138

140ق

140

نوربخش ، فرشيد

31مردادماه تا 2شهريور 1377

ص . 191

هفتمين كنفرانس زيست شناسي سراسري ايران - دانشگاه اصفهان - گروه زيست شناسي

اكوسيستم خاك حاوي انواع مختلفي از موجودات زنده ميكروسكوپي است .جمعيت ميكروارگانيسم ها علاوه بر ويژگيهاي ژنتيكي هر جمعيت به شرايط محيطي خاك از جمله رطوبت ، دما، درصدمواد آلي ،اسيديته ،ظرفيت تبادل كاتيوني ، شوري و برخي ديگر از خصوصيات خاك بستگي دارد.اين مطالعه جهت بررسي توزيع جمعيت ميكرو ارگانيسم هاي خاك تحت كشت برنج ، بيشه (درخت چنار) مجاور زاينده رود (حد فاصل درچه تا فلاورجان ) صورت گرفت .درد و محل نمونه برداري مه به فاصله 50 متري نسبت به هم واقع شده اند، خاكها از نظر شرايط تشكيل مشابه بوده و تفاوتهاي موجود در خصوصيات خاك ، حاصل تبديل پوشش گياهي از بيشه به برنجزاراست .از هريك از خاكهاي تحت پوشش بيشه و برنج در سه مكان و از هر مكان ، از اعماق 5/7،15-5/7،5/22-15،30-5/22،45-30،60-45 سانتيمتري بوسيله آگرمته اي نمونه برداري گرديد.نم ،نه ها به داخل پلاستيك در بسته منتقل و در فاصله زماني نمونه برداري تا تعيين جمعيت ميكروارگانيسم ها در يخچال و در دماي 5+سانتيگرادنگهداري شدند. ميكروارگانيسم هاي خاك با استفاده از روش رقت هاي متوالي و پس از كشت روي پليت حاوي محيط كشت آگار- عصاره خاك )Soil Extract Agar(شمارش گرديدند (محيط كشت عمومي براي ميكرارگانيسم هاي خاك است كه بوسيله انجمن علوم خاك ايالات متحده آمريكا توصيه گرديده است .) علاوه برجمعيت ، درصدشن ، سيلت ، رس ، ظرفيت تبادل كاتيوني ، PH، هدايت الكتريكي عصاره خاك ودرصد مواد آلي خاك نيز به روشهاي مناسب اندازه گيري شد.نتايج نشان مي دهد كه جمعيت شمارش شده هم در خاك تحت پوشش گياهي برنج و هم در خاك بيشه با افزايش عمق كاهش مي يابند. بر ازش پنچ مدل مختلف رياضي به نامهاي خطي ، نمايي ،حاصلخيزي ، معكوس و درجه دوم در اعداد بدست آمده نشان مي دهد اين كاهش از توزيع نمايي تبعيت ميكند.همچنين مقايسه جمعيت هادر خاكهاي تحت دو پوشش نشان ميدهد كه تا عمق 45 سانتيمتري جمعيت ميكروبها در خاك بر نجزار بيش از خاك بيشه است ولي در اعماق 45 تا 60 تفاوت معني داري بين آنها ملاحطه نمي شود.بررسي توزيع ساير ويژگيهانسبت به عمق نشان مي دهد كه از بين خصوصيات مطالعه شده خاك درصد ماده آلي و درصد رطوبت نيز با افزايش عمق به صورت نمايي كاهش يافته اند درصد ماده آلي و رطوبت نيز با افزايش عمق به صورت نمايي كاهش يافته اند.درصد ماده آلي و رطوبت خاك بر نجزار به طور معني داري در پوشش برنج بيش از پوشش بيشه بوده و همچنين همبستگي معني داري بين درصد رطوبت ،درصد مواد آلي و جمعيت ميكروارگانيسم هاي خاك ملاحظه مي شود.به طور كلي چنين نتيجه گيري مي شود كه تبديل اكوسيستم بيشه به برنجزار به دليل تغيير رژيم و رطوبتي و مواد آلي خاك منجر به افزايش ميكروارگا...

19/9/77

ت پ 131827