پديد آورنده :
حيدري، مصطفي
عنوان :
انتقال بذر توسط علفخواران اهلي و وحشي در منطقه حفاظت شده و پارك ملي تنگ صياد
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده منابع طبيعي
صفحه شمار :
يازده،109ص.: مصور،جدول،نمودار
يادداشت :
ص.ع.به فارسي و انگليسي
استاد راهنما :
حسين بشري، محمودرضا همامي
استاد مشاور :
پژمان طهماسبي، اصغر شاهرخي
توصيفگر ها :
بز وحشي , گوسفند وحشي , گوسفند و بز اهلي , احياي طبيعي پوشش گياهي , اكوسيستم هاي چرايي , مراتع نيمه استپي , محتواي بذري سرگين
تاريخ نمايه سازي :
18/8/93
استاد داور :
مصطفي تركش اصفهاني، حميد متين خواه
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
چكيده فارسي :
21 چكيده سااختار و تركيب پوشش گياهي اكوسيستمهاي چرايي كه داراي سابقه طوالني چرا هستند در نتيجه كنش متقابل بين علفخواران مختلف شامل گونههاي اهلي و وحشي درطول دوره تكامل آنها شكل گرفته است عوامل مختلفي در انتقال بذر گياهان دخيل هستند از مهمترين آنها ميتوان به جانوران علفخوار اشاااره نمود كه قساامت اعنم انتقال بذر گياهان مرتعي را دربرميگيرند و نقش بساازايي در پويايي و ثبات جوامع گياهي و بطور غيرمستقيم جوامع جانوري موجود در اكوسيستم ايفا ميكنند بهمننور بررسي انتقال بذر توسط علفخوران اهلي و وحشي در منطقه حفاظت شاده تنگ صاياد سه منطقه مرتعي با سطح حفاظت مختلف منطقه چراي آزاد منطقه حفاظت شده و منطقه پارك ملي انتخاب گرديد كه سه گوناه علفخوار در هرياك از منااطق تعليف ميكنناد منطقه چراي آزاد فقط علفخوار اهلي منطقه حفاظت شاااده علفخوار اهلي و قوم و ميش وحشاي و منطقه پارك ملي تحت چراي قوم و ميش وحشاي و كل و بز وحشي ابتدا در هرمنطقه 5 مكان زيستگاهي براي هر علفخوار انتخاب شاااد ساااپس در هر زمان از نيمه خرداد تا نيمه مهر در 6 زمان مختلف به طور تصاااادفي در هر مكان 5 نمونه سااارگين مربوط به هر علفخوار برداشت گرديد 51 مكان زيستگاهي 6 زمان نمونهبرداري در مجموع 227 نمونه نمونههاي سرگين به اتاق تاريك و خشك انتقال داده شد و در اين مكان به مدت يك هفته در معرض جريان هواي آزاد قرار داده شاادند سااپس به ميزان 25 گرم از هريك از نمونههاي خشااك شااده به مننور انجام تيمار سارمادهي براي شاكستن خواب بذور و تحريك جوانهزني آنها مدت 2 ماه در دماي 3 درجه سانتيگراد در يخچال نگهداري شاادند تركيب بذري نمونههاي ساارگين نيز به مدت 8 ماه در گلخانه تعيين گرديد در مجموع 2273 بذر متعلق به 58 گونه از 71 خانواده و 85 جنس گياهي در نمونههاي سارگين علفخواران جوانهزد تركيب بذري نمونهها بيشاتر شامل گونههاي علفي و يكساله بود كه بجز انتقال از طريق ساارگين شاارايط مناسااب انتقال از طريق روشهاي ديگر را ندارند و بيشااتر بذرهاي ريز و زياد توليد ميكنند بهترتيب بيشااترين و كمترين ميزان تراكم و غناي بذري مربوط به نمونههاي ساارگين نيمه تير و نيمه شااهريور گزارش گرديد همچنين منطقه چراي آزاد نيز بهصااورت معنيداري ميزان تراكم و غناي گونهاي باالتري را نساابت به دو منطقه ديگر نشااان داد باالترين ميزان غناي گونهاي جوانهزده نيز مربوط به علفخوار اهلي و در نيمه تير و كمترين مقدار غنا نيز مربوط به قوم و ميش و در نيمه تير گزارش گرديد در كل ميزان تنوع گونهاي جوانهزده بين مناطق مختلف ماههاي مختلف و علفخواران مختلف با يكديگر اختالف معنيداري نداشاات بذر گونههاي متعددي از گياهان از طريق ساارگين علفخواران در درون و بين مناطق مختلف بيشاتر از مراتع حفاظت شده به سمت مراتع چراي آزاد انتقال مييابد باتوجه به رويكرد توليدمثل جنسي يا بذري اكثر گونههاي موجود در پوشاااش گياهي منطقه اين انتقال ميتواند به ورود بذرهاي مختلف گياهان به بانك بذر خاك در شااارايط نامسااااعد اقليمي تا يافتن فرصات جوانهزني مناساب در آينده و درنهايت به حف و ثبات پوشش گياهي منطقه كمك شاياني نمايد علفخواران مختلف در شارايط چراي مفرط و در اكوسايستمهايي كه گونههاي مرغوب مرتعي از بين رفتهاند قابليت انتقال بذر گونههاي غيرخوشخوراك را نيز دارند درنتيجه بايستي مديريت چرا و مرتع به نحوي اعمال گردد كه مانع از انتقال بذور چنين گونههايي شود كلمات كليدي انتقال بذر بز وحشاي گوسافند وحشاي گوسفند و بز اهلي احياي طبيعي پوشش گياهي اكوسيستمهاي چرايي مراتع نيمه استپي محتواي بذري سرگين
