توصيفگرها :
تلاقيهاي ديآلل ,قابليت تركيب پذيري,توارث پذيري,گندم ,پارامترهاي ژنتيكي ,روش هاي جينكز هيمن
چکيده :
از روش تلاقيهاي ديآلل بين 8 رقم گندم به منظور بررسي تعداد، طول و وزن خشك ريشه در دو مرحله رشد چهار برگي و بخوشه رفتن و برآورد قابليتهاي تركيب پذيري عمومي )GCA(وخصوصي )SCA(ونوع اثرات ژنتيكي اين صفات استفاده شد.آمارحاصل به روشهاي هالور و ميراندا و مدل 1 روش 4 گريفينگ تجزيه و تحليل گرديد. همچنين از روش جينكزهيمن براي برآورد پارامترهاي ژنتيكي وزن خشك ريشه درمرحله بخوشه رفتن استفاده شد. ميانگين مربعات GCAو SCAبراي اكثرصفات معني داربود.براي كليه صفات بجزطول ريشه واريانس GCAدوبرابر SCAبود. بنابرين استنباط گرديد كه صفات مورد بررسي توسط اثرات فزايشي وغيرافزايشي ژنها و باسهم بيشتراثرات افزايشي كنترل ميگردند. با توجه به اثرات معني دار، مثبت وبالاي GCAارقام اصفهان ، سرداري و اروند بترتيب براي بهبود تعداد، طول و وزن خشك ريشه درمرحله چهاربرگي و ارقام مغان ، آذر و اميد بترتيب براي بهبود اين صفات درمرحله بخوشه رفتن شناسائي شدند. همچنين با توجه به اثرات SCAتلاقيهاي اروند xسرداري ، مغان xرشيد و اميد xاصفهان بترتيب براي بهبود صفات مزبور در مرحله چهاربرگي و تلاقيهاي مغان xآذر، سرداري xمغان و اميد xرشيد نيز بترتيب براي بهبود تعداد،طول و وزن خشك ريشه درمرحله بخوشه رفتن بعنوان بهترين تلاقيها معرفي گرديدند. وزن خشك ريشه در مرحله بخوشه رفتن توسط اثرات افزايشي ژنها و ژنهائي باغلبه جزئي كنترل مي گردد. ارقام اميد و مغان بترتيب داراي حداكثر ژنهاي نهفته و بارز مي باشند. اثر افزايشي ژنها و براوردهاي بالاي وراثت پذيري مبين بازده بالاي انتخاب براي وزن خشك ريشه در مرحله بخوشه رفتن ميباشند.