پديد آورنده :
رباني خوراسگاني، علي
عنوان :
اثر تنش خشكي بر برخي صفات مورفولوژيك و فيزيولوژيك گندم تتراپلوئيد
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
ژنتيك و به نژادي گياهي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
يازده، 77ص. : مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
آقافخر ميرلوحي، قدرت اله سعيدي
استاد مشاور :
پرويز احسان زاده، احمد ارزاني
توصيفگر ها :
گندم تتراپلوئيد , تنش خشكي , تنوع ژنتيكي , شاخص تحمل به خشكي
استاد داور :
محمد مهدي مجيدي، مجيد طالبي
تاريخ ورود اطلاعات :
1398/05/27
رشته تحصيلي :
مهندسي كشاورزي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1398/05/27
چكيده فارسي :
چکیده اين پژوهش به منظور ارزيابي تحمل تنش خشکي در 63 ژنوتیپ گندم در مزرعهی آموزشي پژوهشي دانشگاه صنعتي اصفهان واقع در نجف آباد لورک در سال زراعي 79 69 انجام پذيرفت در اين پژوهش 33 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید تورجیديوم به همراه سه ژنوتیپ گندم نان به عنوان شاهد در دو رژيم رطوبتي و در قالب طرح بلوک کامل تصادفي مورد ارزيابي قرار گرفت نتايج تجزيه واريانس نشان داد که بین ژنوتیپهای مورد بررسي از نظر تمامي صفات بهجز عملکرد بیولوژيک غلظت کاروتنوئید نشت يوني برگ سطح ويژه برگ و وزن ويژه برگ در شرايط بدون تنش و از نظر تمامي صفات بهجز غلظت پرولین کلروفیل a کلروفیل b کاروتنوئید غلظت کلروفیل کل و نشت يوني برگ پرچم در شرايط تنش و در سطح احتمال يک درصد تفاوت معنيداری وجود داشت به بیاني ديگر در بین ژنوتیپها در هر دو شرايط تنش و عدم تنش خشکي برای بسیاری از صفات مهم عملکردی تفاوت معنيداری در سطح احتمال پنج و يک درصد مشاهدهشد اين امر نشاندهندهی تنوع ژنتیکي بین ژنوتیپهای مورد مطالعه از لحاظ صفات مورد بررسي و واکنش متفاوت اين ژنوتیپها به محیطهای رطوبتي ميباشد در مقايسه میانگینها مشاهده شد که تنش آبي موجب کاهش اکثر صفات بهجز تعداد سنبلچه در سنبله روز تا گلدهي روز تا سنبلهدهي طول برگ عرض برگ سطح برگ غلظت پرولین کاروتنوئید نشت يوني برگ و سطح ويژه برگ پرچم شد به منظور بررسي میزان اثر تنش خشکي بر روی صفات اندازهگیری شده درصد کاهش هر صفت نیز محاسبه گرديد بیشترين درصد کاهش مربوط به طول برآمدگي پدانکل 56 43 درصد وزن ويژه برگ 91 62درصد و عملکرد دانه 60 22درصد بود برای صفت وزن هزار دانه در شرايط تنش خشکي ژنوتیپهای با شمارهی 6 12 و 1 مقادير باالتری نسبت به ساير ژنوتیپها داشتند در صورتي که در شرايط غیرتنش خشکي ژنوتیپهای 12 6 و 22 دارای مقادير بیشتری بودند تحت شرايط تنش رطوبتي از لحاظ صفت عملکرد دانه برترين ژنوتیپها مربوط به شمارههای2 1 و 5 بود در صورتي که در شرايط غیرتنش خشکي برای صفت عملکرد دانه ژنوتیپهای با شمارهی 2 5 و 7 جز برترين ژنوتیپها از لحاظ اين صفت بودند دو ژنوتیپ شمارهی 2 گندم دوروم رقم دنا و 5 گندم دوروم رقم ياواروس در هر دو شرايط تنش و غیر تنش آبي از نظر صفت عملکرد دانه جز برترينها بودند در بین صفات اندازهگیریشده در اين پژوهش در شرايط تنش و غیرتنش خشکي بیشترين ضرايب همبستگي با عملکرد دانه پس از شاخص برداشت مربوط به صفت وزن دانه در سنبله در شرايط تنش 97 0 و صفت روز تا سنبلهدهي در شرايط غیرتنش 47 0 بود نتايج حاصل از تحلیل عاملي نشان داد که در شرايط غیر تنش سه عامل اصلي 47 16 درصد و در شرايط تنش سه عامل اصلي 15 06 درصد تنوع کل دادهها را توجیه نمودند نتايج تجزيه خوشهای برای شرايط تنش و غیرتنش بر اساس صفات اندازهگیریشده ژنوتیپهای مورد بررسي را به ترتیب در پنج و چهار گروه کلي قرار داد نتايج همبستگي میان شاخصهای مقاومت به خشکي و عملکرد در شرايط تنش و بدون تنش نشان داد که شاخصهای MP STI و GMP برای انتخاب ژنوتیپ های با عملکرد باال در هر دو شرايط تنش و عدم تنش خشکي مناسب ميباشند با توجه به نمودارهای ترسیمشده برای شاخصهای تحمل به خشکي GMP MP و STI در مقابل عملکرد در شرايط تنش و فاقد تنش خشکي ژنوتیپهای با شمارهی 2 5 1 4 و 6 که همگي گندم دوروم و به ترتیب رقم دنا ياواروس شبرنگ بهرنگ و شوا بودند به عنوان ژنوتیپهای با عملکرد باال در هر دو شرايط تنش و بدون تنش شناخته شدند و بنابر اين نسبت به تنش خشکي نیز متحمل بودند كلمات كلیدی گندم تتراپلوئید تنش خشکي تنوع ژنتیکي شاخص تحمل به خشکي 1
