توصيفگرها :
اثر متقابل ژنوتيپ ,محيط,اجزا عملكرد تاپ كراس ,تجزيه مركب تراكم ,تاريخ كاشت ,ذرت خوشه اي,محيطهاي مساعد و نامساعد,همبستگيهاي ژنتيكي ,همبستگيهاي فنوتيپي
چکيده :
نوزده تاپ كراس سورگوم ، والد پدري و 19 والد مادري به منظور مطالعه همبستگي مابين صفات تجزيه عليت براي دستيابي به الگوي مناسبي جهت انتخاب براي عملكرد دانه بر مبناي ساير خصوصيات ، در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه صنعتي اصفهان در دو محيط مساعد و نامساعد، و در دو تاريخ كاشت (11و26) و دو فاصله كاشت (10و20 سانتيمتر بين بوته ها روي ديف ) ارزيابي گرديدند. تفاوت بين محيط ها براي كليه صفات بجز وزن حجمي و متوسط وزن خوشه معني دار بود. ميانگين مربعات ژنوتيپ ها در هريك از محيط ها و در تجزيه مركب آنها براي كليه صفات و همچنين اثر متقابل ژنوتيپ با محيط براي تمامي صفات بجز متوسط طول خوشه معني دار گرديد. ضرايب همبستگي ژنتيكي بين عملكرد دانه و طول خوشه ،ارتفاع بوته ،وزن حجمي و متوسط وزن خوشه مثبت و معني دار و بين عملكرد دانه و زمان 50 درصد گلدهي منفي و معني دار بود. نتايج تجزيه عليت و رگرسيون چند متغيره خطي نشان داد كه در محيط مساعد اثر مستقيم وزن خوشه بر عملكرد دانه مثبت و بالا است . وزن حجمي و ارتفاع گياه فقط اثرات غير مستقيم مثبت و بالايي را از طريق وزن خوشه بر عملكرد دانه اعمال كردند. در محيط نامساعد تعداد روز تا 50 درصد گلدهي به جاي ارتفاع بوته توجيه مناسبتري را از تغييرات عملكرد دانه داشت . در اين محيط نيز اثر مستقيم وزن خوشه بر عملكرد دانه بسيار بالا و مثبت ، ولي اثر مستقيم آن از طريق وزن حجمي منفي و نسبتا" بالا بود. در اين محيط نيز اثر غير مستقيم وزن حجمي بر عملكرد دانه از طريق وزن خوشه مثبت و بسيار بالا بود. بنابراين ، وزن خوشه مهمترين جزء عملكرد دانه در سورگوم محسوب شده و افزايش عملكرد دانه از طريق گزينش براي آن امكان پذير است .