چكيده انگليسي :
112Seed dispersal by domestic and wild herbivores in the Tange Sayad Protected Area Mostafa Heydari M77 heydari@yahoo com Department of Natural Resources Isfahan University of Technology Isfahan 84156 8311 Iran Degree M Sc Language PersianSupervisors Hossein Bashari hbashari@cc iut ac ir Mahmoud Reza Hemami Mrhemami@cc iut ac ir AbstractLarge herbivores have great impacts on the structure floristic composition dynamics and stabilityof grazing ecosystems Endozoochory is particularly known as a main force of long distant seeddispersal and a determinant of seed soil bank composition and spatial heterogeneity of vegetationcommunities The aim of this study was to compare the effects of domestic and wild herbivoreson seed dispersal of plant species in semi arid steppes of central Iran Three zones with differentprotection levels grazing intensity including a national park Tange Sayad with wild sheep andwild goat as the main existing herbivores a peripheral protected area where both livestock andwild herbivores present and an adjacent grazing free area where wild herbivores were absent wereselected for the study Within each site five sampling sites were selected and from each site 10dung samples of the existing herbivores were randomly collected in five consecutive months inthe grazing season May June July August September and October The collected dung sampleswere air dried for one week and were subjected to a two month cold stratification treatment Seedcontent of the dung samples was assessed in a greenhouse germination experiment over a periodof 8 months In total 3700 seedlings from 85 different plant species 17 families and 58 genera were germinated from the collected dung samples Seed content of dung samples was mostlycomprised of palatable annual herbaceous species with no dispersal mechanism or adaptation butwith the ability to produce many small sized seeds The highest and the lowest density and richnessof germinated seeds were respectively observed in June and September samples Dungs collectedfrom the grazing free area contained a significantly higher density and richness of seeds comparedto the two other zones The highest number of germinated seeds was observed in dungs collectedfrom livestock in June whereas plants germinated from wild sheep s dungs collected in Juneshowed the lowest density No significant difference was observed in seed species diversity asassessed by Simpson s diversity index between dung samples collected from different zones months and grazers The obtained results supported the hypothesis that grazing by herbivores ofthe three studied zones disperse seeds of different plant species within and among the zones It wasdeduced from the results that the direction of seed dispersal was from protected area with rich plantdiversity to the poor rangelands in the grazing free zone The obtained results have implication formanaging and restoring semi arid rangeland ecosystem of the region Keywords Seed dispersal wild sheep wild goat livestock reclamation grazing ecosystems Semi steppe rangeland dung seed content
استاد راهنما :
حسين بشري، محمودرضا همامي
استاد مشاور :
پژمان طهماسبي، اصغر شاهرخي
استاد داور :
مصطفي تركش اصفهاني، حميد متين خواه
