تأثير گرمايش طولاني بر مقاومت به خوردگي و رفتار مكانيكي و تريبولوژي پوشش هاي غوطه وري روي

چكيده فارسي :

1 چکیده استفاده گسترده از پوششهای برپایه روی نظیر گالوانیزه و گالوالوم شناخت دقیق خواص این پوششها را برای تعیین مناسبترین حوزه کاربرد برای هر پوشش ضروری میسازد در این پژوهش رفتار خوردگی خواص مکانیکی و خواص تریبولوژیکی پوششهای گالوانیزه و گالوالوم تولید شده به روش غوطهوری داغ مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است عالوه بر آن با توجه به کاربرد زیاد این نوع ورقها در دمای باال اثر سیکلهای حرارتی طوالنی مدت نیز بر خواص این ورقها مطالعه شد بدین منظور نمونههایی از ورق فوالد کربنی با پوشش گالوانیزه شامل 001 درصد روی و گالوالوم شامل حدود 74 درصد روی 7 1 درصد سیلیسیم و بقیه آلومینیوم با ضخامتهای یکسان حدود 8 میکرومتر آماده سازی شد و سپس سطح مقطع ساختار و مورفولوژی سطح توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد بررسی قرار گرفت و آنالیز عنصری ترکیب فازی و بافت کریستالی پوششها با پراش پرتو ایکس تعیین شدند جهت بررسی خواص مکانیکی پوششها از سختی سنج ویکرز و آزمون کشش استفاده شد خواص تریبولوژیکی پوششها توسط آزمون پین روی دیسک مورد بررسی قرار گرفت و جهت بررسی رفتار خوردگی آزمون پالریزاسیون پتانسیودینامیک در محلول NaCl و آزمون پاشش نمک طبق استاندار 711 B مورد استفاده قرارگرفتند یافتههای آزمایشگاهی نشان داد که بهطورکلی استحکام تسلیم استحکام کششی نهایی و استحکام شکست ورق گالوانیزه از ورق گالوالوم بیشتر است درحالیکه ازدیاد طول نسبی و سختی کمتری دارد از طرفی گالوالوم دارای رفتار سایشی ضعیفتری نسبت به گالوانیزه است با توجه به رفتار هر دو ورق در آزمون پاشش نمک مشاهده گردید که سطح ورق گالوانیزه در تقریبا 081 ساعت به 5 درصد شوره قرمز میرسد درحالیکه سطح ورق گالوالوم در 635 ساعت به 5 درصد شوره قرمز رسیده است بنابراین میتوان گفت پوشش گالوالوم با مقاومت به خوردگی تقریبا 4 برابر نسبت به پوشش گالوانیزه از رفتار خوردگی بهتری برخوردار است در رابطه با ورق گالوانیزه حرارت داده شده تا 003 درجه سانتیگراد طبق دیاگرام فازی تغییری در ساختار و ترکیب ورق ایجاد نمیشود در حالیکه در دماهای کمی باالتر نفوذ آهن از زیرالیه فوالدی بهطرف سطح پوشش اتفاق میافتد و سبب تشکیل فازهای بینفلزی میشود در دماهای باالتر عالوه بر مورد مذکور الیههای اکسیدی نیز بر سطح پوشش تشکیل میشود این دو پدیده بر خواص ورق گالوانیزه اثرات متفاوتی دارد فازهای بینفلزی ایجاد شده به علت تردی و چقرمگی کم تأثیر منفی بر رفتار سایشی گالوانیزه دارد درصورتیکه الیه اکسیدی به علت دارا بودن سختی باال در برابر فرورونده مقاومت دارد و سبب رفتار سایشی بهتر میشود حرارتدهی سبب ضعیف شدن خواص مکانیکی به استثنای ازدیاد طول نسبی و کاهش مقاومت به خوردگی ورق گالوانیزه شده است با حرارت دادن ورق گالوالوم تا 053 درجه سانتیگراد تغییری در ساختار و ترکیب ورق ایجاد نمیشود در دمای باالتر تا 004 درجه سانتیگراد سطح پوشش تیره و سیاه میشود و برآمدگیهایی نیز روی آن ظاهر میشود که نشاندهنده تشکیل فازهای بینفلزی و وجود اکسید برسطح پوشش است رفتار سایشی ورق گالوالوم حرارت داده شده نیز تحت تأثیر دو عامل مشابه با ورق گالوانیزه حرارت داده شده است با حرارتدهی گالوالوم زبری سطح استحکام تسلیم و ازدیاد طول نسبی افزایش اما استحکام کششی نهایی استحکام شکست و سختی کاهش مییابد از طرفی حرارتدهی سبب کاهش مقاومت در برابر خوردگی پوشش شده است با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق و با توجه به کاربرد اصلی این نوع پوششها در صنعت که مقاومت به خوردگی پوششها در درجه اول اهمیت قرار دارد و در کاربردهایی که رفتار تریبولوژی مد نظر باشد که میزان ضریب اصطکاک مورد اهمیت است حرارتدهی این پوششها در دماهای باالتر از 003 درجه سانتیگراد پیشنهاد نمیشود کلمات کلیدی گالوانیزه گالوالوم سیکلهای حرارتی رفتار خوردگی خواص مکانیکی خواص تریبولوژیکی

بانشي، فاطمه

تأثير گرمايش طولاني بر مقاومت به خوردگي و رفتار مكانيكي و تريبولوژي پوشش هاي غوطه وري روي

گالوانيزه , گالوالوم , سيكلهاي حرارتي , رفتار خوردگي , خواص مكانيكي , خواص تريبولوژيكي