توصيفگر ها :
تالاب گندمان , تنوع زيستي , ارزيابي زيستگاه , پايداري اكوسيستم , تغيبرات اقليمي
چكيده فارسي :
تالابها به عنوان اكوسيستمهاي حياتي با تنوع زيستي بالا شناخته ميشوند و نقش اساسي در حفظ تعادل اكولوژيكي دارند. هدف اين تحقيق ارزيابي و بررسي زيستگاه پرندگان مهاجر در تالاب گندمان است و بر اهميت حفظ اين مناطق تأكيد ميكند. اين مطالعه شامل تحليل جامع تغييرات تالاب، تنوع گونههاي پرندگان، شناسايي و اولويتبندي عوامل تهديدكننده تالاب و همبستگي بين متغيرهاي تالاب و غنا و تنوع پرندگان است. علاوه بر اين، رابطه بين تغييرات اقليمي و وسعت و پوشش گياهي تالاب نيز بررسي ميشود. همچنين، از نرمافزار Ecological Methodology براي برآورد شاخصهاي تنوع استفاده شد. با استفاده از شاخصهاي مختلف مانند SPI، NDVI، NDWI به همراه دادههاي مربوط به دما و بارش در اين دوره 13 ساله، روندها مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه غناي گونههاي پرندگان مهاجر در تالاب گندمان بالا است و اين غنا تحت تأثير شرايط محيطي قرار دارد. شناسايي پرندگان از سال 2011 تا 2023 با استفاده از روشهاي مشاهده مستقيم انجام شد. بالاترين شاخصهاي تنوع گونهها، بر اساس شاخص سيمپسون و شاخص شانون-واينر، به ترتيب در سالهاي 2016 (884/0) و 2019 (866/3) مشاهده شد. همچنين، بالاترين شاخص يكنواختي در سال 2013 (292/0) ثبت شد، در حالي كه كمترين مقدار آن در سال 2021 (074/0) بود. مطالعه ارتباط شاخص خشكسالي (SPI) با شاخصهاي زيستي و محيطي تالاب گندمان نشاندهنده تأثير مستقيم شرايط اقليمي بر وضعيت تنوع زيستي و پوشش گياهي تالاب است. از سوي ديگر، شاخص NDWI و NDVI كه به ترتيب وضعيت منابع آبي و پوشش گياهي تالاب را نشان ميدهند، تغييرات محدود و غيرمعناداري داشتهاند. اين تغييرات نشاندهنده كاهش تدريجي منابع آبي از سال 1394 و بهبود موقت پوشش گياهي در برخي سالهاست. بر اساس يافتههاي اين تحقيق، پيشنهادهايي براي اقدامات مؤثر حفاظتي شامل ايجاد مناطق حفاظتشده، مديريت پايدار منابع آبي و افزايش آگاهي عمومي در مورد اهميت حفاظت ارائه ميشود. در نهايت، اين تحقيق نه تنها بر لزوم حفاظت از اكوسيستمها تأكيد دارد بلكه راهحلهاي عملي براي مقابله با چالشها نيز ارائه ميدهد كه به ما اين امكان را ميدهد تا حيات وحش محلي را حفظ كرده و زيبايي طبيعت را نگه داريم.
چكيده انگليسي :
Wetlands are recognized as vital ecosystems with high biodiversity and play a fundamental role in maintaining ecological balance. This study aims to assess and examine the habitat of migratory birds in Gandoman Wetland, emphasizing the importance of preserving these areas. The study includes a comprehensive analysis of wetland changes, bird species diversity, identification, and prioritization of wetland threats, as well as the correlation between wetland variables and bird richness and diversity. Additionally, the relationship between climate change and the extent and vegetation cover of the wetland is also investigated. The Ecological Methodology software was used to estimate diversity indices. Using various indices such as SPI (Standardized Precipitation Index), NDVI (Normalized Difference Vegetation Index), and NDWI (Normalized Difference Water Index), along with temperature and precipitation data over a 13-year period, trends were analyzed. The results showed that the species richness of migratory birds in Gandoman Wetland is high and is influenced by environmental conditions. Bird identification was conducted from 2011 to 2023 using direct observation methods. The highest species diversity indices, based on Simpson’s Index and Shannon-Wiener Index, were recorded in 2016 (0.884) and 2019 (3.866), respectively. Moreover, the highest evenness index was recorded in 2013 (0.292), while the lowest value was observed in 2021 (0/074). The study of the relationship between the SPI drought index and the biological and environmental indices of Gandoman Wetland indicates the direct impact of climatic conditions on biodiversity and vegetation cover. On the other hand, the NDWI and NDVI indices, which represent the status of water resources and vegetation cover of the wetland, showed limited and insignificant changes. These changes indicate a gradual decline in water resources since 2015 and a temporary improvement in vegetation cover in certain years. Based on the findings of this study, recommendations for effective conservation measures include establishing protected areas, sustainable water resource management, and raising public awareness about the importance of conservation. Ultimately, this research not only emphasizes the necessity of ecosystem protection but also provides practical solutions to address challenges, enabling us to preserve local wildlife and maintain the beauty of nature.
