پديد آورنده :
وفايي زاده، روح الله
عنوان :
تأثير نوع كاربري اراضي و شيب بر توزيع اندازه منافذ خاك به كمك تكنيك ميكرومرفولوژي در منطقه ياسوج
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
[سيزده]، 115ص.: مصور، جدول
يادداشت :
ص.ع. به فارسي و انگليسي
استاد راهنما :
شمس الله ايوبي
استاد مشاور :
حسين خادمي، محمدرضا مصدقي
توصيفگر ها :
آناليز تصوير , كاربري جنگل , كاربري ديم , جنگل تخريب شده
تاريخ نمايه سازي :
15/2/94
استاد داور :
محمدعلي حاج عباسي، منوچهر حيدرپور
تاريخ ورود اطلاعات :
1396/09/26
چكيده فارسي :
41 چكيده تخريب خاك كه به دنبال تغيير كاربري زمين و پوشش گياهي آن رخ ميدهد مشكل زيست محيطي گستردهاي است كه ميتواند سبب تغيير ساختمان و به تبع آن منافذ خاك شود از اين رو اين پژوهش به منظور بررسي آثار تغيير كاربري اراضي و توپوگرافي بر توزيع اندازه منافذ خاك در مقياس ميكروسكوپي با استفاده از تكنيك ميكرومرفولوژي در زير حوضه بشار حوضه آبخيز كارون شمالي انجام گرفته است اين منطقه در گذشته تحت اشكوب جنگلهاي بلوط غرب بوده است ولي به علت تهديدهاي انساني تخريب شده و بخش عمده آن به صورت اراضي كشت ديم مورد بهرهبرداري قرار ميگيرد در اين مطالعه از 54 نقطه روي شيبهاي01 0 درصد 1 10 20 S درصد 2 S و 03 02 3 S درصد در سه كاربري جنگل طبيعي جنگل تخريبشده و اراضي كشت ديم نمونه برداري از عمق 01 0 سانتي متري خاك انجام شد همچنين نمونههاي خاكدستنخورده براي تلقيح با رزين با قوطي مكعبي برداشت شد نمونههاي خاك براي انجام تجزيههاي فيزيكي و شيميايي و آزمايشهاي ميكرومرفولوژي به آزمايشگاه منتقل شدند پس از آمادهشدن مقاطع نازك با رزين پلي استر و توصيف ميكرومرفولوژي آنها به كمك ميكروسكوپ پلاريزان و چهار عكس از هر مقطع درصد تخلخل كل قطرمعادل محيط درجه كرويت و مساحت منافذ خاك با استفاده از نرمافزار 00 3 Image Tool محاسبه شد دادههاي به دست آمده در قالب فاكتوريل با طرح پايه كاملا تصادفي مورد بررسي قرار گرفتند نتايج به دست آمده نشان داد تغيير كاربري بر pH و رسانايي الكتريكي خاك تأثير معنيداري نداشت اما بر چگالي ظاهري ماده آلي آهك و گنجايش تبادل كاتيوني خاك تأثير معنيداري داشته است در كاربريهاي ديم و جنگل تخريبشده به علت دخالت بشر و عمليات خاكورزي درصد آهك چگالي ظاهري و درصد شن خاك افزايش يافته ولي ماده آلي و گنجايش تبادل كاتيوني خاك كاهش يافته است نتايج نشان داد كه در اراضي كم شيب 1 S و 2 S جنگل طبيعي و پس از آن جنگل تخريبشده بيشترين درصد تخلخل خاك و اراضي تحت كشت ديم در شيبهاي كم 1 S و 2 S كمترين درصد تخلخل خاك را دارند همچنين به دليل حضور ماشينهاي كشاورزي در كاربري كشت ديم و فشار ناشي از آنها خاكدانههاي موجود در اين كاربري شكسته شده و همين امر سبب شده است كه اندازه منافذ از نظر قطر معادل و مساحت نسبت به كاربريهاي طبيعي كاهش يابد در اين كاربري اندازه غالب منافذ خاك در محدوده كم تر از 607 ميكرون مربع منافذ ريز در اراضي با شيب كم 1 S و 2 S بودند در حالي كه در جنگل طبيعي تنوع منافذ خاك از نظر اندازه و مساحت منافذ بزرگتر از 5144 ميكرون مربع منافذ درشت بود كه وجود چنين منافذي ميتواند باعث گسترش و توزيع بهتر ريشهها و جذب آب و عناصر غذايي بيشتر در جنگل طبيعي گردد در اراضي جنگل تخريبشده عمده منافذ از نوع متوسط 5144 607 ميكرون مربع بودند وجود ساختمان مكعبي بدون زاويه در كاربري كشت ديم نشان دادكه ساختمان مطلوب خاك از بين رفته و ساختمان سطحي خاك تا حدي به نوع تودهاي تبديل شده است ولي ساختمان دانه و متخلخل در كاربري جنگل طبيعي حاكي از ساختمان مطلوب اين كاربري است منافذ خاك موجود در كاربري جنگل طبيعي و جنگل تخريبشده از نوع كانال حجرهاي و درصد كمي واگ بود اما در كاربريهايي كه تحت كشت و كار و عمليات خاكورزي قرار گرفته بودند درصد و نوع منافذ تغيير كرده