9244

8546

كارشناسي ارشد

آبخيزداري

اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده منابع طبيعي

1393

يازده،101ص.: مصور،جدول،نمودار

ص.ع.به فارسي و انگليسي

عليرضا موسوي، سعيد سلطاني

عبدالرضا مهاجري

18/8/93

حسين بشري، سعيد پورمنافي

مهندسي منابع طبيعي

ID8546

چكيده خدمات اكوسيستم هاي طبيعي مي توانند مزاياي اقتصادي مستقيم و غير مستقيم ايجاد كنند اگر چه اين خدمات توسط جوامع بشري استفاده ميشوند ولي به طور كامل شناخته نشده اند ارزشگذاري اقتصادي آنها مي تواند راه مؤثري براي فهم فوايد چندگانه اين قبيل خدمات باشند در اين پژوهش ارزش اقتصادي كاركرد حفظ آب و خاك توسط پوششگياهي در اكوسيستمهاي طبيعي حوضه آبخيز سدگلپايگان استان اصفهان برآورد شده است بدين منظور از روش SCS براي كمي سازي كاركرد حفظ آب و از روش MPSIAC براي كمي سازي كاركرد حفظ خاك استفاده گرديده است براي نشان دادن نقش پوششگياهي در حفظ و نگهداري آب و خاك و جلوگيري از هدر رفتن آنها سه سناريو براي منطقه تعريف گرديد كه شامل 9 پوششگياهي منطقه به طور كامل حذف شود 9 پوشش گياهي منطقه به ميزان 19درصد افزايش يابد 3 پوششگياهي منطقه به ميزان 19درصد افزايش يابد و سپس با استفاده از دو مدل SCS و MPSIAC ميزان تأثير هر يك از سناريوها بر وضعيت رواناب و فرسايش و رسوب محدوده مورد مطالعه تعيين شد نتايج نشان مي دهند پوششگياهي باعث افزايش تلفات اوليه و كاهش شماره منحني شده و در وضع موجود توانسته است 39 39ميليون متر مكعب آب و 62 38476 مترمكعب خاك را حفظ كند همچنين در سناريو 9 و 3 پوششگياهي 49 5 و 17 2 ميليون مترمكعب آب و 48 49843 و 67 11756 مترمكعب خاك را حفظ و از هدر رفت آن جلوگيري خواهد كرد به منظور برآورد ارزش اقتصادي كاركرد حفظ آب و خاك از رويكرد هزينه جايگزيني استفاده شده و هزينههاي الزم براي نگهداري آب و خاك و جلوگيري از هدر رفت آنها براساس هزينه هاي احداث سازههاي مصنوعي در منطقه محاسبه گرديده است كه در اينجا هزينه احداث سد خاكي براي حفظ آب و سد گابيوني براي به تله اندازي رسوبات در زير حوضه قرقن يكي از زير حوضههاي سدگلپايگان مربوط به سال 8739 مورد استفاده قرار گرفت نتايج ارزشگذاري نشان مي دهد هر هكتار از اراضي محدوده مطالعاتي در وضع موجود قادر است ساالنه 34 399 مترمكعب آب و 36 1 مترمكعب خاك به ارزش 11153 و 11189ريال در خود نگه داشته و از هدر رفت آن جلوگيري نمايد لذا هر هكتار از اراضي منطقه ارزشي معادل 0500234 و 99 29499 ريال از حيث نگهداشت آب و كنترل فرسايش خاك خواهد داشت همچنين در سناريو9 و3 هر هكتار از اراضي منطقه قادر خواهد بود ساالنه 93 24 و 39 92 مترمكعب آب و93 1و 96 1 مترمكعب خاك را در خود نگه دارد بنابراين هر هكتار از اراضي از حيث نگهداشت آب ارزشي برابر با 9116979 و 9493293 ريال و از حيث كنترل فرسايش ارزشي برابر با 19 9285 و 83 79999 ريال خواهد داشت نتايج بدست آمده گوياي اهميت و نقش قابل توجه اكوسيستمهاي مرتعي در حفظ آب و خاك بوده و ميتواند در برنامهريزيهاي عمليات اصالحي و كنترل روند تخريب اراضي به كار گرفته شود واژه هاي كليدي ارزشگذاري حفظ آب و خاك سدگلپايگان هزينه جايگزيني MPSIAC SCS

913 Economic Valuation of Natural Ecosystems Functions of Golpayegan Dam Basin in Terms of Soil and Water Conservation Abbas Ebrahimi Ebrahimi a69@gmail com Data of Submission September 20 2014 Department of Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree M Sc Language Farsi Supervisor Dr Seyed Ali Reza Mousavi Dr Saeed Soltani Email Address sarmousavi@cc iut ac ir ssoltani@cc iut ac irAbstractNatural ecosystem services can provide direct and indirect economic benefits These services are not fullyunderstood although they are used by human societies Economic valuation is an effective way to understandthe multiple benefits of these services In this research the economic value of vegetation cover function insoil and water conservation is estimated within natural ecosystems of Golpayegan dam watershed Toquantify the water and soil conservation functions SCS and MPSIAC methods were used respectively Three scenarios including a vegetation completely removed b vegetation increased by 10 and c vegetation increased by 20 were defined to illustrate the role of vegetation cover in protecting soil andwater resources Then the effects of each scenario in terms of runoff erosion and sediment condition weredetermined using SCS and MPSIAC models The results indicate that current vegetation cover is conserving13 13 million m3 of water and 67483 96 m3 of soil by increasing initial losses and decreasing curve number Under second and third scenarios vegetation will conserve 5 54 and 9 70 million m3 of water and 34814 84and 65700 76 million m3 of soil respectively The replacement cost approach was applied for economicvaluation of soil and water conservation function The information of costs required for construction ofartificial structures with the same role water and sediment trapping dams in Gharghan Sub basin was usedto be considered as the economic value of soil and water conservation by natural ecosystems of 1378 wasused Valuation results reveal that each acre of the study area can conserve 123 43 m3 of water and 0 63 m3 ofsoil annually with the economic value of 4320050 and 11419 12 Rials ha year respectively In scenarios 2and 3 these rangelands will be able to conserve 49 31 and 91 23 m3 ha y of water and 0 32 and 0 61 m3 ha yof soil with the economic value of 1726002 and 3193142 Rials ha y for water conservation and 5891 10 and11117 38 Rials ha y for soil retention functions respectively Results indicate the importance andconsiderable role of rangeland ecosystems in soil and water conservation and can be used for landrehabilitation and degradation control planning Keywords Valuation Soil and water conservation Golpayegan Dam Replacement Cost SCS MPSIAC

عليرضا موسوي، سعيد سلطاني

عبدالرضا مهاجري

حسين بشري، سعيد پورمنافي