چكيده انگليسي :
Effect of water stress on some morphological and physiological attributes of tetraploid wheat Ali Rabbani Khorasgani ali rabbani96@ag iut ac ir July 16 2019 Department of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 IranDegree MSc Language Farsi1st Supervisor Aghafakhr Mirlohi mirlohi@cc iut ac ir2nd Supervisor Ghodratollah Saeidi gsaeidi@cc iut ac irAbstractDrought stress is one of the most important factors limiting the survival and growth of plants inmany regions of the world such as Iran In this research 33 tetraploid wheat genotypes Trticumturgidum ssp and three genotypes of bread wheat as control were used in a randomizedcomplete block design with two replications under two moisture regimes The experiment wascarried out at research farm of Isfahan University of Technology located in Najafabad Lavark during 2017 2018 growing season Results of analysis of variance showed that among allgenotypes except for biological yield carotenoids concentration electrolyte leakage of leaf leafarea and specific leaf weight at non drought stress conditions all other studied traits weresignificantly different Under drought stress condition except for proline concentration chlorophyll a chlorophyll b carotenoid total chlorophyll concentration and electrolyte leakageof leaf all other traits were significantly different among the genotypes This indicated the geneticdiversity of the studied genotypes and their different responses to moisture environments Meancomparison for the studied traits showed that drought stress negatively affected majority of themeasured traits except the number of spikelets per spike day to flowering day to heading leaflength leaf width leaf area proline concentration carotenoids electrolyte leakage and specificflag leaf area In order to study the effect of drought stress on measured traits percentagereduction of each trait mean value was calculated Under drought stress condition mean valuesfor peduncle extrusion length specific leaf weight and grain yield were reduced at 34 65 26 19 and 22 06 respectively Two genotypes No 2 durum wheat Dena cultivar and No 5 durum wheat Yavarus cultivar at both water stress and non stress conditions had the highestgrain yield Correlation between drought resistance indices and yield at water stress and non stressconditions indicated that STI MP and GMP indices were suitable for selection of high yieldgenotypes in both water stress and non stress conditions Genotypes No 2 5 1 4 and 6 fromdurum wheat were recognized as high yield genotypes under both water stress and non stressconditions Key WordsTetraploid wheat Drought stress Genetic variation Drought tolerance index 78
استاد راهنما :
آقافخر ميرلوحي، قدرت اله سعيدي
استاد مشاور :
پرويز احسان زاده، احمد ارزاني
استاد داور :
محمد مهدي مجيدي، مجيد طالبي