و به طور عمده منافذ از نوع واگ كانال صفحهاي و كمي حجرهاي موجود بود از بين ويژگيهاي فيزيكي و شيميايي خاك كه بيشترين همبستگي را با ويژگيهاي منافذ خاك داشتند ميتوان به ماده آلي چگالي ظاهري و گنجايش تبادل كاتيوني خاك اشاره نمود بنابراين اين ويژگيها ميتوانند به طور مستقيم يا غيرمستقيم بر توزيع اندازه منافذ و تخلخل خاك تأثيرگذار باشند نتايج مدلسازي رگرسيون چند متغيره نشان داد از بين ويژگيهاي فيزيكي و شيميايي خاك ماده آلي چگالي ظاهري گنجايش تبادل كاتيوني و آهك وارد مدل شدند و قادر به توصيف بيش از 05 تغييرات درصد نسبي منافذ خاك بودند به طور كلي نتايج اين پژوهش تأييد مينمايد كه تكنيك ميكرومرفولوژي در تلفيق با آناليز تصوير ميتواند به خوبي اثر تغييرات كاربري اراضي را بر ويژگيهاي منافذ خاك رديابي كند
چكيده انگليسي :
105 61 Carter M R 2002 Soil quality for sustainable land management organic matter and aggregation interactions that maintain soil functions Agron J 94 38 47 62 Castroviejo S and J Porta 1976 Apport al cologie de la v g tation des zones salees des rives de la Gig ela Ciudad Real Espagne Coll Phytosoc 4 115 139 63 Celik I 2005 Land use effects on organic matter and physical properties of soil in a southern Mediterranean highland of Turkey Soil Till Res 83 270 277 64 Cooper M S C de Pierri Castilho J Camilo Bedano A Dominguez L Fernanda Sim es da Silva and M Nascimento Delgado Oliveira 2014 Influence of land use changes on soil physical chemical and biological atributes in a family farming settlement in Eastern Amazon Brazil EGU General Assembly Conference Abstracts PP 14746 65 Crawford J N Matsui and I Young 1995 The relation between the moisture release curve and the structure of soil Eur J Soil Sci 46 369 375 66 Dawson J J and P Smith 2007 Carbon losses from soil and its consequences for land use management Sci Total Environ 382 165 190 67 De Jong E D Pennock and P Nestor 2000 Magnetic susceptibility of soils in different slope positions in Saskatchewan Canada Catena 40 291 305 68 Dexter A 1988 Advances in characterization of soil structure Soil Till Res 11 199 238 69 Doran J W and T B Parkin 1994 Defining and assessing soil quality SSSA Spec Publ 35 3 3 70 Doran J W M Sarrantonio and M Liebig 1996 Soil health and sustainability Adv Agron 56 1 54 71 Droogers P A Stein J Bouma and G De Boer 1998 Parameters for describing soil macroporosity derived from staining patterns Geoderma 83 293 308 72 Dumanski J and C Pieri 2000 Land quality indicators research plan Agric Ecosys Environ 81 93 102 73 Dunn G and R Phillips 1991 Macroporosity of a well drained soil under no till and conventional tillage Soil Sci Soc Am J 55 817 823 74 Ehlers W O Wendroth and F De Mol 1995 Characterizing pore organization by soil physical parameters In K H Hartage and B A Stewart Eds Soil structure Its development and function Boca Raton Lewis Publication PP 257 275 75 Ellert B and E Gregorich 1996 Storage of carbon nitrogen and phosphorus in cultivated and adjacent forested soils of Ontario Soil Sci 161 587 603 76 Emadi M M Baghernejad and H R Memarian 2009 Effect of land use change on soil fertility characteristics within water stable aggregates of two cultivated soils in northern Iran Land Use Policy 26 452 457
استاد راهنما :
شمس الله ايوبي
استاد مشاور :
حسين خادمي، محمدرضا مصدقي
استاد داور :
محمدعلي حاج عباسي، منوچهر حيدرپور
