحرك 3، 7، 15، 30، 60و 90 روزه با دوره¬هاي بازگشت هاي 2، 5، 10، 20، 50، سال، توزيع غالب هر ايستگاه انتخاب شد كه مي توان شاخص دبي جريان كم را در آينده پيش بيني كرد. سپس ميان30 شاخص توسعه يافته و خصوصيات فيزيوگرافيك حوضه رگرسيون چند متغيره خطي برقرار شد با توجه به نتايج، شاخص ها با شاخص پركاربردQ_7,10 مقايسه و شاخص هايQ_30,2 و Q_60,2 و Q_90,2 به علت معني داري در سطح اطمينان 90 درصد در ابتدا و سپس دارا بودن مقدار R^2 و adj R بالاتر و RMSE عنوان شاخص¬هاي پيشنهادي براي پيشبيني خشكسالي هيدرولوژيك به ترتيب از ديد مصارف شرب، كشاورزي و صنعتي حوضه پيشنهاد مي شوند كه عملكرد بسيار بالاتري نسبت به شاخص معروف Q_7,10 در پايش خشكسالي هيدرولوژيك در اين حوضه كه حتي از لحاظ آماري معني¬دارنبوده داشتند.
چكيده انگليسي :
Drought is one of the natural and inevitable phenomena that can cause very harmful effects on the cycle of nature and human life. Therefore, identifying and predicting dry periods can be useful in reducing its adverse effects and optimizing water resource management.Drought has a direct effect on the low flow of rivers as it influences air pollution, dust control, and environmental flow. To predict drought, there are several indicators, and in this research, the study and development of hydrological drought indicators are examined.In this study, ten important hydrometric stations upstream of the Zayandeh-Rud basin (from the Plasjan and Kohrang headwaters to after the Cham Asman dam, Pol-Kale station) with relatively long-term data were selected. By fitting statistical distributions to the minimum moving average of 3, 7, 15, 30, 60, and 90 days with return periods of 2, 5, 10, 20, and 50 years, the dominant distribution of each station was identified, enabling the prediction of the low flow index in the future.Then, a multiple linear regression model was established between 30 developed indices and the physiographic characteristics of the basin. According to the results, the indices were compared with the widely used Q_7,10 index, and Q_30,2, Q_60,2, and Q_90,2 were suggested as indicators for predicting hydrological drought due to their significance at a 90% confidence level, followed by higher R² and adj-R² values and lower RMSE. These indices are recommended respectively for monitoring hydrological drought in terms of drinking water, agriculture, and industrial water use in the basin, showing significantly better performance than the well-known Q_7,10 index, which was not even statistically significant in this basin.
